Nazi işgaline karşı direnişin sembolü hayatını kaybetti

Yunanistan’da Nazi işgaline karşı direnişin sembolü olan “son gerilla” Manolis Glezos hayatını kaybetti.

Yunanistan’ın 2. Dünya Savaşı’nda Nazi işgaline karşı direnişinin sembolü olan, 1941 yılında 19 yaşındayken Atina’daki Akropolis’e tırmanarak Nazi bayrağını söküp yerine Yunan bayrağı asmasıyla direnişin fişeğini çakan devrimci ve yazar Manolis Glezos 97 yaşında hayatını kaybetti. Glezos’un kalp yetmezliğinden hayatını kaybettiği açıklandı.

Manolis Glezos kimdir?

Glezos Yunanistan ve Balkanlar’ın komünist hareketinin yakın tarihine damgasını vuran bir simaydı. 1922 yılında Naksos Adası’nda dünyaya gelen Glezos 1935’te Atina’ya göç etti ve 2. Dünya Savaşı’nın başlarında Ekonomi Bilimleri Üniversitesi’nde öğrenim görmeye başladı. Savaşın başlarında önce cunta yönetimine karşı çıkan Glezos, 1941’de komünist hareketteki arkadaşlarıyla Nazi işgaline bayrak açtı.

İşgalin ilk günlerinde yoldaşı Apostolos Santas ile birlikte Akropolis’e tırmanmış ve Akropolis’in tepesinde dalgalanan Nazi bayrağını yırtarak indirmişti. Glezos bu hareketiyle gerek Yunanistan’da gerek diğer işgal altındaki ülkelerde direniş hareketlerine cesaret veren bir örnek teşkil etmiş ve anti-faşist devrimci hareketin fitilini ateşlemişti. 1943 yılında İtalyan faşistler tarafından tutuklanan Glezos 1944’te de ülkesinin faşistleri tarafından alıkonuldu.

Yunan İç Savaşı sırasında birkaç kez idama mahkum edildi, fakat özellikle uluslararası baskılar nedeniyle bu hükümler uygulanamadı. 1950’de bu cezası ömür boyu hapse çevrildi. 1954 yılında serbest bırakıldı. 1958’de yeniden tutsak edilen Glezos 1961’de yeniden milletvekili seçildi, 1962’de uluslararası büyük tepkiler sonucu tekrar serbest bırakıldı. 1967 cunta döneminde 4 yılını hapis ve sürgünde geçirdi. Yaşamının 11 yıl 4 ayını hapiste, 4,5 yılını da sürgünde geçirdi.

1942’den beri birçok gazetede yazarlık ve editörlük yapan Glezos 1958’de Uluslararası Gazetecilik Ödülü, 1959’da Dünya Barış Konseyi’nin Joliot Curie altın madalyasını, 1961’de de Lenin Barış Ödülü’nü aldı.

Glezos, 1986’da parlamentodan çekilerek Aparethu Komünü’ne katıldı ve komünün konsey başkanı seçildi. Bulunduğu konseyin ayrıcalıklarını kaldıran Glezos komünle ilgili düzenlemelerin yapılmasını sağladı ve 1989’a kadar komünün başında kalmayı sürdürdü.

2014 yılında Avrupa Parlamentosu’na Syriza’nın desteği ile seçildi.2015 yılında Syriza’nın kemer sıkma politikalarına destek vermesi sonucu Glezos bu parti ile olan bağlarını kesti. Glezos, 2010 ve 2015 yıllarında ekonomik krize karşı alınan tasarruf tedbirlerine karşı eylemlerde de polisin biber gazına rağmen en ön saflarda yer aldı.

“Kaybettiklerime borcumu ödüyorum”

Glezos 2012 yılında yaptığı bir röportajda uzun yıllardır devrimci mücadele yürütmesinin sebebini ölümsüzleşen yoldaşlarına borcunu ödediğini ve onların anısını canlı tutmak için mücadele ettiğini şu sözlerle anlatmıştı:

“Her mücadeleden, her protestodan önce birbirimize ‘Yaşarsan beni unutma’ diyorduk. Bu zorlu yıllarda kaybettiklerime borcumu ödüyorum. Tek pişmanlığım, daha fazlasını yapmamış olmam.”