Senaristlerden sansür tepkisi: Hayatta hangi karakter varsa hiçbirini dışlamayacağız

Senaryo yazarları sansüre karşı ortak bildiri yayınladı: "Hayatta hangi karakterler varsa, eserlerimizde de onlar olacaktır. Hiçbirini dışlamayacağız. En kötü senaryo bile en iyi sansürden daha dürüsttür."

Senaryo ve Diyalog Yazarı Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği (SenaristBir), sansüre karşı bildiri yayınladı. 

168 senaristin imza attığı, onlarca oyuncu ve yönetmenin destek verdiği bildiride, "Erişkin olmayanları olumsuz etkileyecek içerikler bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de bakanlık bünyesinde, uzmanların denetiminde +6, +10, +13, +16, +18 yaş üzeri olarak sınıflandırılmaktadır. Ancak seçme ve seçilme yeterliliğini kazanmış 18 yaş üzeri kişilerin neyi izleyip neyi izlemeyeceğine karışmak, o kişilerin varlığına yapılmış en büyük hakarettir" ifadeleri kullanıldı.

Netflix'in "Aşk 101" dizisini değiştirmesi adından, "Şimdiki Aklım Olsaydı" adlı dizisinin de çekimler başlamadan iptal edilmişti. AKP Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal, "Netflix'in daha derin işbirliği ile Türk kültürüne, sanatına dönük daha yüksek hassasiyet göstereceğine inanıyorum" sözlerine şirket, "Netflix olarak Türkiye'deki üyelerimize ve kreatif camiaya derinden bağlılığımızı sürdürüyoruz" şeklinde baskıya boyun eğeceği yanıtı vermişti.

Senaryo yazarları ise yayınladıkları bildiride, "En kötü senaryo bile en iyi sansürden daha dürüsttür" ifadelerini kullandı.

SenaristBir'in yayınladığı bildirinin tam metni şöyle:

"Sansür, uygarlık tarihinin her döneminde, her alanda var olmuştur. Ancak tarihte hiçbir sansür ebediyen başarılı olamamış ve nihayetinde sansür ve sansürü koyanlar hep mağlup olmuşlardır.

M.Ö. 250 yılında Konfüçyüs'ün tüm eserleri Çin hanedanı tarafından yasaklanmıştır. William Shakespeare'in birçok oyunu sarayın ‘eğlenceci başı' tarafından sansürlenmiştir. Konfüçyüs ve William Shakespeare halen dimdik ayaktadır ama sansürcülerin ismini kimse bilmez. Sansür, istisnasız her daim mağlup olmuştur.

Ülkemizde de benzer biçimde mağlup olan  sansür girişimleri yaşanmıştır. Bunların bazıları;

1934 ve 1936 yılları arasında batılılaşma amacıyla radyolarda Türk müziğinin çalınması yasaklanmıştır. Sansür kurulu tarafından 1949 yılında ‘Vurun Kahpeye' filmi yasaklanmıştır. ‘Ver Elini İstanbul' filminde iki kadının öpüştüğü sahne, 1962 yılında sansür kurulu tarafından kesilmiştir. ‘Yorgun Savaşçı' filminin tüm kopyaları Türk toplum yapısına uymadığı gerekçesiyle Kenan Evren tarafından yaktırılmıştır. Bülent Ersoy transseksüel kimliği; Orhan Gencebay, İbrahim Tatlıses ve Ferdi Tayfur ise arabeskçi kimlikleri nedeniyle TRT'de yasaklanmıştır. ‘Kürt' kelimesinin; TV, radyo, gazete ve filmlerde uzun süre kullanımı yasaklanmıştır.

Ülkemizde bu ve benzeri binlerce sansür girişimi olmuştur ama tarih sansüre ve sansürcülere pek insaflı davranmamış, her seferinde ağır bir mağlubiyete uğratmıştır.

Biz, senaryo yazarları için her insan değerlidir, her insanın yanından, her insanın gözünden hikâyeleri özgürce anlatırız. Zaten aksi tutum apaçık ayrımcılıktır. İnancı veya inançsızlığı nedeniyle karakterlerimiz arasında ayrım yapmayız. Herkesle empati kurup, onları kendi bakış açılarından konuştururuz. Süryani karakterimiz olabilir ve o karakter sahnelerimizde inancının gereği neyse onu yerine getirir. Alevi'yse ilgili sahnede muharrem orucu tutar, Sünni'yse ramazan orucu. Karakterlerimiz arasında dinsel, mezhepsel ayrım yapmayız. Türk olan veya olmayan her karakterin hikâyesini ırk ayrımı yapmadan özgürce anlatmak isteriz. Karakterimiz heteroseksüel veya eşcinsel olabilir. Bizler heteroseksüelin de eşcinselin de gözünden hayata bakma yetisine sahibiz. Toplumsal barışımızın  oluşması adına herkesin de bu bakış açısına kavuşmasını gönülden dileriz.

Hayatta hangi karakterler varsa, eserlerimizde de onlar olacaktır. Hiçbirini dışlamayacağız. Gözlerimizi ve eserlerimizi gerçek hayatta da kapatmayacağız, kapattırılmasına izin vermeyeceğiz.

Erişkin olmayanları olumsuz etkileyecek içerikler bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de bakanlık bünyesinde, uzmanların denetiminde +6, +10, +13, +16, +18 yaş üzeri olarak sınıflandırılmaktadır. Ancak seçme ve seçilme yeterliliğini kazanmış 18 yaş üzeri kişilerin neyi izleyip neyi izlemeyeceğine karışmak, o kişilerin varlığına yapılmış en büyük hakarettir.

Sansür; yapısı gereği düşünce özgürlüğünü engelleyen, her türlü etnik, dinsel, cinsel kimlikleri izole ederek bireyler arasındaki uzlaşma olanağını yok eden bir olgudur. Asla kabul edilemez.

Biz senaryo yazarları; inanıyoruz ki, kötü senaryoların doğuracağı sakıncalar sansür ile değil, iyi senaryolar ile giderilir. En kötü senaryo bile en iyi sansürden daha dürüsttür."