GÜNCEL

Mevsimlik i�, ömürlük sömürü

BURSA (PINAR GAYIP)
13 A�ustos 2023 Pazar

Bursa'da mevsimlik tar�m i�çilerinin kald�� çad�r kamplar� ziyaret eden Bursa Su Kolektifinden Figen Ovat, i�çilerin insan onuruna ayk�r� ko�ullarda kald��n�, temiz suya eri�im bir yana su ve elektri�e dahi eri�imlerinin olmad��n� söyledi. Fiziksel ve psikolojik �iddete u�rayan kad�n ve çocuklar�n en çok ma�dur kesim oldu�unun alt�n� çizen Ovat, ETHA'ya aktar�mlar�nda, mevsimlik tar�m i�çilerine modern kölelik dayat�ld��n� söyledi.

Geçti�imiz günlerde çal��mak için göç etmek zorunda kalan mevsimlik tar�m i�çisi ailelerin çocuklar� i� cinayetinde katledildi. Ancak ne yaz�k ki ülke gündeminde yer etmedi çünkü katledilen çocuklar Kürt'tü. �ktidar�n sermaye odakl� politikalar� nedeniyle günden güne artan i�sizler ordusuna, göçmen ve mülteci, mevsimlik tar�m i�çileri e�lik ediyor.

Güvensiz ve insanl�k onuruna ayk�r� kamplarda kalan göçmenler ayn� zamanda �rkç� sald�r�lara ve nefret söylemlerine maruz kal�yor. Kar�n toklu�una çal��an mevsimlik tar�m i�çileri, olumsuz hava ko�ullar�ndan da etkileniyor örne�in sa�anak ya��ta kamplar�n� su bas�yor, çad�rlar ya�mur suyu doluyor, elektrikleri olmad�� için karanl�kta ya��yor, yemeklerini koyacaklar� bir buzdolab� olmad�� için k�t ko�ullarda yapt�klar� yemekleri ha�ereler bas�yor...T�pk� Bursa'n�n Yeni�ehir, �negöl, Kemalpa�a ve Karacabey ilçesindeki mevsimlik tar�m i�çilerinin kamplar�nda oldu�u gibi.

'MEVS�ML�K TARIM ��Ç�LER�NE SERMAYEN�N KÖLES� G�B� DAVRANIYORLAR'
Bursa Su Kolektifi, bu kamplar� ziyaret ederek Kürdistan'dan göç etmek zorunda kalan mevsimlik tar�m i�çileriyle görü�tü. Bursa Su Kolektifinden Figen Ovat ile ziyaretlerini, gerekçesini, neler gördüklerini konu�tuk. Mevsimlik tar�m i�çilerinin ko�ullar�n� "utanç tablosu" olarak niteleyen Ovat, i�çilere sermayenin kölesi gibi davran�ld��n�n alt�n� çizdi.

1950'li y�llardan itibaren Kürdistan'a uygulanan özel sava� ve "güvenlikçi" politikalar nedeniyle Kürtler topraklar�n� terk ederek göçe zorlan�yor. Bu nedenle Türkiye illerindeki verimli tar�m arazilerinde çal��mak zorunda kal�yor. S�k s�k �rkç� ve nefret sald�r�lar�na u�rayan Kürt ve Roman i�çilerin yan�na iktidar�n sava� ve yay�lmac� politikalar� nedeniyle Türkiye'ye göç eden mülteci ve göçmen i�çiler de eklendi.

'MEVS�ML�K TARIM ��Ç�LER� IRKÇI VE NEFRET SALDIRILARINA U�RUYOR'
"Kamplar� ziyaret ettiniz, peki nelerle kar��la�t�n�z? Mevsimlik tar�m i�çilerinin ko�ullar� nelerdir" soruma Ovat, "Tar�m i�çileri güvencesiz çal��ma, ula��m, bar�nma, sa�l�k, hijyen ve temiz suya eri�im konusunda büyük s�k�nt�lar çekiyor. Bir yandan da siyasiler taraf�ndan körüklenen �rkç� ve nefret söylemleri toplumda Kürt ve göçmen i�çileri sald�r�lar�n hedefi yap�yor. Sermaye düzeninde kad�nlar�n, çocuklar�n ücretsiz i�çi oldu�u, i� göçü deposu haline getirdi�i mevsimlik tar�m i�çili�i ilgi alan�d�r" yan�t� verdi.

'MEVS�ML�K TARIM ��Ç�L�� ALANINDA ÖRGÜTLENMEK OLDUKÇA ZOR'
AKP-MHP saray iktidar� rant ve talan politikalar�yla do�ay� yok ediyor, eme�i hiçle�tiriyor, ayr�ca insan bedenini sömürüyor. Mevsimlik tar�m i�çilerine bunlar�n yan�nda modern kölelik düzenin dayat�ld��na dikkat çekti Ovat ve devam etti: "Mevsimlik tar�m i�çileri seslerini duyuram�yor çünkü bu alanda örgütlenmek oldukça zor. Ayr�ca mevsimlik tar�m i�çilerinin maruz kald�� i� cinayetleri, 'kaza' diye geçi�tiriliyor."

'KÜRT TARIM ��Ç�LER� TEHD�T ED�L�YOR'
"Yolculuk ya da ziyaret esnas�nda bu sayd�klar�na örnek verebilece�in bir �ey oldu mu" sorumu �öyle yan�tlad� Ovat: "Tar�m alanlar�na giderken ana yol üzerinde bir mezarl�k duvar�nda, sar� fon üzerine k�rm�z� boyayla 'Selahattin Demirta� terörist' yaz�yordu. Alt�nda da Ülkücülerle özle�en üç hilal vard�. Yaz�n�n varl�� bile Kürt tar�m i�çilerine sald�r� konusunda tehlike arz ediyor ayr�ca i�çileri tehdit ediyor."

'VASFINI Y�T�REN ÇAMURLU VE KIRMIZI SU AKIYOR'
�ncelemeleri raporla�t�racaklar�n� söyleyen Ovat, mevsimlik tar�m i�çilerinin ko�ullar�n� �öyle aktard�: "�klim krizinin tetikledi�i kurakl�k ve a��r� s�caklar� ya�ad��m�z günlerde Kemalpa�a ilçesinde iki noktadaki Kürt tar�m i�çilerinin çad�r alanlar�ndayd�k. Kad�n, erkek ve çocuk i�çileri dinledi�imizde en büyük sorunun temiz suya eri�im daha sonra da elektrik oldu�unu ö�rendik. Çad�r alanlar�nda kayna�� belirsiz -muhtemelen kuyu suyu- plastik boruyla ta��nan suyun, su vasf�n� yitirdi�i çamurlu ve k�rm�z� akt��n� gözlemledik. Kad�nlar�n çocuklar�n� bu çamurlu suyla y�kamak zorunda kald�klar�n�, y�kanan çocuklar�n kusma, ishal gibi sa�l�k sorunlar� ya�ad�klar�n� ö�rendik. �çme suyunu yak�nda bulunan bir köyden parayla al�yorlar ancak bu ar�tma suyu ve çocuklar taraf�ndan be� litrelik küçük bidonlarla temin ediliyor."

Araya girip suyun uluslararas� sözle�melerce güvence alt�na al�nan bir hak olup olmad��n� sordum, Ovat devamla �öyle dedi: "Elbette. Uluslararas� sözle�melerce su güvence alt�na al�nan bir insanl�k hakk�d�r."

'KAMPTA ELEKTR�K YOK'
Elektri�in de oldukça sorunlu oldu�unu belirtti Ovat. Kad�n ve çocuklar aç�s�ndan güvensiz �ekilde karanl�k içinde kald�klar�n� söyleyen Ovat, "Kendi gayretleriyle güne� paneli denen aparat vas�tas�yla elde ettikleri enerji sayesinde telefonlar�n� �arj ediyorlar" dedi.

'ALDIKLARI PARAYA CEPLER�NE G�RM�YOR'
Mevsimlik tar�m i�çileri day�ba��/çavu� denen i�çi simsar� ve emek sömürücüsü taraf�ndan tedarik edilen i�çilerde çal��yor. Gündeliklerinin bir k�sm�n� day�ba��/çavu�a vermeye zorlan�yorlar. Ovat'�n görü�tü�ü mevsimlik tar�m i�çileri ald�klar� günlük 400 liran�n yüzde 10'unun day�ba�� taraf�ndan kesildi�ini, ula��m için günlük 40 lira harcad�klar�n�, her gün zamlar�n artmas�yla asgari ücretin alt�nda ald�klar�n� aktard�. Mevsimlik tar�m i�çileri i� ç�kt�� takdirde i�e gidiyor yani her gün i�e gitmeme riskleri de var �ayet 30 gün aral�ks�z i�e gitseler dahi ücretleri ayl�k 12 bin liraya tekabül ediyor, ceplerinden ç�kan günlük harcamalar� ve day�ba��ya verdikleri yüzdelikle en az 2 bin 400 lira bu ücretten eksiliyor.

'ÇADIRLARIN ÖZEL ALANI YOK'
Su ve elektri�e eri�im s�k�nt�s�n�n yan�nda kampta ne gibi sorunlar�n oldu�unu sordu�um Ovat, "Derme çatma sazl�ktan yap�lm��, özel alanlar�n olmad�� aç�k çad�rlar. Çad�r alanlar�n�n dibinde kendi yapt�klar�, hijyen ko�ullar�n�n olmad�� tuvalet alan�; yine toplad�klar� çal� ç�rp�yla derme çatma olu�turduklar� banyo çad�r� var. Suyun çamur gibi ve k�rm�z� akt��n� söylemi�tim, i�çiler bu suyla y�kamad�klar�n� çünkü y�kand�klar�nda bedenlerinin çamur içinde kald��n� söyledi.

'ÇOCUKLAR ALANDA YILANLARIN OLDU�UNU SÖYLED�'
��çilerin yemek yapmak için mutfak alanlar� yok. A��r� s�caklar ve elektriksiz ortamda yemekleri muhafaza edecek buzdolaplar� yok. Çad�r alanlar� sinek ve ha�ere dolu, yani kam alan� bula��c� hastal�klara davetiye niteli�inde. Çocuklar alanda y�lanlar�n oldu�unu da söyledi" diye aktard�.

Mevsimlik tar�m i�çilerinde en büyük ma�duriyetlerin öznesi çocuk ve kad�nlar, Ovat, söylediklerimi �öyle destekledi: "Sa�l�ks�z ve hijyensiz ko�ullarda büyüyen, okul hayat�ndan kopar�lan binlerce çocuk i�çili�e zorlan�yor. Korunaks�z çad�r alanlar�nda kaynar suyla yanma, bo�ulma gibi tehlikelere maruz kal�yorlar. Sen de hat�rlars�n �negöl'e gelen Urfal� tar�m i�çisi bir ailenin çocu�u uyurken kamyonetin alt�nda can verdi."

'KADINLAR ÇADIR ALANINDA F�Z�KSEL VE PS�KOLOJ�K ��DDETE U�RUYOR'
"Peki alanda kad�na yönelik �iddet söz konusu mu" soruma Ovat, kad�nlar�n hem çad�r hem i� hem yemek hem de bak�m yükü alt�nda ezilmesinin, o rezalet ko�ullarda ya�amas�n�n yan� s�ra bir de erkeklerin fiziksel ve duygusal �iddetine u�rad��n�n da alt�n� çizdi.

'ORTAKLA�ARAK, DAYANI�ARAK BERABER KAZANACA�IZ'
Bursa Su Kolektifi, 22 Kas�m 2022 günü ��KUR önünde Bursa'da bulunan mevsimlik tar�m i�çilerinin ya�ad�� emek ve hak ihlallerinin giderilmesi, ko�ullar�n�n düzeltilmesi için eylem yapm��t�. Kolektif o günden bu yana mevsimlik tar�m i�çilerinin kamplar�n� ziyaret ediyor ve seslerini duyurmaya çal��yor. Son sözlerini sordu�um Figen Ovat, emek ve ekoloji mücadelesini birlikte yürütmeyi sürdüreceklerini vurgulad� ve ekledi: "Ortakla�arak, dayan��arak beraber kazanaca��z."

Mevsimlik i�, ömürlük sömürü

�lgili Haberler