'Kadın oyuncular da kamera karşısında güvencesiz'

Oyuncular Sendikası tarafından "Türkiye'de bir kadın olarak oyuncu olmak" başlıklı panel gerçekleştirildi. Kadın oyuncuların, karşılaştıkları zorlukları paylaştığı panele program koordinatörü olarak Meltem Ağduk ve oyuncular Deniz Türkali, Demet Akbağ, Şebnem Sönmez ile Ece Dizdar katıldı. Moderatörlüğünü Ebru Nihan Celkan'ın yaptığı panelde, toplumsal cinsiyet eşitliğinin televizyon ve sinema sektörüne yansımaları tartışıldı.

 

Panelde ilk sözü alan Meltem Ağduk, 19 yüzyılın sonundan itibaren kadınların kameranın karşısında olduğu gibi kamera arkasında da görülmeye başlandığını, ancak kadınların sektöre katılımıyla ilgili önemli bir araştırmanın yakın zamana kadar yapılmadığını söyledi. 2000'li yıllarla birlikte öncü kadın sinemacıların katkılarıyla durumun kadınlar lehine değişmesine rağmen bu gelişimin daha çok kamera arkası dışında gerçekleştiğini kaydetti. Türkiye'de kadın yönetmenlerin azlığına dikkat çeken Ağduk, film festivallerine bakıldığında bu oranın yüzde 9 ila 20 arasında değiştiğini belirtti. 

 

Ağduk, kadınların kamera arkasında güvencesiz ve karar alma mekanizmasından yoksun şekilde çalıştığını, sosyal haklardan yoksun olduklarını, cinsel tacize uğradıklarını, uzun süreler çalıştırıldıklarını ve rol hiyerarşisine maruz kaldıklarını söyledi. Akbağ sinema ve televizyondaki kadın nüfusunun artışını, feminist aktivistlerin bu sektördeki artışına bağladı.

 

Oyuncu Deniz Türkali, kadınların sayı olarak değil kadın kimliğiyle sektörde var olmalarının önemine dikkat çekti. Türkali 70'li yıllarda Türk sinemasında kadınların 'iyi' ve 'kötü' olarak kategorize edildiğini, kadına yönelik şiddetin meşru olarak gösterildiğini; 80'lere gelindiğinde "devrimci bacılar"ın ortaya çıkarılarak yine kadın cinselliğinin yok sayıldığını örneklerle dile getirdi.

 

Eşit işe eşit ücret konusunu ele alan Oyuncular Sendikası Başkanı Demet Akbağ, dizilerde ve sinemada bu kuralın uygulanmadığını vurguladı. 

 

Oyuncu Şebnem Sönmez, belirli koşulların belirlenmediği bir ortamda sektörden bahsedilemeyeceğini, sendikanın amacının da taban ücret dahil koşulların belirlenmesi olduğunu belirtti. Kendi deneyimlerinden yola çıkarak, aynı derecede tanınmış bir aktörün bir aktriste göre daha fazla ücret aldığını sözlerine ekledi. 

 

Oyuncu ve seslendirme sanatçısı Ece Dizdar ise, kadınların 'güven vermediği' için seslendirmelerde tercih edilmediğini aktardı.

 

Panelin soru cevap bölümünde, Hollywood'da kadın oyuncuların cinsel tacize karşı başlattıkları #MeToo kampanyası ele alınırken katılımcılar, yaşadıkları baskı ve taciz vakalarını paylaştı. 

 

Panelin ardından Ebru Nihan Celkan'ın Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Atölyesi gerçekleştirildi.