22 Eylül 2024 Pazar

İHD Batman Şubesi: Hapishanelerdeki hak ihlalleri giderek artıyor

Kentteki hapishanelerde yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporunu açıklayan İHD Batman Şubesi, "Bu görüşmeler sonucunda ulaşım, haberleşme, iletişim ve sağlık hakkı gibi temel haklar konusunda ciddi sorunlar yaşandığı gözlemlenmiştir" ifadelerini kullandı.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Batman Şubesi, Batman Beşiri T Tipi, Batman Beşiri Yüksek Güvenlikli ve Batman M Tipi Kapalı hapishanelerinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporunu açıkladı.

Raporu İHD Batman Şubesi Hapishane Komisyonu Sözcüsü Av. Sinan İslam Gegin okudu. Şubelerine yapılan başvurular ışığında Batman'daki hapishanelerdeki tutsak ve hükümlülerle insan hakları ihlallerine ilişkin görüşmeler gerçekleştirdiklerini kaydeden Gegin, "Bu görüşmeler sonucunda ulaşım, haberleşme, iletişim ve sağlık hakkı gibi temel haklar konusunda ciddi sorunlar yaşandığı gözlemlenmiştir. Ayrıca, çıplak arama, işkence ve kötü muamele, infaz yakma, iletişim ve görüş kısıtlaması iddiaları mahpuslar tarafından dile getirilmiştir. Yapılan görüşmelerde mahpuslar spor, kültür, eğitim ve sanat alanıyla ilgili faaliyetler konusunda hiçbir şey yapamadıklarını dile getirmişlerdir" ifadelerini kullandı.

ÇIPLAK ARAMAYA DAİR ÇOK CİDDİ ŞİKAYETLER VAR
Çıplak arama ve sayım konusunda çok ciddi şikayetlerin olduğunu vurgulayan Gegin, tutsakların hapishaneye giriş çıkışlarda, sevklerde çıplak aramaya maruz kaldığını, çıplak aramayı kabul etmeyen tutsakların kamerasız alanda işkence gördüğünü belirtti.

Sayım esnasında ayakta tekmil dayatıldığını ve bunu reddeden tutsaklara disiplin cezası verildiğini aktaran Gegin, mektuplara el konulduğunu, haftalık telefon hakkı ve kapalı görüşte tekmil dayatıldığını, reddedilmesi halinde tutsakların bu haklardan mahrum bırakıldığını söyledi.

YETERLİ SU VE TEMİZLİK MALZEMESİ VERİLMİYOR
Hapishanelerde temiz su ve temizlik malzemelerine erişim sorunu yaşandığını dile getiren Gegin, koğuşlara yeterli su ve temizlik malzemesi verilmediğini belirtti.

Tutsak yakınları ve avukatlarının hapishaneye ulaşımda sorun yaşadığını ve hapishaneye giden herhangi bir toplu taşıma aracı olmadığını kaydeden Gegin, "Ayrıca aileler 2 kilometrelik mesafeyi yürüyerek gitmektedir. Bu da 26 dakika gibi bir yürüme mesafesi demektir" dedi.

AÇLIK GREVİNDEKİ TUTSAĞA SÖZLÜ TACİZ
Bir tutsağın çıplak arama işkencesini protesto etmek için 8 günlük açlık grevine girdiğini, hapishane idaresinin tutsağın şeker, tuzlu su gibi ihtiyaçları karşılamadığını, tutsağa sürekli yemek götürüldüğünü ve gardiyanlar tarafından sözlü tacize uğradığını aktaran Gegin, "Cezaevi idaresinin hukuka uygun olmayan ve insan onuruyla bağdaşmayan bu uygulamalarından derhal vazgeçmesi, evrensel hukuk, Anayasa ve yasalara göre hareket etmesi gerekmektedir" dedi.

'30 YILLIK TUTSAĞIN İNFAZI YAKILDI'
Bir başka tutsağın 30 yıllık infazını tamamlamasına rağmen İdare ve Gözlem Kurulu tarafından "iyi halli olmadığı" gerekçesiyle infazının 6 ay süreyle ertelendiğini aktaran Gegin, "Verilen bu karara itiraz etmesi nedeniyle sosyal, sporsal ve sanatsal etkinliklere katılımının engellendiği ve bu sebeple psikolojisinin bozulduğu, mahpusun her türlü başvurusuna rağmen, halen talebinin yerine getirilmediği bilgisi tarafımıza ulaşmıştır."

ÖNERİ VE TALEPLER
Gegin, hapishanelerdeki hak ihlallerine karşı öneri ve taleplerini şöyle sıraladı:
🔹"Cezaevi idaresinin mahpusların sağlık sorunları ile ilgilenmesi, tedavilerin vaktinde yapılması bireyin sağlık hakkı kapsamında olup hasta mahpusların hastaneye tedavi amaçlı götürülmesi ve revir şartlarının iyileştirilmesi,
🔹Hükümlü ve tutukluların; sosyal faaliyet olan ortak alanlardan yararlanması, yasalarca tanınmış haklara uygun bir şekilde yapılması, havalandırma, spor vb. hakların mahpusların yararı göz önünde bulundurularak arttırılması, havalandırma ve spor haklarının engellenmemesi,
🔹Kitap, dergi ve gazetelere getirilen kısıtlamaların kaldırılması, mahpusların istedikleri yayın ve yayımlara ulaşabilme imkânının sağlanması, mahpuslar tarafından idareye hitaben yazılan dilekçelere ve taleplere etkin bir şekilde cevap verilmesi, televizyon ve radyo kanal çeşitliliğinde veya sayısında iyileştirmeye gitmesi, cezaevi içi ve cezaevi dışı mektuplaşmaların engellenmesine yönelik kısıtlamaların ortadan kaldırılması,
🔹Kötü muamele ve işkence iddiaları ile özellikle çıplak arama dayatmasının, etkin bir şekilde soruşturulması, cezaevi savcılığının ve cezaevi idaresinin bu konuda şeffaf olması ve ilgililer hakkında soruşturma başlatması, ilgililerin açığa alınması,
🔹Ayakta sayım uygulamalarına son verilmeli, ayakta sayım dayatmalarına karşı çıkan mahpusların almış olduğu disiplin cezalarının iptal edilmesi, tek kişilik hücre uygulamasının son bulması,
🔹Mahpuslara ihtiyacı olan temizlik malzemesinin verilmesi, koğuş bakımının ve temizliğinin cezaevi koşulları da göz önünde bulundurularak sağlanması, mahpusların temiz ve yeteri kadar suya erişimi önündeki engelin kaldırılması
🔹Mahpuslara verilen yemek temizliğine, hijyenik olmasına ve porsiyonlarının talep doğrultusunda arttırılması,
🔹Avukatların hapishane girişlerinde, detektörle üstlerinin hukuka aykırı bir şekilde aranması uygulamasına son verilmesi,
🔹Telefon görüşmeleri esnasında tekmil verilmediği takdirde telefon görüşmelerinin kesilmesi ve telefon görüşmelerinde mahpusların Türkçe bilmemesi durumunda idareye dilekçe verme zorunluluğunun kaldırılması, açık görüşlerin yapılmaması ile yapılan kapalı görüşlerde gardiyanların odayı terk etmemesi ve görüş öncesi mahpusların tekmil vermeye zorlanma uygulamasına son verilmesi, gardiyanların; mahpusların özel hayata saygı ilkesi gereği görüş kabinlerinden uzaklaştırılması, gardiyanların; mahpusları göremeyecek ve duyamayacak bir noktada durması, yapılan telefon görüşmelerinin ve kapalı görüşlerin yine özel hayata saygı ilkesi gereği dinlenmemesi, hapishanede bulunan tüm mahpusların aileleri ile görüntülü konuşma hakkının sağlanması
🔹Aylık veya olağanüstü koğuş aramalarının usulüne uygun yapılması, aramalar yapılırken mahpusların özel eşyalarına el konulmaması,
🔹Cezaevine giden tutuklu ve hükümlü aileleri, ziyaretçileri ve avukatlarının cezaevi ulaşımı ile ilgili zorlukların ortadan kaldırılması için yetkili merciler tarafından en kısa zamanda bir kararın alınması ve günde en az iki defa olmak üzere Batman ili merkezinden cezaevine gidecek bir toplu taşıma aracının tesis edilmesi,
🔹İdare ve Gözlem Kurullarının 29 Aralık 2020 tarihi 31349 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gözlem Ve Sınıflandırma Merkezleri İle Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik'in kaldırılması ile İdari ve Gözlem Kurulları tarafından verilen hukuka aykırı kararların derhal kaldırılması"