1 Ekim 2024 Salı

'Hapishanelerdeki işkenceden bilginiz var mı?'

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir Milletvekili Murat Çepni, hapishanelerde yaşanan hak ihlaller ve işkenceyi Meclis gündemine taşıdı. 

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül'ün yanıtlaması talebiyle önerge veren Çepni,  OHAL döneminde artan hak ihlalleri,  kötü muamele ve işkencenin aynı yoğunlukta devam ettiğini belirtti. 

Salgın sürecinde de tutsakların tedavi haları başta olmak üzere, Anayasa ve yasalarla tanınan temel haklarının gasp edildiğini ifade eden Çepni, “İşkence ve kötü muamele, savaş hali dahil hiçbir istinası olmadan Türkiye'nin da taraf olduğu uluslararası anlaşmalarla, İnsan Hakları Bildirgesiyle ve yasalarla  mutlak olarak yasaklanmıştır. İşkence,  insanın onuruna ve kişiliğine karşı en ağır saldırı olarak kabul edilmektedir” dedi. 

Devletin, insan onurunu, kişinin vücut bütünlüğünü, sağlığını, psikolojik iyiliğini korumakla yükümlü olduğunu hatırlatan Çepni, devletin aynı zamanda hapishanelerde görevini kötüye kullanan gardiyanların ve yöneticilerin, hukuk dışı uygulamalarla, yasalara aykırı olarak tutsaklara uyguladığı kötü muameleleri ve  işkenceyi de önlemek zorunda olduğunu belirtti.

Hapishane yönetimlerinin işkence gören tutsakların sağlık kuruluşlarında rapor almalarını da engellediğini anımsatan Çepni, tutsakların yaptığı başvuruların da takipsizlikle sonuçlandırılarak cezasızlık politikasının işletildiğini söyledi.

HDP Milletvekili Çepni, Adalet Bakanı Gül'ün şu soruları yanıtlamasını istedi: 

-Türkiye'deki cezaevlerinde mahpuslara uygulanan kötü muamele ve işkence iddiaları hakkında Bakanlığınızın bilgisi var mıdır?

-2016 yılında OHAL ilanından itibaren, işkence ve kötü muamele iddiası ile hangi cezaevlerinden kaç mahpus Bakanlığınıza başvuru yapılmıştır? İşkence ve kötü muamele iddiasıyla Bakanlığınıza başvuran mahpusların  kaçı kadın, kaçı erkektir? Yaş aralıkları nedir? Çocuk cezaevlerinde kalan mahpuslar işkence ve kötü muamele için başvuruda bulunmuşlar mıdır?

-2016 yılında OHAL ilandan itibaren, görevini kötüye kullanarak, cezaevlerinde mahpuslara fiziksel şiddet uygulayıp işkence yaptığı  iddia edilen gardiyanlar ve cezaevi yönetimi için  idari soruşturma açılmış mıdır? Bu soruşturmalara sonucunda ceza alan görevli var mıdır? Bu görevliler için ne tür yaptırımlar uygulanmıştır?

-Cezaevlerinde şiddet, işkence ve  kötü muamele için mahpusların sağlık rapor almalarının engellendiği iddiaları Bakanlığınız tarafından araştırılmış mıdır? 2016 Tarihinden itibaren kaç mahpus şiddet, darp ve  işkence gördüğüne dair rapor almıştır?

-Cezaevi yönetiminin ve görevlilerinin mahpuslara kaba ve tehditkar yaklaşımlarının engellenmesi için, görevlilere eğitim verilmesi gibi Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır?

-Bakanlığınız tarafından cezaevleri ne sıklıkla denetlenmektedir? Denetimlerde hak ihlalleri, işkence ve kötü muamele tespit edilmiş midir? Denetimler kamuoyu ile paylaşılmakta mıdır?

-Uluslararası anlaşmalarda onur kırıcı ve insan hakları ile bağdaşmayan bir uygulama olan şiddetin ve işkencesin önlenmesi ve mağdur olduklarını iddia eden mahpusların  hak aramalarının kolaylaştırılması konusunda Bakanlığınızın bir çalışması olacak mıdır?

-İşkence ve kötü muamele için 2016 yılından itibaren kaç mahpus Anayasa Mahkemesine başvurmuştur? Anayasa mahkemesi kaç davada mahpusu haklı bulmuştur?

-İşkence ve kötü muamele için 2016 yılından itibaren kaç mahpus Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine  başvurmuştur? İşkence ve kötü muamele için Türkiye'nin aldığı ceza var mıdır?

-Gözaltına alınma sürecinden başlayarak darp, dayak ve fiziksel şiddete ve işkenceye maruz kaldıkları için mahpuslar İnsan Hakları Derneği'ne başvuruda bulunmaktadırlar. 2016 yılından itibaren yapılan başvurular için Bakanlığınız İnsan Hakları Derneği ile işbirliği yapmakta mıdır? İşkencenin ve kötü muamelenin önlenmesi için sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yapmayı düşünüyor musunuz?"