EMEK

Emekli ça��ndaki 228 i�çi i� cinayetinde ya�am�n� yitirdi

�STANBUL
31 Ekim 2018 Çar�amba

��i Sa�l�� ve G�venli�i Meclisi'nin raporuna g�re, 2018 y�l�n�n ilk dokuz ay�nda "emeklilik �a��nda �al��an" en az 228 �cretli i��i, i� cinayetlerinde ya�am�n� yitirdi. T�m �cretli i� cinayetlerinin y�zde 20'sini 50 ya� �zeri i��iler olu�turuyor.

��çi Sa�l�� ve Güvenli�i Meclisi, emeklilik ya�� gelmesine ra�men çal��an ve i� cinayetlerinde ya�am�n� yitiren i�çilere ili�kin bir rapor yay�nlad�.

Buna göre, 2018 y�l�n�n ilk dokuz ay�nda "emeklilik ça��nda çal��an" en az 228 ücretli i�çi, i� cinayetlerinde ya�am�n� yitirdi.

Tüm ücretli i� cinayetlerinin yüzde 20'sini 50 ya� üzeri i�çiler olu�turuyor.

Kendi hesab�na çal��an çiftçi ve esnaflar bak�m�ndan ise bu y�l�n ilk dokuz ay�nda 50 ya� üzeri 139 çiftçi ve esnaf da çal��rken ya�am�n� yitirdi.

Hem ücretliler hem de kendi hesab�na çal��anlar emekçiler ele al�nd��nda, i� cinayetlerinin yüzde 50'sini 50 ya� ve üzeri i�çiler olu�turuyor.

Ya�am�n� yitirenlerin 4’ü kad�n i�çi, 224’ü erkek i�çi. Kad�n i�çi cinayetleri tar�m ve konaklama i�kollar�nda gerçekle�ti.

Ölenlerin 206’s� 51-64 ya� aral��ndayken 22’si ise 65 ya� ve üzerinde.

65 ya��n�n üzerinde bile çal��rken ölenler emeklilik ça��nda çal��an i�çilerin yüzde 10’u gibi yüksek bir orana sahip.

65 ya� ve üzeri ölen i�çiler tar�m, ticaret, metal, in�aat, ta��mac�l�k, konaklama ve genel i�ler i�kollar�nda çal��yordu...

Ölümler en çok in�aat, ta��mac�l�k, tar�m, belediye/genel i�ler, ticaret/büro ve madencilik i�kollar�nda gerçekle�ti.

Yoksulluk ve yasal düzenlemelerle emeklilik hakk�n�n fiilen ortadan kald�r�lmas� ya�l� i�çileri güvencesiz çal��ma ko�ullar�na itti.

GÜVENCES�Z KO�ULLARDA ÇALI�IYORLAR

�S�G, "Bu i�kollar�nda sigortas�z çal��mak ya da sigortan�n düzensiz yatmas�ndan dolay� emekli olmak zordur. Di�er yandan ba�ka mesleklerden emekli olup geçinemeyen ve ya�a tak�lanlar özellikle in�aatta çal��makta, �oförlük yapmakta ve mevsimlik tar�m i�çisi olmaktad�r" yorumunu yapt�.

En fazla ölüm nedeni yüksekten dü�me, ezilme/göçük, kalp krizi ve trafik kazas�d�r. Yüksekten dü�meler in�aatta, ezilmeler in�aat ve tar�mda, trafik kazalar� ise ta��mac�l�k i�kolunda s�k rastlanan nedenlerdir. Ancak dikkat çeken husus bütün i�kollar�nda ‘emeklilik ça��nda çal��an’ i�çileri ölüm nedenleri aras�nda "kalp krizi"nin olmas�.

Her 5 ‘emeklilik ça��nda çal��an’ i�çiden 1’i çal��rken kalp krizi geçirerek ya�amlar�n� yitiriyor.

Ölenlerin 4’ü (yüzde 1,75) sendikal� i�çi, 224 i�çi ise (yüzde 98,25) sendikas�zd�r.

'EMEKL�L�K YA�I DÜ�ÜRÜLMEL�'

Emeklilik hakk� için mücadele edeceklerini belirten �S�G, �u taleplerde bulundu:

"��çilerin belli bir çal��ma y�l�ndan sonra emekli olma haklar� vard�r. Emeklilik; i�çilerin çal��t�klar� i�koluna, mesle�e, cinsiyetlerine, ki�isel sa�l�k durumlar�na vb. göre belirlenmelidir. Emeklilik ya�� dü�ürülmelidir.

Emeklilikte ya�a tak�lma bir maliyet unsuru olarak ele al�namaz. Kald� ki söylendi�i gibi maliyet 750 milyar TL de�ildir. Tahsil edilmeyen SGK primlerinin tahsil edilmesi, kay�t d�� çal��anlar�n sigortal� çal��t�r�lmas�, sermaye çevrelerine tan�nan vergi ve prim te�viklerinin bir k�sm�n�n ayr�lmas� (Örne�in i�veren SGK te�vik primi) bu sorunu çözmeye yetecektir. Emeklilikte ya�a tak�lanlar�n emekli olma haklar� tan�nmal�d�r.

Zorunlu BES uygulamas�ndan ç�k�lmas� zorla�t�r�l�yor. Oysa i�çiler BES’in içyüzünü iyi biliyorlar. Uygulama bir sosyal güvenceyi esas alan bir emeklilik sistemi de�il, tasarruflar�n birkaç özel �irket taraf�ndan y�llarca kullan�lmas�, yine devletten yüzde 25 oran�nda kaynak (bizim paralar�m�z) transferidir. E�er toplu bir para olursa -ki bu da ald��m�z ücretler dikkate al�nd��nda çok cüzi bir miktar- ve bu paray� emekli maa�� olarak istersek ‘ne kadar zaman maa� ba�lans�n?’ sorusuyla kar��la��yoruz. Yani ‘ya�am�m�za bir süre biçme zorunlulu�u’ getiriliyor. Belirledi�imiz sürede de ayl�k ‘ilkö�retim ö�rencisi’ harçl��na denk bir düzeyde maa� alabiliyoruz. Yani bir nevi emekli ayl�� ortadan kald�r�lmak isteniyor. BES uygulamas� iptal edilmelidir."

ERDO�AN NE DEM��T�?

Cumhurba�kan� Recep Tayyip Erdo�an 16 Ekim 2018’de AKP grup toplant�s�nda "Emeklilikte ya�a tak�lanlar kampanyas� siyasi ranta dönü�türülmemeli. Bugün ülkemizde ortalama emeklilik ya�� 52’dir. 20 y�l çal��p 38 ya��nda emekli olan biri 40 sene devletten maa� alacak. Böyle bir uygulama olamaz. Bu teklifin maliyeti 750 milyar liraya ula��yor. Böyle bir yükü ülkenin s�rt�na bindiremeyiz" dedi.

Türkiye’de emeklilik ya�� farkl� statülere ve farkl� ko�ullara göre kanunla belirlenmi�ti, emekli olma ya�� daha dü�üktü. Ancak 1999 y�l�nda yap�lan de�i�iklikler ve sonras�nda 2008 y�l�nda yürürlü�e giren SSGSS Yasas� ile birlikte emekli olabilme ya�� ve prim ödeme gün say�s� kademe kademe (nihai olarak 65 ya� ve 9000 prim günü) yükseltildi.

Emekli ça��ndaki 228 i�çi i� cinayetinde ya�am�n� yitirdi

�lgili Haberler