Ankara'da 2013'ten bu yana en az 300 işçi yaşamını yitirdi

Ankara İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi, Ankara'da 2013 yılının başından başlayarak 2018'in Eylül ayı sonuna kadar Ankara'da yaşanan iş cinayetleri ve Ankara'da sendikalaşmayı ele alan raporunu yayınladı.

 

ANKARA İSTİHDAMIN EN DÜŞÜK OLDUĞU 27. KENT

 

İSİG Meclisi, "Ankara'da resmi olarak 1 milyon 900 yüz bin kişi istihdamda yer alırken, Türkiye'deki toplam istihdamın yüzde 7'si Ankara'dadır. Ankara istihdamın en düşük olduğu 27. ildir. 2017 yılında Ankara'da istihdamın yüzde 73,2'sini hizmetler, yüzde 23,6'sını sanayi, yüzde 3,2'sini ise tarım sektörü oluşturmaktadır" denildi.

 

ANKARA'DA 250 BİN İŞSİZ BULUNUYOR

 

İşsiz sayısı giderek artan Ankara'da 250 bin işsiz bulunuyor. İşsizlik oranı yüzde 11,4 ile 10,9 olan Türkiye ortalamasının üzerindedir ve Ankara işsizliğin en yüksek olduğu 15. il olduğunu vurgulanan İSİG raporunda, "Bir memur kenti olarak bilinen Ankara giderek daha çok işçi kentine dönüşmektedir. Dahası, Ankara diğer şehirlere oranlara görece güvenceli istihdamın yoğun olduğu bir kent olarak bilinirken bu durum pek çok alan bakımından değişmektedir. Ankara'da genç bir işgücü kitlesi bulunmaktadır. Kayıtlı işgücünün neredeyse üçte ikisi 15-34 yaş arası genç işgücüdür. İşsizlik oranı da gençler bakımından oldukça yüksektir. Ankara'da işçilerin en çok şikâyetçi olduğu konuların sırasıyla aylık ücretin verilmemesi, kıdem tazminatını alamama, fazla çalışma ve ücretini alamama, yıllık ücretli izin hakkını kullanamama, ihbar tazminatının verilmemesi, hafta tatil ücretinin verilmemesi ve resmi tatil ücretinin verilmemesi olmuştur" diye belirtildi.

 

Ankara sanayi bakımından önemli bir kent olduğuna vurgu yapılan raporda, "Sağlık hizmetleri (ilaç ve hammadde), savunma sanayi (otomotiv ve tarım aletleri), hizmet, mobilya ve ağaç işleri sanayinin ön planda. Ankara'da bulunan 7 organize sanayi bölgesi ve 13 sanayi sitesi ilin sanayini belirlemektedir. Ankara, inşaat sektörü bakımından da önemli bir alan. Ankara'da büyük, orta ve küçük toplam 192 adet inşaat şirketi faaliyet göstermektedir" diye kaydedildi.

 

ANKARA'DA EMEKÇİLER DAH AZ ÜCRETE MAHKUM EDİLİYOR

 

Ankara kamu işyerlerinden kaynaklı ücretlerin ortalamanın üstünde olduğu bir yer olarak bilinmesine karşın, bu durum kamuda 2018 yılına kadar ağırlıklı istihdam olan taşeron işçilerin ücretlerinin düşüklüğü, hem de kadrolu işçi-memur sayısının giderek azaltılıp güvencesiz ve düşük ücretlerle çalışmanın kamuda da yaygınlaşması sebebiyle giderek değiştiği ifade edilen raporda, "Kamudaki işçiler ve İŞKUR'un kursiyer olarak çalıştırdığı işçilerin ücretleri asgari ücret seviyesinde. Özel sektörde daha orta ölçekli işyerleri dışında pek çok alanda asgari ücret seviyesinde ya da bunun biraz üzerindedir. Kadın işçiler hem ev işleriyle bağlantılı işlerde çalıştırılıyor, hem daha az ücret alıyor. Çocuk işçiler ve göçmen-mülteci işçilerse pek çok aynı işi yapan yetişkinlerin aldığı ücretin yarısı ya da daha azını alıyor" denildi.

 

SOKAKTA ÇALIŞMAYA BAŞLAMA YAŞI 10,26

 

Ankara'da çocukların çalışma oranının yüksek olduğunun altı çizilen raporda, "Ankara'da çocuk işçilerin yoğun olarak çalıştığı yerler Ostim, Sincan gibi OSB'lerin kurulu bulunduğu alanlar, bunun yanı sıra atık toplama ve mendil satma üzerine yoğunlaşan 'sokakta çalışma' da yaygın bir çalışma alanı. Sokakta çalışmaya başlama yaş ortalaması 10,26. Çalışan çocukların çoğu okula devam edemiyor. Sokakta çalışan her 10 çocuktan 4'ü fiziksel ve cinsel şiddete maruz kalıyor. 2016'da Ankara'da çıraklık sigortası kapsamında çalıştırılan 83 bin 348 çocuk bulunuyor" diye belirtildi.

 

KADIN İSTİHDAMI UCUZ, GEÇİCİ VE NİTELİKSİZ İŞLERDE YOĞUNLAŞIYOR

 

Ankara'da tam zamanlı çalışan 445 bin, yarı zamanlı çalışan 86 bin kadın bulunduğu aktarılan İSİG raporunda, "Kadın istihdamının görece yüksek olduğu Ankara'da kadın istihdamı genel olarak ucuz, geçici ve niteliksiz işlerde yoğunlaşıyor. Kamu dışında kadınların büyük bölümü küçük işletmelerde ve atölyelerde, ev işlerinin uzantısı işlerde çalışıyorlar. Erkek işçilere göre daha az ücret alıyor, daha güvencesiz koşullarda çalıştırılıyor ve kadın olduğu için ayrımcılığa uğruyor. Ankara, kadınlar bakımından kayıt dışı çalışma ve ev eksenli çalışmanın oldukça yaygın olduğu bir il. Kadın işçilerin sağlıklarını doğrudan etkileyen ve daha ziyade kadın işçilerin maruz kaldığı risklerin başında işyerinde ayrımcılık, cinsel taciz, mobbing ve şiddet geliyor" diye kaydedildi.

 

GÖÇMEN İŞÇİLER KAYIT DIŞI ÇALIŞIYOR

 

Ankara'da yaklaşık olarak 130 bin civarında kayıtlı göçmen ve mülteci olduğu, bunların 9 bin 888'inin çalışma izni olduğuna dikkat çekilen raporda, "Göçmen ve mülteciler sosyal güvencesiz, düşük ücretli, riskli çalışma koşulları ile karakterize kayıt dışı istihdamla karşı karşıyadır. Ankara'da göçmen ve mülteci işçiler en çok mobilya, inşaat, metal, gıda, tarım gibi işkollarında istihdam edilmektedir. Göçmen ve mültecilerin çalıştığı yerlerin başında siteler geliyor. Göçmen ve mülteciler, yerli işçilere kıyasla daha düşük ücretle çalışıyor" denildi.

 

2010'da en fazla iş kazasının yaşandığı 7. il olan Ankara, 2016'da 3. sıraya kadar çıkmıştır. Ankara en çok meslek hastalığı tanısı konulan 4. ildir. İSİG raporuna göre; "2016'da 30 meslek hastalığı teşhisi konulan Ankara'da Türkiye'de 2016 yılında Ankara'da 8 bin ile 24 bin arası meslek hastası tanısı konulması gerekirdi. SGK kayıtları, 2016'da Ankara'da meslek hastalıklarına bağlı ölümlerin sayısı resmi olarak 0 olduğunu söylemektedir. Oysaki ILO hesaplamasına göre yalnızca 2017 yılında Ankara'da en az 396 meslek hastalığına bağlı iş cinayeti olması gerekirdi" diye belirtildi.

 

ANKARA'DA 2013'TEN BU YANA 295 İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ

 

Ankara'da 2013 yılının başından, 2018 yılının Eylül ayı sonuna kadar en az 300 emekçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. 2013'te 26, 2014'te 56, 2015'te 44, 2016'da 72, 2017'de 66 emekçi yaşamını yitirdi. 2018'in ilk 9 ayında ise en az 35 işçi hayatını kaybetti. İş cinayetlerinde yaşamını yitirenlerin 25'i kadın, 9'u çocuk, 11'i ise mülteci-göçmen işçilerdi.

 

İSİG raporunun devamında şunlar belirtildi:

Ankara'da en çok iş cinayeti inşaat ve yol yapımında, taşımacılıkta, metal işkolunda ve tarımda Ankara'da en çok iş cinayeti inşaat ve yol yapımında, taşımacılıkta, metal işkolunda ve tarımda olmuştur. Ankara'da en çok iş cinayetinin gerçekleştiği işkolları güvencesiz ve sendikasız çalışmanın yoğun olduğu işkollarıdır. En fazla iş cinayeti inşaatlarda yaşanmış, her 4 iş cinayetinden birisi inşaat işkolunda gerçekleşmiştir.

 

Ankara'da yaşanan iş cinayetleri en çok düşme, trafik kazası, ezilme, düşme, kalp krizi, silahla vurulma, patlama ve göçük sebebiyle olmuştur. Ankara'da yaşanan iş cinayetleri merkez ve çevre ilçelerin nüfusları ve işgücüyle orantılı düşünüldüğünde, iş cinayetlerinin daha çok çevre ilçelerde yaşandığı görülmektedir.

 

2013'TEN BU YANA 24 KADIN, 9 ÇOCUK, 11 GÖÇMEN İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ

 

2013-2017 yılları ile 2018'in ilk 9 ayı toplamında arasında Ankara'da en az 25 kadın emekçi iş cinayetlerinde yaşamını kaybetmiştir. Kadın iş cinayetleri en çok savunma, ardından tarım sektöründe yaşanmıştır.

 

2013 yılının başından, 2018'in ilk 9 ayının sonuna kadar Ankara'da en az 9 çocuk çalışırken yaşamını yitirmiştir. Çocukların çalıştığı sektörler ile iş cinayetlerinin yaşandığı sektörler paralellik göstermekte. En çok çocuk iş cinayeti inşaat ve tarım işkollarında gerçekleşmiştir.

 

Ankara'da 2013 yılı başından 2018'in Eylül ayı bitimine kadar en az 11 göçmen/ mülteci çalışırken yaşamını yitirmiştir. Mülteciler için yaygın çalışma alanı atık toplayıcılık, inşaat, taşımacılık ve tarım iş cinayetlerinin de en fazla yaşandığı alanlar olmuştur.

 

ANKARA SENDİKALAŞMANIN EN DÜŞÜK OLDUĞU 23. KENT

 

Bakanlık verilerine göre 2016 Temmuz istatistiklerine göre Ankara'da toplam bir milyon 994 bin 671 işçi varken, bu işçilerin 117 bin 324'ü sendikalıdır. 9,82 sendikalaşma oranıyla sendikalaşmanın en düşük olduğu 23. il olan Ankara'da kadın işçilerin sendikalaşma oranı ise 6,63 ile genel sendikalaşma oranının çok daha altındadır.