Adalar rant için yapılaşmaya açılıyor
Adalar'da yapılaşmayı genişletecek ve sit alanı statüsünü tehlikeye atacak imar planı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından onaylandı.
İstanbul'un Adalar ilçesine dair hazırlanan 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı 28 Temmuz'da onaylandı. İlk olarak 2011'de gündeme gelen bu imar planı, sit alanı ilan edilen Adalar'ın sit derecesinin düşürülmesi, ormanlık alanların yapılaşmaya açılması, kıyı bölgelerinin kullanımını kısıtlaması, imar artışı gibi risklere zemin hazırladığı için Mimarlar Odası tarafından dava açılmış, davada bilirkişi heyeti yapılaşmanın deprem riskine karşı olumsuz etki yaratacağı, habitatın ve ekolojik dengenin olumsuz etkileneceğiyle ilgili uyarılar yapmıştı. 2017'de ise İstanbul İdare Mahkemesi tarafından imar planı iptal edilmişti.
Adalar ilçesine ait yeni bir imar planının İstanbul Büyükşehir Belediye meclisinde görüşülmesi beklenirken, 2021 yılında yayınlanan 4758 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla, Adalar'a ait 1.223.666,34 ha'lık alan Özel Çevre Koruma Alanı ilan edilerek tüm yetki Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na devredildi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca, Adalar'da yapılaşmanın önünü açan imar planı Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Raporu'na dayandırılarak yapıldı. Planın amacı ise, "İlke kararları çerçevesinde yapılaşmaya izin verilen alanlarda, mevcut yapıların geleneksel dokuya uyumunun sağlanması, yeni yapılacak yapıların da geleneksel dokuya uyumunu sağlayacak kuralların oluşturulması" olarak tarif edildi.
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) milletvekili Çiçek Otlu, Adalar'ı rantlaşmaya açan imar planını Meclis gündemine taşıdı. İmar planının Anayasada tanımlanan tarih, kültür, tabiat varlıklarının korunması ve halkın sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına aykırılık teşkil ettiğini belirten Otlu; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki'ye şu soruları yöneltti:
🔹Adalar ilçesi için doğal sit alanlarının derecelendirilmesine ilişkin hazırlanan ekolojik temelli bilimsel araştırma raporlarının, Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik Kapsamında, Bakanlıkça hazırlanması gerekirken, Kamu İhale Kanunu Çerçevesinde hizmet alımı yöntemiyle hazırlattırılmasının gerekçesi nedir? 4 mevsim inceleme yapılmadan, yönetmeliğin ilgili maddelerine göre aykırılık teşkil edecek şekilde hazırlattırıldığı iddialarına ilişkin açıklamanız var mıdır?
🔹Adalar imar planında; sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı, nitelikli doğal koruma alanı, kesin korunacak hassas alanların belirlenmesinde kriterler nelerdir? Adaların bir an önce yapılaşmaya açılmak istendiği doğru mudur?
🔹Adalar imar planları hazırlanırken İlgili kamu kurumları, yerel yönetimler ve meslek odalı ile iş birliği yapılmış mıdır? Önceki imar planlarına yapılan itirazlar dikkate alınmış mıdır?
🔹Adalar'da imara açılan alanlarda, turizm ve yerleşimlere izin vermeyi sonucu 16 binden fazla kişinin yaşadığı adalardaki nüfusun iki katına çıkacağı öngörülmektedir. Nüfustaki artışın Adalar'ın tarihi ve kültürel yapısına, doğal yapıya, su varlıklarına, ekosisteme vereceği zararlar nasıl engellenecektir?
🔹Büyükada olumsuz örneğinin yaşanmaması için doğal kıyılarının bozulmaması ve deniz ekosistemi için ne gibi çalışmalar yapılacaktır?
🔹Demokrasi ve Özgürlükler Adası'nda (Yassıada'da) çevre örgütlerinin itirazlarına rağmen yap-işlet-devret projesi kapsamında TOBB tarafından yapılarak 2020 yılında açılan 5 yıldızlı otelin kamuya zararı ne kadar oluşmuştur? İmar planında bu gibi olumsuz örneklerin yaşanmaması için nasıl bir çözüm üretilmiştir?
🔹Adalar imar planında belirtilen, kütle kayması, deprem ve tsunami riskleri için bilimsel araştırmalar yapılmış mıdır? Bilim insanlarının yeterli araştırma ve inceleme yapılmadığı iddialarına ilişkin açıklamanız var mıdır?
🔹İmar planına göre olası bir İstanbul depreminde, Adalar'daki bina sayısına oranlandığında yüzde 15'i ağır ve çok ağır hasarlı, yüzde 26,67'si orta hasarlı, yüzde 25'iyse hafif hasarlı olacağı tahmin edilmektedir. Olası İstanbul depreminin Adalar'daki etkileri ne şekilde belirlenmiştir? Yapılaşmanın deprem riskini arttırmasına ilişkin bilim insanları, ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılmış mıdır?
🔹Adalar imar planına göre özel kanuna tabi alanlar olan Heybeliada ve Büyükada'da bulunan tabiat parkları nasıl korunacaktır? İnşaat çalışmalarından kaynaklı kirliliğin kesin korunacak alanlara zarar vermesi nasıl engellenecektir?
🔹Adalar imar planı, Anayasada devletin görevi olarak tanımlanan, tarih, kültür, tabiat varlıklarının korunması ve halkın sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı yönünden değerlendirilmiş midir?
🔹İlgili kurum ve demokratik kitle örgütleri ile iş birliği yapılarak Adalar'ın özgün ekolojik ve kültürel değerlerini bütüncül bir şekilde koruyacak koruma planları neden hazırlanmamaktadır?