GÜNCEL

'�mral�'dan ülkeye yay�lan tecrit ancak kar�� koyu�la sona erebilir'

ETHA
5 Temmuz 2023 Çar�amba

�mral�'da uygulanan mutlak tecrit ve ülkeye yay�lan tecridin ancak kar�� koyu�la sona erece�ini belirten Asr�n Hukuk Bürosu avukatlar�ndan Rezan Sar�ca, tarihsel ve siyasal geli�melerin bunu gösterdi�ini söyledi. 2022 y�l�nda gerçekle�en CPT'nin �mral� ziyareti sonras� raporunu aç�klamas� gerekti�inin alt�n� çizen Sar�ca, "Hükümet aç�s�ndan bakt��m�zda i�kence yok ise insan haklar� ihlal edilmiyorsa CPT'nin mart ay�nda yollad�� raporu aç�klas�n. E�er bunu yapm�yorsa ki �u ana kadar yapmad�, orada o zaman i�kencenin her boyutuyla uyguland��n� da kabul etmi� olacakt�r" dedi.

PKK lideri Abdullah Öcalan, uluslararas� komplo sonucu 1999 y�l�ndan bu yana tutsak. Öcalan hakk�nda "vatana ihanet" iddias�yla idam cezas� istenmi� ancak Avrupa Birli�i uyum yasalar� gere�inde cezas� a��rla�t�r�lm�� müebbet hapse çevrilmi�ti. Öcalan, Marmara Denizinde bulunan, askeri ve uçu�a, sivil giri�e yasak �mral� Ada Hapishanesinde tutuluyor.

PKK lideri Abdullah Öcalan üzerinde 12 y�ld�r a��rla�t�r�lm�� ve mutlak tecrit uygulan�yor. Kürt dü�manl�� politikas�n� sürdüren AKP-MHP iktidar� bugün t�pk� 1990'l� y�llarda oldu�u gibi Öcalan'�n ad�n� a�z�n� alanlara, tecridi dillendirenlere, tepki gösterenlere sava� açm�� durumda. Tecrit protestolar�na polis sald�r�s�nda i�kenceyle gözalt�na al�nanlara gözalt�nda da i�kence sürerken, öldürülmekle tehdit ediliyor. Yan� s�ra tecridi dillendiren ve Öcalan'a destek aç�klamas� yapanlar da hedef al�n�yor. Son olarak Tele1 Genel Yay�n Yönetmeni Merdan Yanarda� tecrit politikas�na tepki gösterdi�i için tutukland�.

Yanarda�'�n tutuklanmas� �üphesiz ki halklara verilen bir gözda��. Çünkü AKP-MHP fa�ist iktidar� �mral�'da uygulad�� tecrit politikas�n� ba�ta tutsaklar olmak üzere tüm Türkiye'ye uygulamaya çal��yor. Peki �mral�'da tecrit ne zaman ba�lad�, Öcalan'a yönelik i�kenceler neler, tecrit politikas�na nas�l direnilmeli, abluka nas�l yar�lmal� Asr�n Hukuk Bürosu avukatlar�ndan Rezan Sar�ca ile konu�tuk.

'�MRALI'DA FARKLI B�R REJ�M UYGULANIYOR'
Tecrit politikas� için son 12 y�l� de�erlendirmek gerekti�ini belirten Sar�ca, "�mral�'n�n kendi mekansal özellikleri ola�anüstü. Adalet Bakanl��na ba�l� klasik F Tipi zincirinin d��na ç�kan, kendine özgü özellikleri olan bir hapishane. Buras� hem ada hapishanesi hem de askeri yasak bölge. Yani tamamen denetim d��. Temel hak ve özgürlüklerin orada farkl� �ekilde uygulanmas� veya uygulanmamas�, farkl� bir prosedür in�a edilmesinden kaynakl� farkl� bir rejime sahip" dedi.

'TOPLUMSAL TEPK�LERDEN SONRA 2011'DE ARAYA SIKI�TIRILAN 5 AVUKAT GÖRÜ�Ü OLDU'
Hali haz�rda s�n�rland�r�lan haklar�n 2011'den sonra hiç uygulanmad��na dikkat çeken Sar�ca, "2 Temmuz 2011'den bu yana sadece be� avukat görü�ü gerçekle�tirebildik, 2019'da büyük toplumsal tepkiler sonucunda araya s�k��an görü�meler bunlar. 12 y�ld�r ba�ka bir avukat görü�mesi yok. 2014'ten bu yana 9 y�l� bulacak süreçte be� aile ziyareti gerçekle�ti. Telefon görü�mesi 24 y�ll�k �mral� tarihinde yaln�zca iki kez uyguland� o da 20 y�l sonra. Pandemide kimi kayg�lardan kaynakl� 27 Nisanda k�sa bir telefon görü�mesi oldu. 25 Mart 2021 tarihinde gerçekle�en görü�me bir anda kesildi o da son derece k�sa oldu. Yaz�l�, sözlü, yüz yüze bir görü�me gerçekle�medi" ifadelerini kulland�.

'��KENCE KO�ULLARI ALTINDA TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER�N �HLAL�'
Ba�kalar�n�n denetimi ve keyfi uygulamalar� alt�nda, özgürlü�ünden mahrum ko�ullarda, d�� dünyadan tamamen kopuk, kapal� bir mekan�n kayg�lara yol açt��n� söyleyen Sar�ca, Öcalan'a yönelik fiziksel, psikolojik bir bask� var m�, sa�l�� ne durumda, hukuki ko�ullardan yararlanabiliyor mu bilgileri olmad��n� da ekledi. Sar�ca, "Hukuki literatür aç�s�ndan da uluslararas� içtihatlar aç�s�ndan ve evrensel de�erler aç�s�ndan bir risk do�uruyor. Böylesine denetimden uzak, kapal� bir mekanizman�n i�letildi�i, kapal� bir a��rla�t�r�lm�� rejimde her türlü risk var demektir. Her türlü hakk�n ihlali, i�kence ko�ullar� temel hak ve özgürlüklerin ihlali vard�r. Bu yönüyle do�rudan bizlerin ve ailelerin yo�un kayg�lar� uzun süredir devam ediyor. Bu haber alamama hali iki buçuk y�la ula�mak üzere, son derece kayg�l� bir durum" dedi.

'GERÇE��N ORTAYA ÇIKMASINI ENGELLEMEK �ST�YOR �KT�DAR'
�ktidar�n özel politikas�na ili�kin de�erlendirmelerde bulunan Avukat Sar�ca, iktidar�n ayyuka ç�kan beslendi�i kimi teknikler, yol ve yöntemler oldu�unu belirtti. Devlet yönetimini ele geçiren iktidar�n, bütün kaynak ve araçlar�n� kullanarak bir tarz ortaya koydu�una dikkat çeken Sar�ca, "Türk ve Kürt halklar�n�, Türkiye ve Mezopotamya co�rafyas�n� hem de Türkiye'yle ili�kili olanlar� manipülasyon siyaseti üzerinden yönetiyor. Bu siyasetin çok farkl� uygulama biçimleri var, temel amaç hakikati gizlemek. Gerçe�i halktan gizlemek ve yalan, sahte bir tarih üretmek. Hakikati gizleyerek zihin kontrolüyle, fiziki olarak da yönlendirme ideolojisiyle hareket ediyor iktidar. Halklar�n en çok ihtiyaç duydu�u �ey gerçeklik, gerçek tarih. Gerçe�in ortaya ç�kmas�n� engellemek için de özgür bas�n�n bask� alt�na al�nd��n� biliyoruz" ifadelerini kulland�.

'�MRALI KAPATILARAK HAK�KAT G�ZLENECEK'
Kürt meselesinin tarihsel ve derinle�mi� en önemli mesele oldu�unun alt�n� çizen Sar�ca, Kürt meselesinin Türkiye'nin siyasetini, yönetimini, ekonomisini, tarihini etkileyen bir gerçek oldu�unu da vurgulad�. Halklar�n kültür, kimlik zenginli�i içinde ya�ad�� Türkiye'de tek dil, tek millet üretme siyasetini yürüten devletin geçmi�inin 1920'lere kadar gitti�ini belirten Sar�ca, "Buna kar�� en önemli siyaseti yürüten say�n Öcalan. Dolay�s�yla O'nun bulundu�u mekan da temsili olarak en önemli mekan. Hakikati anlatmaya çal��an gerçek tarihi bütün halklara anlatmaya çal��an bir noktada duruyor. Bütün toplumsal sorunlar�n as�l çözüm yollar�n� gerçekçi �ekilde ortaya koydu�u birçok öneri, çözüm projesi sundu. Ama iktidar�n, devletin toplumsal sorunlar� çözmek gibi bir derdi yok. Zaten çözülse böyle bir siyaseti yürütme ihtiyac� da duymayacak, karakterinde demokrasi ve özgürlükler olmay�nca siyaseti manipülasyon üzerine kuruyor. Bu yüzden �mral� mekan� kapat�larak hakikat gizlenecek" dedi.

'ÖCALAN AKT�F S�YASETTEYKEN TOPLUM B�RLE�T�'
2013-2015 y�llar�n� hat�rlatan Avukat Sar�ca, �öyle devam etti: "Devletin de içinde oldu�u bir süreç i�letildi. Bugünkü toplum o günkü toplumdan farkl� de�il ama o günden bugüne yönetilen, yönlendirilen, maniple edilen bir toplum var kar��m�zda. Toplumun nas�l nefes ald��, refaha kavu�tu�u huzur içinde y�llar geçirdi�ini biliyoruz. Haf�zalar taze. Ama bugün devlet üretti�i manüpilatif siyasetle toplumlar� yönetebilece�i birer dü�man üretme siyaseti yürütüyor. Nefret üretiliyor. Toplumlar kar�� kar��ya getirilmi� durumda, ikiye bölünmü�. As�l bölücülü�ün bu siyasetin ürünü oldu�unu görmemiz laz�m. Say�n Öcalan aktif siyasetteyken toplumun nas�l birle�ti�i yak�n tarihte görülürken bugün demokratik siyasetten uzakla�t�r�lan say�n Öcalan gerçekli�inde toplum kar�� kar��ya gelmi� durumda. Say�n Öcalan f�rsat buldu�u her anda dü�üncelerini payla�maya çal��t�, toplumsal uzla�� ve özgür siyasetin, evrensel hukuk olmas� gerekti�ini ortaya koydu. Üçlü sacaya�� üzerine bir siyaset çizgisinin bu toplumun sorunlar�n� çözecek yegane öneriler oldu�unu ortaya koydu.

'ÖZGÜRLÜK ALANLARINI OLAB�LD��NDE DARALTIYOR'
"Bugün üç ana argüman uygulansa toplum bugün içerisinde oldu�u çoklu kriz içinde olmayacakt�. Hukukun uygulanmad��ndan bahsediyoruz, hatta iktidar�n arac� haline geldi�ini, d��na ç�kmad��n�, ba��ms�z ve tarafs�z olmad��n� net görüyoruz. Ama evrensel hukuk uyguland��nda bugün toplum bir güvene kavu�acak. Sonuçta bireylerin ve halklar�n özgürlükleri güvence alt�na al�nm��. Anayasan�n bir k�sm�nda ele�tirebilece�imiz düzeyde tabii ki bir k�sm� güvence alt�na al�nm�� ve uluslararas� hukuk aç�s�ndan da kazan�m var. Bu kazan�mlar� da hedef alan bir siyaset yürütüyor iktidar. Bu sis perdesini bertaraf edecek ortadan kald�racak dü�ünceler say�n Öcalan'da birikmi� durumda. Dolay�s�yla tüm topluma yayd�� dedi�imiz nokta kimsenin siyaset yapmas�n� istemiyor, iktidar. Siyaset yapmak isteyen, farkl� bir fikir ortaya koymak isteyen herkes gözalt�, tutuklama, bask�, tehdit, korkuya maruz kal�yor. Bir nefret yaratma zihin ve kitle kontrolü yeni büyük yalanlarla zihin bulan�kl�� üzerinden kontrol söz konusu. Bir de üstüne korku yayarak tamamen muhalefeti demokratik toplumu bask�lamak için çok yönlü bir siyaset yürütüyor. Özgür siyaset olsa bu kadar siyasetçi cezaevinde olmaz, HDP'nin il ve ilçe yöneticilerinden, vekillere, e�ba�kanlara tutuklu olmaz. Son y�llarda çok ciddi bir bask� ürünü olan Kobanê, HDP kapatma davas� bunlar özgür siyaseti ortadan kald�ran kar�� müdahaleler, say�n Öcalan'�n özgürlük alanlar�n� açma iste�ine kar��l�k özgürlük alanlar�n� olabildi�ince daralt�yor."

'D�RENMEKTEN BA�KA YOL OLMADI�INI TAR�HSEL VE S�YASAL GEL��MELER GÖSTERD�'
Tecridi yok etmek için toplumsal olarak iktidar�n yapmak istedi�inin tam tersini yapmak gerekti�inin alt�n� çizen Sar�ca, özgürlüklerden asla vazgeçmemek gerekti�ini söyledi. Sar�ca, "Bu bask� alt�nda toplum sindirildi�i zaman bir yere var�lamaz, bir �ey elde edilemez; ne bir ba�ar� ne de bir zafer. Elbette yegane yolu kar�� ç�kma, protesto etme her alanda hukukçunun, STK'n�n, siyasetçilerin buna kar�� bir siyaset yürütmesi ve toplumu bu yönüyle hem bir arada tutma hem de bilinçlendirme görevleri de var. Devlet tüm araçlar�yla sald�r�yor, bask� uyguluyor buna kar�� ne kadar ki�i örgütlenir, toplum örgütlülü�ünü büyütürse devletin araçlar� i�levsiz kal�r. 1940'lardan bu yana ba�ka yolunun olmad��n� tarihsel ve siyasal geli�meler göstermi�tir."

'�MRALI'DAK� ��KENCE KO�ULLARINA AMASIZ KAR�I ÇIKMAK GEREK'
Muhalefetin devlet dilini kullanarak toplumu pasifize etme siyasetine tepki gösteren Sar�ca, Türkiye'nin tüm geli�melerini etkileyecek ve belirleyici düzeyde de�i�tirecek meselenin Kürt meselesi ve say�n Öcalan'�n konumu oldu�unu kaydetti. Sar�ca, "Türkiye'nin tüm sorunlar�n� de�i�im ve çözmeye yönelik etkileyecek mesele Say�n Öcalan'a olan yakla��md�r. Çünkü toplumu bunun üzerinden yanl�� yönlendiriyor, bertaraf edecek olan Say�n Öcalan'�n içinde bulundu�u ko�ullara demokrasi ve hukuk ad�na amas�z kar�� ç�kmas� laz�m. ��kenceyi kime uyguland��na göre ayr��t�ramazs�n�z. �mral�'da aç�k bir i�kence, suç var. Buna kar�� ç�kmazsan�z kimseye alternatif oldu�unuzu söyleyemezsiniz. �mral�'daki i�kence ko�ullar�na kar�� ç�kacaks�n�z ki sis perdesi aralanabilsin. Toplumlar� iktidar�n rüzgar�ndan ancak böyle koparabilirsiniz" dedi.

'CPT GÖZLEM RAPORUNU AÇIKLASIN'
Asr�n Hukuk Bürosu avukatlar�ndan Rezan Sar�ca, son olarak �unlar� söyledi: "�mral�'daki ko�ullar�n gündemle�mesi bizim için önemli çünkü ciddi bir hukuksuzluk var. Say�n Öcalan için hukuk geçerli de�il, hukuk �mral�'ya nüfuz etmiyor. Devlet kendi ideolojisi ve politikas�yla rejim uyguluyor ve bunu me�ru bir hükümet üzerinden yap�yor. Anayasaya ve uluslararas� sözle�melere uymak ve gere�ini yerine getirmek zorunda. �mral�'daki ko�ullar BM'nin tedbir karar�yla derhal sonland�r�lmas� gereken ko�ullar. Tecrit ko�ullar�n�n bir an önce kalkmas� laz�m bu vesileyle Adalet Bakanl��na �u ça�r�y� yapal�m; Eylül 2022'de CPT'nin �mral�'ya gitti�i aç�kland�, CPT ziyaretle ilgili gözlemlerini, raporunu Türkiye'ye iletti. Bu raporun aç�klanmas� Türkiye'nin onay�na ba�l� oldu�u söyleniyor. CPT'nin bunu aç�klama yetkisi var çünkü �mral�'da i�kence var. ��kencenin oldu�u yerde CPT üye devletin onay�n� almak zorunda de�il. Hükümet aç�s�ndan bakt��m�zda i�kence yok ise insan haklar� ihlal edilmiyorsa CPT'nin mart ay�nda yollad�� raporu aç�klas�n. E�er bunu yapm�yorsa ki �u ana kadar yapmad�, orada o zaman i�kencenin her boyutuyla uyguland��n� da kabul etmi� olacakt�r."

'�mral�'dan ülkeye yay�lan tecrit ancak kar�� koyu�la sona erebilir'

�lgili Haberler