HDP'nin ekonomi programıyla toplum nefes alacak
Halkların Demokratik Partisi ekonomi programını açıklayarak asgari ücretin ve emekli maaşlarının en az 3000 TL olacağını, gençlere her ay 500 TL verileceğini, her mahalleye kreş açılacağını, herkese ücretsiz, nitelikli kamu hizmeti sunulacağını duyurdu. HDP'nin Hakça Dağıtım Programı'na göre üç yıl içinde tüm borçlar kapatılacak, çiftçiye destek katlanarak tarım kalkındırılacak. HDP ekonomi politikasında tercihini yoksullardan, emekten, barıştan, kadından ve doğadan yana kullanacak.
Hakça Dağıtım Programı'nı basın toplantısıyla kamuoyuna sunan HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli, "Bugün ülke çok ciddi bir iktisadi kriz altındadır. 16 yıllık AKP iktidarlarının uygulamış olduğu iktisat politikaları ülkeyi içinden çıkılmaz bir iktisadi krize sürüklemiştir. Tabi bunun demokrasi kriziyle de çok yakın bir bağı vardır. Eğer ülke demokrasi krizini aşacaksa ve 24 Haziran önemli bir eşikse bu anlamıyla önümüzdeki süreçte, Türkiye'nin demokratikleşme sürecinde iktisadi alanda yapılacak olanlar da büyük önem taşımaktadır." dedi.
HDP olarak iktisadi alanının demokratikleştirilmesi konusuna önem verdiklerini ifade eden Temelli, "Programımızı da bu esasa bu temele dayandırmak istiyoruz. 7 Haziran öncesinde hazırlamış olduğumuz programla bugünkü programımız arasındaki en güçlü bağ, o zaman da dile getirdiğimiz gibi; bizim ekonomiye yaklaşımımız sadece büyümek, sadece iktisadi göstergelerin iyileşmesine odaklanmak değil insanca yaşamı, içinde insan olan doğayla barışık, cinsiyet eşitlikçi bir sosyal büyüme programı çerçevesinde ele almaktan geçiyor" diye belirtti.
Hakça Dağıtım Programı'nın ayrıntılarını aktaran Temelli, ekonomik krizin temelinde son yıllarda derinleşen demokrasi krizinin olduğunu, yalnızca OHAL döneminde Dolar'ın yüzde 65, Euro'nun yüzde 71, faizin yüzde 61 ve enflasyonun yüzde 23 oranında yükseldiğini kaydetti.
Programda sunulan verilere göre: Türkiye’nin dış borç stoku 453 milyar Dolar olup GSYH’ın yüzde 53,3’üne yükseldi. 2001 yılı ekonomik krizinden önce bu oran yüzde 45,5’ti. 2018 yılında bu oranın yüzde 57’ye yükseleceği tahmin ediliyor. 2011 yılından bu yana artan bu oran OHAL’le birlikte yüzde 48,8’den yüzde 53,3’e yükseldi.
Temelli özetle şu ifadelerde bulundu:
BARIŞÇI VE KATILIMCI GÜVEN EKONOMİSİ PROGRAMIMIZIN HEDEFİ
Halkın iradesiyle kararların alındığı, toplumsal ihtiyaçları karşılamayı esas alan, dayanışmacı, doğa ile uyumlu, emekten yana bir ekonomik perspektifle, üretenlerin ekonomik ilişkiler üzerinde denetimini artırmaktır. Yıllardır yandaşları büyüten yolsuzluk ekonomisine son vererek, dar gelirlilere gelir artışı sağlayacağız. Bu program için gerekli parasal kaynağı, kamusal israfları önleyerek ve adaletli bir vergi politikasıyla oluşturacağız. Böylece yoksulluk sınırının altında yaşayan yaklaşık 60 milyon yurttaşımıza aktaracağımız gelir ile hakça paylaşımı sağlayacağız.
Hakça Dağıtım Programı'mızdan, yoksulluk sınırının altında geliri olan, 28.600.000 yurttaşımız yararlanacaktır. Çiftçiler, asgari ücretliler, işsizler, işçiler, memur ve emekliler Hakça Dağıtım Programı ile nefes alacaklar. Emekliler geçinemedikleri için çalışmak zorunda olmayacak.
HERKESE ÜCRETSİZ NİTELİKLİ KAMU HİZMETİ
Sosyal Haklar Programımızı, yoksulluk sınırının altında geliri (6.000 TL) olan 10 milyon hanede uygulayacağız. Tüm yurttaşlara Nitelikli ve Ücretsiz Temel Kamu Hizmetlerinin sunulmasını sağlayacağız. Gençler ya okulda ya da istihdamda olacak. Her mahalleye 1 kreş açarak kadınların sosyal yaşama, istihdama katılımını sağlayacağız. Sosyal Haklar Programından yararlanan haneleri, sosyal politikalarla kademeli olarak yoksulluk sınırının üzerine çıkaracağız. Engelli emeğini değersizleştiren söylemle mücadele edeceğiz. Engelli istihdamı için teşvikler geliştireceğiz. Özel ve kamu alanında engellilerin istihdam kotalarını dolduracağız. HDP iktidarının ilk yılında 50.000 engelliyi kamuda istihdam edeceğiz.
Eğitimi kamuoyu denetiminde, nitelikli kamu okullarında gerçekleştireceğiz. Sağlık sektöründe, kamu sağlığını tehdit eden piyasalaştırma ve özelleştirme uygulamalarını sonlandıracağız. Tüm kamu çalışanları kadroya alacağız. Kamuda taşeron/geçici istihdam uygulamasını sonlandıracağız. Toplu ulaşımı; öğrenci, engelli, emekli, gençler ve yoksulluk sınırının altındaki yurttaşlarımız için ücretsiz yapacağız. Yoksulluk sınırının altındaki yurttaşlarımıza, su, doğalgaz ve elektrik kullanımı asgari ihtiyaç miktarına kadar ücretsiz olacaktır. Böylece, bu miktarların aşılmaması sonucuyla enerji tasarrufu sağlanacak ve kaynak israfı önlenecektir. Bu miktarları aşan tüketimi olanlar ise artan oranlı fiyatlandırmaya tabi olacaktır.
BORÇSUZ YAŞAMA GEÇİLECEK
25 milyon vatandaşımızın, tüketici kredisi ve kredi kartı borçları her gün katlanıyor. 5 milyon vatandaşımız borç taksitlerini ödeyemiyor. İşçi, çiftçi, esnaf, memur, emekli, işsiz, yoksulluk sınırının altında gelire sahip tüm yurttaşlarımızın, toplam 50.000 liraya kadar olan her türlü banka borçlarının faizlerini sileceğiz. Anapara borçlarını sıfır faizli ve uzun vadeli olarak yeniden yapılandıracağız. İcra takiplerini durduracağız. Hakça Dağıtım Programımızla geliri artan vatandaşlarımızın üç yıl içinde borçlarını bitirerek borçsuz yaşama geçireceğiz.
ASGARİ ÜCRET 3000 TL OLACAK
AKP’nin ekonomik büyüme iddiasına rağmen işsizlik oranları 2002 yılının üzerindedir. AKP döneminde, reel ücretler azalmış, işçi cinayetleri katlanmıştır. OHAL döneminde 192 bin işçiyi kapsayan 14 grev yasaklanmıştır. Emeğin GSYİH’den aldığı pay AKP döneminde % 50’den % 30’a düşmüştür. HDP iktidarında emekçi hakkını alacak.
Resmi haftalık çalışma saatlerini ücret kaybına yol açmaksızın 35 saate indireceğiz. Güvenceli iş imkanlarını çoğaltacağız. Kiralık işçilik uygulamasına son vereceğiz. Taşeron işçiliği özel sektörde de kaldıracağız. Ev işçilerinin sosyal güvenlik haklarını koruyacağız. Mevsimlik işçilerin haklarını geliştirmek ve korumak için kapsamlı bir düzenleme yapacağız. İnşaat emekçilerinin güvenliği için kapsamlı bir düzenleme yapacağız. Madenleri kamu eliyle işleteceğiz. KHK ile ihraç edilen kamu emekçileri işlerine döndüreceğiz. Asgari ücreti net 3.000 TL yapacağız ve vergiden muaf tutacağız.
ÇİFTÇİYE DESTEK İKİ KATINA ÇIKARILACAK
Hakça Dağıtım Programımızla (HDP) çiftçiye mazot, gübre, ilaç ve tohum desteğini iki katına çıkaracağız. Çiftçiye ürün alım garantisi vereceğiz. Tarım merkezli, doğa ile barışık, enerji tasarrufunu gözeten çiftlikler ile yoksulluğa ve işsizliğe kalıcı çözümler üreteceğiz. AKP’nin uygulamadığı, "Milli gelirin en az yüzde 1’i oranında (36 Milyar Lira) çiftçiye destek” kanununu derhal uygulayacağız. Tarımsal arazilerin konutlaşması ve sanayileşmesinin önlenmesi amacıyla Tarımsal Sit Alanları tesis edeceğiz.
Tarım ve hayvancılık alanında temel sorunlara ilişkin AR-GE alanları hızlı bir şekilde oluşturacağız. Sulama, tohumculuk, hayvan besiciliği teknolojilerinde dışa bağımlılık azaltacağız. Bu amaçlara uygun kooperatifleşmeyin teşvik edeceğiz. Yayla yasaklarını derhal kaldırılacağız. Köylere geri dönüşün koşulları oluşturacağız. Bu kapsamda çiftçilere canlı hayvan ve arazi desteği sağlayacağız.