24 Eylül 2024 Salı

HDP, nükleer santral inşaatındaki çatlak için uyardı

HDP milletvekili Rıdvan Turan, Akkuyu nükleer santral inşaatındaki çatlağı Meclis gündemine getirerek uyardı: "Uyarıyoruz! Yaşananlar, olabilecek bir nükleer kazanın habercisidir."
Halkların Demokratik Partisi Mersin Milletvekili Dr. Rıdvan Turan, Mersin Akkuyu’da inşaatı devam eden nükleer santralde, reaktörün oturacağı beton temel üzerinde art arda oluşan çatlaklarla ilgili tehlikeyi Meclis gündemine taşıdı.
 
Turan, "Uyarıyoruz! Yaşananlar, olabilecek bir nükleer kazanın habercisidir! Denetimi olmayan, bilimden uzak bu proje, büyük bir felaket yaşanmadan derhal iptal etmelidir!” diyerek konuyla ilgili Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un cevaplamaları için soru önergesi verdi.
 
Rosatom şirketinin inşa ettiği reaktörün oturacağı beton temelde çatlaklar oluştuğuna dikkat çeken Turan, "Üzerinde daha reaktör ve yük olmayan bir betonun çatlaması kamuoyunda büyük endişelere yol açtı. İlk çatlak temmuz ayında tespit edildi. Bu durum, KHK ile oluşturulan NDK’nın kurulduğu zamana denk gelmesi dikkat çekmekte. Beton konusunda uzmanlardan ve değişik üniversitelerde görev yapan akademisyenlerden danışman kadrosu bulunan TAEK, saha denetimlerinde çatlağı tespit edip sorunlu betonu kırdırıp yeniden yaptırdı. Buna rağmen denetimlerde bir kez daha bazı bölümlerde çatlak olduğu saptandı. TAEK’in talimatıyla çatlak olan bölüm tümüyle kırıldı ve yeniden yapıldı. Böyle bir santral temelinin çatlaması tasarıma dair soru işaretlerini de akla getirmekte" dedi.
 
Bir devlet kurumuna bağlı Rus Rasotom şirketinin, Akkuyu’da inşa ettiği nükleer santralin hangi bağımsız ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından denetlendiğini sorun Turan, şu sorulara yanıt verilmesini istedi:
"TAEK ve NDK inşa halindeki nükleer santrali düzenli bir biçimde denetliyor mu? Denetliyorsa daha üzerinde reaktör ve yük bulunmayan bir betonda art arda nasıl çatlaklar olabiliyor?
 
Nükleer santralin üzerinde yer alacak reaktör de hesaba katıldığında, tonlarca ağırlıktaki bir uçağın çarpmasına dayanıklı olması planlanan 80 metre yüksekliğinde bir binada meydana gelen çatlakların kırılıp, yerine beton dökmek bilimsel açıdan doğru bir yaklaşım mıdır? Yoksa bir felakete zemin hazırlamak mıdır? 
 
Çatlakları yıkıp yeniden inşa etmek yerine, ileride çok büyük bir felakete sebep olabilecek bir nükleer kazanın önüne geçmek için projenin temelden iptal edilip çevre ve toplum sağlığı düşünülerek yeniden bilim insanları ve uzman kişiler tarafından değerlendirilmesi gerekmez mi?
 
Akkuyu’daki temel çalışmalarının NDK’nın kurulmasına denk gelmesi bir tesadüf müdür? Yoksa çatlakların meydana geldiği bu projenin, iddialar üzerine, denetlemeden uzak bir kurumla göstermelik bir şekilde yapıldığı doğru mudur? 
 
NDK üyelerinin Yargıtay’a giderek yemin etmeleri ve görevlerine başlamaları, dolayısıyla mevzuat düzenlemesinin sonradan yapılması projenin denetlenmesine dair kamuoyunda ciddi kuşkular yaratmaktadır. Bu konuda kamuoyunu aydınlatacak mısınız? 
 
NDK, çalışanların, halkın, çevrenin ve gelecek nesillerin radyasyondan korunması konusunda bölgede nasıl önlemler almaktadır?
 
Nükleer santrallerin kurulması ve işletilmesi konusunun tanımlanan bir kanunla değil de KHK ile yapılıp altı ay sonra, bir oldubittiyle yaklaşık 30 dakikada değiştirilmesi hukuksal ve teknik olarak doğru mudur? Alelacele yapılan bu değişiklik neden yapılmaktadır? 
 
Farklı bir iklim ve zemin koşuluna uygun olarak tasarlanmış bir reaktörün Akdeniz’de farklı iklim ve zemin koşullarında inşa edilmesi, kullanılan beton ve diğer etkenler göz önüne alındığında, çatlakların oluşmasında etken midir?"