GÜNCEL

'Gezegeni kurtarmakla ilgilenen herkesin i�çi s�n�f�n�n mücadelelerini büyütmeli'

ETHA
18 Haziran 2023 Pazar

Polen Ekoloji aktivisti Sultan Gülsün, i�çi s�n�f�n�n kendini özgürle�tirerek tüm s�n�flar� ve dünyay� kapitalizmin pençesinden kurtarabilece�ini söyledi. Kapitalizmin ancak i�çi s�n�f�n�n önderli�indeki devrimle yenilebilece�ini kaydeden Gülsün, "Bu nedenle, gezegeni kurtarmakla veya kapitalizmin uygulad�� bask�lar� sona erdirmekle ilgilenen herkes sermayeyi zay�flatman�n yan� s�ra i�çi s�n�f�n�n mücadelelerini büyütmek ve desteklemek sorumlulu�unu da ta��yor" dedi.

Türkiye'de iktidar�n neoliberal, sermaye odakl� rant politikalar� nedeniyle her gün i� cinayetleri ya�an�yor. �nsan�n bedenini, eme�ini sömüren sermaye, i�çilerin sa�l��n� ve ya�am hakk�n� tehlikeye at�yor. Termik santraller, maden ocaklar� vs. projelerde çal��an i�çiler do�rudan zehirli gazlara maruz kald�� için meslek hastal��na yakalan�yor. Bu nedenle eme�in ekolojik y�k�m� genel literatürde "meslek hastal�klar�" olarak ifade ediliyor, burjuva hukukuna dahil ediliyor ancak hiçbir denetleme, raporlama ve cezai sorumluluk gibi kriterler uygulanm�yor.

'KAP�TAL�ZM� YENEB�LECEK TEK GÜÇ ��Ç� SINIFI'
Polen Ekoloji aktivistlerinden Sultan Gülsün ile emek ve ekoloji ili�kisini konu�tuk. Kostis Palamas'�n "Teriyle dünyan�n ekme�ini mayaland�ran,
elleri k�l�çtan kuvvetli, zincirleriyle kaz�p topra�� zenginle�tiren i�çileriz biz. Karde�lerim, sar�l�n" dizelerine i�aret eden Gülsün, 15-16 Haziran�n 53. y�l�nda oldu�umuzu hat�rlatt�, büyük i�çi direni�inin ö�retisi ile deneyimlendi�i gibi kapitalizmi yenebilecek tek gücün i�çi s�n�f� oldu�unu belirtti. "Temelini s�n�f ayr�m� ile özel birikime zemin haz�rlam�� uzun bir tarihsel sürece dayand�ran kapitalizm, kendi içerisinde kullan��l� bu sistemi devam ettirmeyi görev edinen sermaye temsilcilerinin ortakl�k kurdu�u hükümetler arac�l�� ile iç muhalefeti zay�flatarak toplumsal bask�y� t�pk� o günlerde oldu�u gibi �imdi de art�r�yor. Üretenler olarak özgürlü�ümüz, ücretli köleli�i ve meta üretiminde üretilen art� de�erin özel mülkiyetini durdurmay� gerektiriyor" diyen Gülsün, bunun da sermayenin yeniden üretimini tamamen yok etmek anlam�na geldi�ini söyledi.

'ÇOK YAKIN B�R FELAKETLE KAR�I KAR�IYA KALACA�IZ'
Sermaye ile temelden çat��an tek s�n�f�n i�çi s�n�f� oldu�unun alt�n� çizen Gülsün, "��çi s�n�f�n�n bu kapasiteye sahip olmas�n�n nedeni stratejik olarak konumland�r�lm�� olmas�d�r. Çünkü i�çiler onu üretirler. Bir toplumsal olu�um içinde karl� bir �ekilde tüketilemeyecek tüm fazla metalar� satmak için, kapitalizmin yap�sal olarak 'geni�lemek ya da ölmek' zorunda olmas� gerekir. Gelin görün ki araziler bozulup do�al varl�klar kendilerini yeniledi�inden daha h�zl� tükendikçe ele geçirme ve e�itsiz ticaret �eklinde sürecine devam ediyor. Do�a üzerindeki çat��malar derinle�tikçe ve mülkiyetin temsil etti�i h�rs�zl�k devam ettikçe sistemi de�i�tirmek için tabandan örgütlenmi� bir toplumsal hareket gerekli. Sonlu bir gezegendeki bu ekonomik modeldeki sorun aç�kt�r. Süreç, kararl� davranmazsak, çok yak�n bir felaketle kar�� kar��ya kalaca��m�z bir a�amadad�r" ifadelerini kulland�.

'SÖMÜRÜ TEK BOYUTLU DE��L'
"Kapitalizm kendisini korumaya ve di�er alternatifleri kapatmaya önemli miktarda kaynak ay�ran bir sistem taraf�ndan üretiliyor" diyen Gülsün, tüm kapitalist ülkelerde bunu sa�lamak için lokomotif sektörler oldu�unu dile getirdi ve �öyle devam etti: "Eme�in ekolojisi perspektifi bize bu durumu daha anla��l�r hale getirecektir ki sermaye bunu kalk�nma olarak niteliyor biz de 'ekstraktif kalk�nma' olarak tan�ml�yoruz. Ekstraktif sektörlerdeki sömürü tek boyutlu de�il üstelik, ekolojik boyuta ek olarak birde emek boyutu var. Uzun çal��ma saatleri, güvencesiz �artlar ve dü�ük ücret gibi etkilerle birlikte yeni ya�ma ve mülk edinme mekanizmas� olu�uyor bu alanda. Maliyeti olarak ise kar��m�za çevresel y�k�mlar ç�k�yor. Maliyet durumu sorgulanmad�� için bu yakla��mlar tarihsel analizden yoksun ve temel problemlerle ba�lant�s� kurulamam�� halde. Ekstraktif faaliyetlerin yo�unlukla etkilerine dahil oldu�u asl�nda büyük ölçüde kömürün yanmas�ndan dolay� iklim krizini bugünden ba�layarak ya��yoruz. Sera gazlar�n�n sal�m�nda en büyük sorumlulu�u ta��yanlar�n çok uluslu �irketler olmas� �a��rt�c� de�il."

'EKSTRAKT�V�ZM KENT� VE DO�AYI HEDEF ALAN B�R TAHAKKÜM PROJES�'
Gerekli de�i�ikliklerin zaman çerçevesinin bir tür devrim gerektirece�ine inanmak için bunlar� ya�amay� bekleyemeyeceklerini söyleyen Gülsün, �öyle devam etti: "1988'den bu yana emisyonlar�n yüzde 71'inden sorumlu olan fosil yak�t endüstrisi ve di�er karbon yo�un sermaye sektörleri (çelik, kimyasal, çimento vb) oturup devrim yaratan de�i�ikliklere izin vermeyecek tabi ki. Bunu yapabilecek güç, toplumun büyük ço�unlu�unu olu�turmakla kalmayan ayn� zamanda sermayenin karlar�n� içeriden kapatmak için stratejik güce de sahip olan i�çi s�n�f�ndad�r. En nihayetinde fosile ba��ml� bölge ekonomilerinde, siyasilerin 'rant kollay�c�' politikalara sar�ld��n� gördük. Bu ayn� zamanda halk�n neden yoksulluk içinde ya�ad��n� ifade ediyor. Bir nesilden biraz daha uzun bir sürede (1988'den beri) tüm tarihi emisyonlar�n yar�s� sal�nd�. De�i�en ya�� düzenleri yirmi y�l içinde bu�day, m�s�r ve pirinç gibi tah�l üretimini tehdit etmeye ba�lad��nda ve i�çiler üretemeyip beslenemedi�inde daha net anlayaca��z. Ard�ndan 2070 gibi erken bir tarihte gölgedeki sa�l�kl� insanlar� bile 6 saat içinde öldürecek nemli s�cak hava dalgalar� olu�tu�unda art�k ya�ayamayaca��m�z da a�ikar. Yerel topluluklar�n yerinden edilmesi, topluluk ili�kilerinde kopmalar, ya�am görü�lerinin erozyonu, daha fazla suçla artan �iddet meyli, yolsuzluk a�lar� gibi ço�ul etkiler kendini bu k�skaçta göstermeye ba�l�yor. Yerel üretimde k�r�lma, ücret gelirlerinde artan asimetriler ile de ekstraktivizmin, kenti ve do�ay� hedef alan bir tahakküm projesi oldu�unu anl�yoruz.

'KAP�TAL�ZM�N ANCAK ��Ç� SINIFININ ÖNDERL��NDEK� DEVR�MLE YEN�L�R'
"��çi s�n�f� kendini özgürle�tirerek di�er tüm s�n�flar� ve tüm dünyay� kapitalizmin pençesinden kurtarabilir. Kapitalizm ancak i�çi s�n�f�n�n önderli�indeki devrimle yenilebilir. Bu nedenle, gezegeni kurtarmakla veya kapitalizmin uygulad�� bask�lar� sona erdirmekle ilgilenen herkes sermayeyi zay�flatman�n yan� s�ra i�çi s�n�f�n�n mücadelelerini büyütmek ve desteklemek sorumlulu�unu da ta��yor."

'Gezegeni kurtarmakla ilgilenen herkesin i�çi s�n�f�n�n mücadelelerini büyütmeli'

�lgili Haberler