Dersim'den tartışmalara tepki: Tunceli katliamın adıdır

Dersim Emek ve Demokrasi Güçleri, Dersim Belediyesi'nin tabela kararına ilişkin Seyit Rıza Meydan'ında basın açıklaması yaptı. 

 

'TUNCELİ TECAVÜZÜN ADIDIR'

 

Burada konuşan HDP İl Eşbaşkanı Hıdır Çiçek, Dersim ismine dair yapılan tartışmalara tepki gösterdi. Çiçek, "Bu isim Dersim halkının ortak iradesi ve talebidir. 'Buraya tunç eli gereklidir' denilerek Tunceli ismi veriliyor.  Bu Dersim ile Tunceli savaşıdır deniliyor. Evet aynen böyledir. Tunceli ismi kabul etmiyoruz. Tunceli bir katliamın, tecavüzün, yok saymanın, soykırımın adıdır. Tunceli doğmamış bebeklerin anne karnında süngülenmesi, kadınlara tecavüz edilmesidir. Suçsuz günahsız insanların katledilmesidir" dedi.

 

Ardından Dersim Emek ve Demokrasi Güçleri Platformu adına Ergin Tekin basın açıklamasını okudu. Belediye meclis üyelerinin aldığı kararın yeni olmadığını kaydeden Tekin, kararın, daha önce var olan ancak gasp edilen bir hakkın geri alınması olduğunu vurguladı. Tekin, Dersim kararıyla ilgili yürütülen tartışmaların kendisini sağcı ve solcu olarak tanımlayan farklı çevrelerin Dersim adı ve Dersim halkının iradesi karşısında tekçiliği savunma noktasında birleştiğini belirterek, kimi çevrelerin ise "Dersim'i savunmanın zamansız ve gereksiz" olduğu şeklinde açıklamalar yapmasını eleştirdi.

 

'TUNCELİ KATLİAMIN ADIDIR'

 

Tekin, "Dersim" ve "Tunceli" tartışmalarına ilişkin şunları söyledi: "Tunceli 1937-1938 katliamı ile başlayan ve bugün tek adam rejimi tarafından sürdürülen tekçiliğin, Dersim ise, halkın iradesinde en somut ifadesini bulan tekçiliğe karşı baş eğmez bir mücadele tarihinin ve demokrasi mücadelesinin sembolüdür. Kürtlere yönelik 'Şark Islahat Planı' devreye sokulduğu dönemde, yeni rejim için 'çıban başı' olarak görülen yerlerden biri Dersim, devletin 'ıslah' adı altında yürüttüğü baskı politikalarının ve katliamların önemli merkezlerinden biridir. Dersim adının değiştirilmesi, bu 'ıslah' kapsamında 1935'te çıkartılan 'Tunçeli Kanunu' ile gerçekleştirildi. Tunceli adı, bölgede inceleme yapan müfettişlerin 'Buraya bir tunç eli gerekir' görüşlerinden esinlenerek kanunlaştırılmıştır. Bundandır ki Tunceli, Dersim'de yaşanan katliamın adıdır."

 

'DERSİM TARİHSEL HAFIZAMIZDIR'

 

Tunceli adını, Dersim'de katliam yapanların koyduğunu fade eden Tekin, "Dersimliler olarak bizler, bu zihniyeti ve anlayışı kabul etmiyoruz ve etmeyeceğiz. Dersim, kültürel bir coğrafyanın yüzyılları kapsayan adıdır. Alevi-Kızılbaş inancının ser çeşmesidir. Dersim adına yöneltilen saldırı, toplumsal varlığımıza, tüm insani değerlerimize yöneltilen bir saldırıdır. Dersim, bir halkın tarihsel hafızasıdır. Tunceli ismi ise bir katliamı yasallaştırarak bir halkın tarihsel, toplumsal hafızanın silinmesinin adıdır. Bu nedenledir ki Dersimliler hiçbir zaman Tunç- eli ya da Tunceli ismini istemediler ve kullanmadılar" diye belirtti. 

 

'DERSİM HAKİKATTİR'

 

Tekin, dönemin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da Dersim adını kullanarak özür dilediğini hatırlattı ve ekledi: "Dersim adı hiçbir siyasi çıkara alet edilemez. Dersim katliamı ile yüzleşmek ve adının geri verilmesi, hakikatlerin açığa çıkarılması aynı zamanda Türkiye'nin demokratikleşmesi toplumsal barışın tesis edilmesi anlamına gelecektir" diye konuştu.