1 Ekim 2024 Salı

Üreticiler talepleri karşılanmazsa buğday ekmeyi bırakacak

Buğday üreticileri, artan maliyetler nedeniyle zarar ettiklerini vurguladı. Çiftçiler, ya ekmeyi bırakacaklarını ya da buğdaydan vazgeçeceklerini söyledi.

Artan tarımsal maliyetler, çiftçilerin üretimlerini devam ettirmesini zorlaştırıyor. TÜİK'in açıkladığı veriler, son 20 yılda Türkiye'deki tarım alanlarının milyonlarca hektar azaldığını gösteriyor. 2001 yılında Türkiye'deki toplam tarım alanı yaklaşık 40 milyon hektar iken 2021 yılında bu miktar 38 milyon hektara düştü. İşlenebilir toplam tarım arazisi 2001 yılında 23 milyon hektar iken 2021'de bu oran 19 milyon hektara geriledi. 20 yılda ekilmeyen tarım arazisi, Belçika'nın yüzölçümüne yaklaştı. Tarım alanlarındaki düşüş, buğday üretimindeki düşüşle paralel seyrediyor. Son beş yıllık rakamlar toplam tahıl ve bunun içindeki buğday üretiminin azaldığını gösteriyor.

TÜİK rakamlarına göre, 2017 yılında toplam tahıl üretimi 36 milyon 133 bin ton olurken, bunun içinde buğday üretimi 21 milyon 500 bin ton oldu. 2021 yılına geldiğimizde toplam tahıl üretimi 31,9 milyon tona, buğday üretimi de 17,7 milyon tona geriledi.

Toprak Mahsulleri Ofisi 2022 yılı için buğday alım fiyatını açıklamazken, en fazla buğday üretimi yapılan Konya, Urfa, Ankara, Diyarbakır, Yozgat, Sivas, Tekirdağ, Çorum, Kayseri ve Mardin'de çiftçiler isyan ediyor.

TURAN: 80 DÖNÜMÜN 10 DÖNÜMÜNÜ EKTİM
Gazete Duvar'a konuşan KESK'e bağlı Tarım Orkam-Sen Samsun Şube yöneticilerinden 30 yıllık çiftçi Ergün Turan, artan maliyetler nedeniyle 80 dönümlük arazisinin 10 dönümüne buğday ekimi yapabildiğini söyledi. Bir dönüm araziden 1700-1800 TL kazanç elde ettiğini belirten Turan, dönüm başına 600 lira kar elde edebildiklerini söyledi.

'ÇİFTÇİLER BAŞKA İŞLER YAPIYOR'
Geçmiş yıllara kıyasla çiftçilerin üretimden eskisi gibi gelir elde edemediğinden yakınan Turan, bunun sonucunda bölgedeki çoğu çiftçinin buğday yerine nohut ya da ayçiçeği ekmeyi tercih ettiğini söyledi. Buğday üretmek için çiftçinin kullanması gereken girdi kalemlerini sıralayan Turan, "Bir dönümde ortalama 10 litreye yakın yakıt gideri var. 100 dönüm bir arazide en az dört işçi çalıştırılır. Tohumun kilosu geçen sene 3,5-4 TL arasıydı şu an 6 TL'nin üzerinde. Gübrenin çeşidine göre ortalama 250 TL gübre gideri oluyor. Bunun ilaçlaması var. Dönümde 50-100 TL arası ilaç masrafı olur" diyerek anlatıyor. TMO'nun alımı 6,5 TL üzerinde yapması gerektiğini ifade eden Turan, sadece çarkı döndürebilmek için çalıştıklarını belirtip ekliyor: "Çiftçiler artık başka işlere başvurmayı tercih ediyor, ek iş yapıyorlar fabrikalarda, inşaatlarda…"

ÖZGÜR: ÜRETİYORUZ AMA ZARAR EDİYORUZ
Çorum'un Tarhan Köyü'nde yaşayan emekli öğretmen olan yaklaşık 50 yıldır çiftçilik yapan Garip Özgür de ürettiklerini ama zarar ettiklerini anlattı. TMO'nun fiyat açıklamamasını eleştiren Özgür, "Çiftçilik getirisi az ama insanı çok fazla yıpratan bir meslek. Keşke devlet bir önlem alsa. Köprü ve otoyollara geçiş garantisi veriyorlar. Çiftçiye de alım garantisi versinler ama yapmıyorlar" dedi.

Urfa'da buğday üreticiliği yapan Mustafa Çiçekler, birçok buğday üreticisinin bu yıl ekim yapmadığını söyledi. Buğday üreticilerine dönük zirai desteğin yok denecek kadar az olduğunu belirten Çiçekler, sulama koşullarının iyileştirilmemesi, girdi maliyetlerinin düşürülmemesi halinde buğday üreticisinin yok olacağını vurguladı.

ÇOBAN: 2021 YILINDA BÜYÜK ZARAR ETTİK
2021 yılında çiftçinin büyük zarar ettiğini söyleyen Mehmet Çoban da pek çok buğday üreticisinin üretimi bırakacağını aktardı. Üretimlerinin giderleri karşılamadığını belirten Çoban, "Şu an için en yüksek buğday fiyat olan 700 TL'den satıldığı zaman totalde 49 bin TL gibi bir meblağ ediyor. Bir dönüme de tüm masrafları eklendiğin zaman dönüm başı 400 TL gibi bir giderin oluyor. Haliyle çiftçiye bir dönümden geriye 1400 TL gibi bir rakam kalıyor. Traktör arızaları, sulama ücretleri gibi giderleri de çıkardığınızda çiftçinin elinde avucunda bir şey kalmıyor" diyerek yaşadıklarını anlattı.

İPAR: ÇİFTÇİ BUĞDAY YERİNE AZ GÜBRE İSTEYEN MERCİMEK EKİYOR
Urfa Ziraat Odası İl Koordinasyon Kurulu Üyesi Hikmet İpar, çiftçinin kazanç elde edebilmek için ekmeklik buğdayda en 7,5 TL, makarnalık buğdayda ise 8,5 TL talep ettiklerini söyledi. Artan gübre fiyatları nedeniyle çiftçilerin ekim tercihlerini değiştirdiklerini, buğday yerine az gübre isteyen mercimeğe yöneldiklerini anlatan İpar, kuraklık nedeniyle de buğday üretiminde yaşanan düşüşe işaret ederek, iki yıl öncesine göre Urfa'da buğdayda 1,5 milyon ton düşüş beklediklerini aktardı.

AYDIN: MÜDAHALE EDİLMEZSE SENEYE BUĞDAY EKMEYECEĞİM
Mardin'in Kızıltepe ilçesinde buğday üreticisi olan Fahri Aydın da 160 dönümlük alanda buğday ektiğini, girdi maliyetlerini hesapladığında çiftçinin yıl sonu hasadında zararlı çıktığını ifade etti. TMO'nun buğdayı 7 TL altında alması halinde zarar edeceklerini vurgulayan Aydın, "Bu girdi fiyatlarına devlet müdahale etmez ise seneye ben dahil birçok kişi ekmeyecek. Zarar edeceğimiz bir işi yapmanın hiçbir mantığı yok. Geçen yıllarda da aynı sorunlar vardı ama maliyetler bu kadar değildi" diye konuştu.

Kızıltepe Ziraat Odası Genel Sekreteri Sedat Ayyıldız, Kızıltepe'de 1 milyon hektar işlenebilir tarım arazisi olduğu, 2021 yılında 900 bin hektarda buğday üretimi yapıldığı bilgisini verdi. Devletin açıklayacağı fiyatın 6 bin TL ve aşağısı olması durumunda çiftçilerin zarar edeceğine işaret eden Ayyıldız, "Çiftçi önünü göremezse ve devlet tarafından iyi şekilde sübvanse edilmediği noktada buğday üretimi yapılamaz" dedi.

MAVUŞ: BU SENE ÇİFTÇİNİN SON ŞANSI
Konya'nın Ilgın ilçesine bağlı Çavuşcugöl Mahallesi'nde çiftçilik yapan Sıtkı Mavuş da geçen sene dönüm başına maliyetin 600 TL bu yıl ise 2 bin 400 TL olduğuna dikkat çekti. Zamlar nedeniyle çiftçinin artık maliyetlerini hesaplayamaz hale geldiğini söyleyen Mavuş, "Çiftçi bu yıl bütün limitlerini kullanarak borçlandı. Bu sene çiftçinin son şansı" diye ekledi.