GÜNCEL

Tutsaklar�n haber alma hakk� engelleniyor

�STANBUL
25 Nisan 2022 Pazartesi

Hapishanelerdeki kitap-yay�n yasa��na ili�kin ÇHD �stanbul �ubesi Hapishaneler Komisyonu’nun düzenledi�i panelde, haber alma hakk�n�n en temel hak oldu�u ve yasaklanamayaca�� kaydedildi. Öte yandan panelde, genelge ve yönetmeliklerle temel haklar�n s�n�rland�r�lamayaca��n�n alt� çizildi.

Ça�da� Hukukçular Derne�i (ÇHD) �stanbul �ubesi Hapishaneler Komisyonu, hapishanelerdeki kitap-yay�n yasa��na ili�kin Karaköy'de bulunan TMMOB Mimarlar Odas� �ube binas�nda panel düzenledi.

ÇHD Hapishane Komisyonundan Av. Seda �arald�'n�n moderatörlü�ünü gerçekle�tirdi�i panele, Evrensel Gazetesi Yaz� ��leri Müdürü Erdi Tütmez, Akademisyen �pek Özel ve HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioglu konu�mac� olarak kat�ld�.

Panelde hapishanede ya�anan hukuksuzluklara dikkat çekildi, yasaklar�n son bulmas� talep edildi.

�ARALDI: GENELGE VE YÖNETMEL�KLERLE TEMEL HAKLAR SINIRLANDIRILAMAZ
ÇHD Hapishane Komisyonundan Av. Seda �arald�, hapishanelerdeki kitap-yay�n yasa��n�n, tecrit uygulamalar�n�n en aç�k ve en a��r ihlal örneklerinden birisi oldu�unu söyledi. �arald�, �öyle devam etti: "Kitap, dergi, gazete okuyabilmek; kapat�lm�� durumda olan tutsa��n bilgi edinebilme, haberlerden ve olaylardan haberdar olma, manevi varl��n� geli�tirme haklar� ve önemlisi dü�ünce ve ifade hürriyetini kullanabilmesi için zorunlu. Bütün bu haklar, uluslararas� sözle�melerde ve anayasal metinlerde yer alan ve kabul edilen önemli haklar. Hapishanelerde bu haklar sürekli bir �ekilde ihlal ediliyor. Kitap yasaklamalar�, tutsaklar�n hücrede bulundurabilecek kitaplar�n say�sal olarak s�n�rland�r�lmas�, günlük gazetelerin geç verilmesi ya da pandemi nedeniyle hiç verilmemesi… Bu yasaklar rutin halini alm�� durumda. Bütün bunlar tutsaklar�n dü�ünce dünyas�n� daraltmaya yönelik uygulamalar. Peki bu uygulamalar� hapishaneler nas�l yap�l�yor? Adalet Bakanl�� taraf�ndan yay�mlanan genelgeler ve yönetmeliklerle. Ancak �unu belirtmek gerekiyor: Dü�ünce ve ifade özgürlü�ü temel bir hak, �nsan Haklar� Sözle�mesi'nde tan�nm�� bir hak. Türkiye Anayasas�'nda kabul edilmi� bir hak. Dolay�s�yla bu temel hakk�n s�n�rland�r�lmas� baz� �artlara ba�l�. Böyle temel haklar� ancak kanunlarla s�n�rland�rabilirler. Genelge ve yönetmeliklerle temel haklar s�n�rland�r�lamaz."

GERGERL�O�LU: PANDEM�, TECR�D� DAHA DA ARTTI
Hapishanelerde gittikçe artan bir tecrit uygulamas� oldu�unu söyleyen HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergerlio�lu, ise tutsak say�s�n�n çok fazla oldu�unu dile getirdi. Baz� hapishanelerde bu say� fazlal��n�n daha fazla hissedildi�ini söyleyen Gergerlio�lu, "Avrupa Konseyi'nin son yapt�� çal��mada cezaevlerindeki mahpus say�s�nda dünya ikincisiyiz. Son bir y�lda cezaevine girenlerin say�s� da dünya genelinden fazla. Bu rakamlar Türkiye'de iktidar�n adaleti sa�lamak istemedi�ini gösteriyor. Kendisine itiraz edenleri cezaevine doldurmak istedi�ini gösteriyor. Özellikle OHAL döneminde milyonlarca ki�i cezaevine girdi, ç�kt�. Son 6 y�lda yo�un bir �ekilde art�� oldu, bask� politikas� iyice artt�. Tabii d��ar�da bask� ne kadar artarsa içeride daha fazla artar. �u anda görü� ihlalleri, sohbet hakk� ihlalleri, yay�n hakk� ihlalleri, sa�l�k hakk� ihlalleri ve birçok ihlal rahats�z edici boyutta artt�. Siyasi mahpuslar daha a��r ko�ullara maruz b�rak�l�yor. Pandemi döneminde bu yasaklara daha çok ba�vurdular. Pandemi, tecridi daha çok art�rd�. Pandemi devlet yetkililerin çok ho�una gitti. Çok rahat bir gerekçe buldular. �u an pandemi d��ar�da hafifledi ama hâlâ cezaevinde en a��r ko�ullar�yla devam ediyor" dedi.

ÖZEL: YASAKLAR SON DERECE ABSÜRT
Akademisyen �pek Özel, "Yasalar�m�z cezaevlerinde gerek e�itim almay� gerek kitap okumay� yasaklamazken biz, Adalet Bakanl�� ile, cezaevlerin kalan mahpuslar�n kitap okumas�n� serbest b�rakmas� için çe�itli yollarla diplomasi kurmaya, onlar� ikna yoluyla yapt�klar�n�n yanl�� oldu�unu anlatmaya çal��yoruz. Son derece absürt" ifadelerini kulland�.

TÜTMEZ: HABER ALMA HAKKI EN TEMEL HAK
Halk�n haber alma hakk�n�n son derece önemli bir hak oldu�unu söyleyen Evrensel Gazetesi Yaz� ��leri Müdürü Erdi Tütmez, "Bu, en temel ihtiyaçlardan biri. Özellikle OHAL'den sonra bu hak ayaklar alt�na al�nd�. Zaten gerçekleri yazan bir avuç medya var, onlara da eri�emiyorsunuz. Hem insan� dört duvar içine hapsediyorsunuz keyfi �ekilde hem tecrit ediyorsunuz hem d��ar�yla ba�lant�s�n� kesiyorsunuz. Burada çok büyük bir hak ihlali var. Sonra 'Ben sana Evrensel, BirGün, Yeni Ya�am vermeyece�im' diyorsunuz. Bu keyfiyeti nereden buluyorlar? �nsanlar�n ne okuyup ne okumayaca��na kim karar veriyor? Kim, neye göre kitap s�n�rlamas� getiriyor? Bu gibi etkinlikler önemli, cezaevlerinden gelen seslere kar��l�k veriliyor. 'Biz kitaplara ula�am�yoruz, mektuplar� okuyam�yoruz, gazetelere eri�emiyoruz. Bizim haber hakk�m�z elimizden al�n�yor' diyorlar. Bu sesin böyle etkinliklerle kar��l�k bulmas� çok önemli bir dayan��ma" diye konu�tu.

Tutsaklar�n haber alma hakk� engelleniyor

�lgili Haberler