GÜNCEL

Tutsaklar i�kence görüyor ve haklar� gasp ediliyor

�STANBUL
28 Temmuz 2021 Çar�amba

Marmara Bölge hapishanelerinde ya�anan hak ihlallerine ili�kin haz�rlanan raporda; i�kenceye maruz kalan tutsaklar�n sa�l�k, ileti�im ve infaza e�itlik olmak üzere birçok hakk�n�n gasp edildi�i aktar�ld�. Öte yandan gardiyanlar�n dü�manca davrand�� da vurgulanan raporda, itiraz eden tutsaklar�n "cezaland�r�ld��" belirtildi.

�nsan Haklar� Derne�i (�HD) �stanbul �ubesi Hapishaneler Komisyonu, Marmara Bölgesi hapishanelerinde ya�anan hak ihlallerine ili�kin haz�rlad�� raporu dernek binas�nda düzenledi�i bas�n toplant�s�yla aç�klad�.

Silivri, Tekirda� 1 ve 2 No'lu F Tipi, Edirne F Tipi Kapal�, Kand�ra F Tipi, Bak�rköy Kad�n Kapal�, Bal�kesir Band�rma 1 No'lu T Tipi, Maltepe 2 No'lu L Tipi, Maltepe 3 No'lu, Samsun Bafra T Tipi, Gebze M Tipi, Edirne Kad�n Kapal�, Bursa H Tipi, Bal�kesir Kepsut 1 No'lu Hapishanesi olmak üzere 14 hapishaneden ba�vurular�n yer ald�� raporu �HD �stanbul �ube Ba�kan� Gülseren Yoleri okudu.

'TESP�T ED�LEN HAK �HLAL� SAYISI B�N 609'
Yoleri, "Nisan ay�nda yap�lan 6 ba�vuru içinde 35, May�s'ta yap�lan 30 ba�vuru içinde 626, Haziran'da ise yap�lan 35 ba�vuru içinde 829 olmak üzere toplam bin 490 ihlal meydana gelmi�tir. Bas�n taramas� yolu ile tespit edilen toplam 119 ihlal ile birlikte bu say� bin 609 olmu�tur" dedi.

'��KENCE YAPILDI; SA�LIK, �LET��M VE �NFAZDA E��TL�K HAKKI ENGELLEND�'
Yap�lan ba�vurularda kötü muamele, i�kence, sa�l�k hakk�, ileti�im hakk� ve infazda e�itlik ilkesinin yan� s�ra e�itim hakk� ve adalete eri�im hakk� gibi birçok konunun yer ald�� bilgisini aktaran Yoleri, "Üç ay boyunca; mahpuslara yönelik fiziki sald�r�lar, tehdit, darp, ç�plak arama, bask�n hücre aramalar� yoluyla i�kence ve kötü muamele, sa�l�k ve tedavi hakk� alan�ndaki ihlaller, keyfi yasak ve uygulamalar devam etmi�tir. Salg�n� bahanesiyle hapishanelerde bütün sosyal haklara getirilen k�s�tlamalar devam etmi�, tecrit ve izolasyon derinle�mi�tir. Yeterli önlem al�nmad�� için covid-19 vakalar� artm��, testi pozitif mahpuslar hastal�k bula�mam�� mahpuslarla ayn� hücrelere konularak hastal��n yay�lmas�na zemin haz�rlanm��t�r" diye konu�tu.

'�T�RAZ EDEN TUTSAKLARA HÜCRE CEZASI'
Tutuklular�n yapt�� hastane ba�vurular�n�n sistematik bir �ekilde yerine getirilmedi�ini de payla�an Yoleri, "Kelepçeli muayene ve olumsuz karantina uygulamalar� nedeni ile hastaneye sevkler ve tedaviye eri�imde ya�anan sorunlar artmaya devam etmi�tir. �letilen bilgilere göre; covid-19 hastas� mahpuslara halen yeterli beslenme sa�lanmamaktad�r. Hücre ve üst aramalar�nda gardiyanlar maske ve eldiven kullanmamakta, mesafeyi korumamakta, uyar�da ya da itirazda bulunan mahpuslara disiplin i�lemi ba�lat�larak hücre cezas� verilmektedir" ifadelerini kulland�.

'YO�UN �EK�LDE ÇIPLAK ARAMA ��KENCES� UYGULANDI'
Üç ayl�k dönemde özellikle ç�plak arama i�kencesinin çok yo�un bir �ekilde ya�and��n� kaydeden Yoleri, ç�plak aramay� kabul etmeyen tutuklular�n ise i�kenceye maruz b�rak�ld��n� dile getirdi. Yoleri, "Ç�plak aramay� kabul etmeyen mahpuslara i�kence edilerek, giysileri parçalanarak zorla giysileri ç�kar�lm�� ayr�ca mahpuslara görevli memura direnmekten davalar aç�lm��, mahpusun yapt�� ikayetlere 'kovu�turmaya yer yoktur' cevab� verilmi�tir" dedi.

'TUTSAKLAR �ZOLE ED�LD�'
Salg�n süreciyle birlikte hapishanelerde tecrit uygulamas�n�n daha da art��na i�aret eden Yoleri, �öyle devam etti: "Mahpusun; di�er mahpuslarla ileti�imini sa�layan sohbet spor hakk� tamamen, ailesi ve yak�nlar� ile ba�� da dahil bir bütün olarak d��ar�yla ba�� ise de�i�ik araç ve uygulamalarla yüksek derecede s�n�rlanm��t�r. Bu durum mahpusun sadece sosyalle�mesini de�il, sosyal dayan��ma, kültürel geli�im, d��ar�da olan biteni anlama, kendisini geli�tirecek dü�ünsel araçlara ve bilgiye eri�me imkanlar�n� da ortadan kald�rm��, mahpusu sert bir �ekilde d��ar�dan izole etmi�, yaln�zla�t�rm��t�r."

'TECR�T B�R ��KENCE YÖNTEM�D�R'
Devam eden ve açl�k grevi nedeniyle tutuklular�n sa�l�k ve ya�am haklar�na yönelik çok ciddi sald�r�lar�n ya�and��n� dile getiren Yoleri, taleplerinin anayasa ve uluslararas� sözle�melere uygun oldu�unu ve kar��lanmas� gerekti�ini kaydetti. Yoleri, "Çözülecek taleplerine duyars�z kal�nmas�, anayasa ve ilgili sözle�melerin bile bile ihlal edilmesi anlam�na gelmekte, ya�anacak her tür olumsuzlukta yetkililerin aç�k sorumlu olaca��n� göstermektedir. Yetkililere sesleniyor, bir i�kence yöntemi olarak tan�mlanan tecrit uygulamas�na, ayr�ms�z tüm mahpuslar bak�m�ndan derhal son verilmesini istiyoruz" diye konu�tu.

'GARD�YANLAR DÜ�MANCA DAVRANIYOR'
Birçok ba�vurunun ise gardiyanlar�n kötü uygulamalar�yla ilgili oldu�u bilgisine dikkat çeken Yoleri, "Mahpuslara dü�manca davran��, keyfiyet had safhaya varm�� bulunmaktad�r" dedi.

Raporda yer alan tutuklular�n beyanlar� �öyle:
▪ "Samsun Bafra T Tipi Cezaevi'nde bulunan A. K, �HD'ye iletilmesi üzerine o�lu S. K'ye, 'Beni 7 May�s günü Samsun Bafra T tipi Hapishanesine sevk ettiler. Bafra hapishanesindeki giri�te ç�plak arama dayatt�lar, kabul etmedim ve sald�rd�lar. Ben de slogan atarak direndim, zorla üzerimdeki giysilerimi ç�kararak darp ettiler, hatta boynumun üzerine dizlerini koyarak bast�rd�lar. O gün boyun a�r�s�ndan dolay� hiç uyuyamad�m. Direni� s�ras�nda, '�nsanl�k onuru i�kenceyi yenecek' slogan� att�m sürekli ama kar etmedi sald�r� devam etti. �imdi ç�plak aramaya kar�� direndi�im için ve slogan att��m için disiplin soru�turmas� açacaklar�n� söylediler.
▪ Band�rma 2 Nolu T Tipi Cezaevi'nden derne�e ba�vuruda bulunan tutuklu M.A, 'Uzun süredir sa�l�k hizmetlerinden yararlanam�yoruz. Pandemi ko�ullar�nda hastaneye gidi� geli�ler çok aza inmi� durumda. Kendimiz de çok zorunlu olmad�kça hastaneye gitmeyi tercih etmiyoruz. Hatta birçok arkada��m�z belirli aral�klarla yapmas� gereken kontrol ve tahlilleri yapmak için hastaneye gidemiyor. Hal bu olmas�na ra�men, çok zorunlu olmas�na ra�men hastaneye gidemiyoruz. Zira d�� güvenlikten sorumlu jandarma yakla��k 4-5 ayd�r 'a��z içi arama' ad� alt�nda onur k�r�c� bir arama dayat�yor. A��z içi aramas� olarak yumu�at�lmaya çal��lsa da özünde tam bir psikolojik bask� ve i�kencedir. Dilini a�a�� yukar� kald�r a�z�n� tam aç dilini sa�a sola götür diyerek insan�n onuru ile oynan�yor."

Tutsaklar i�kence görüyor ve haklar� gasp ediliyor

�lgili Haberler