25 Eylül 2024 Çarşamba

Türkiye kendi kredi notunu kendi verecek

Dünyanın en büyük kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye'nin kredini notunu "yatırım yapılamaz" seviyesine düşürmesinin ardından Türkiye finans şirketleri çözümü, yeni bir derecelendirme ajansına ortak olmakta buldu. Türkiye Bankalar Birliği, JCR Avrasya'nın yüzde 85,05 hissesinin satın alındığını duyurdu.

Türkiye Bankalar Birliği, Türk finans sektörünün öncü kurumlarının, Japan Credit Rating Agency Ltd. (JCR) Avrasya'nın yüzde 85,05 hissesinin kurucu ortaklarından satın aldığını açıkladı.

Türkiye Bankalar Birliğinden (TBB) yapılan açıklamada, "Türk finans sektörünün öncü kurumları, JCR Avrasya'nın yüzde 85,05 hissesinin kurucu ortaklarından satın alınması ve Japonya Kredi Derecelendirme Kurumu olan JCR-Japan Credit Rating Agency Ltd. ile mevcut ortaklığın devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya vardı" ifadeleri kullanıldı.

Ekonomide sağlıklı büyümeye destek sağlayacağı ileri sürülen açıklamada, uluslararası niteliğe, bilinirliğe ve tecrübeye sahip JCR ile yapılan bu stratejik ortaklığın, ulusal derecelendirme şirketinin faaliyetlerinin kısa sürede uygulamaya geçmesi ve uluslararası piyasalarda tanınırlığı için avantaj sağlayacağı iddia edildi.

Açıklamada "Dünya örneklerinde olduğu gibi finansal kesimin tamamını kapsayan ortaklık yapısıyla bağımsız ve objektif bir rating yaklaşımı sunmak amacıyla gerçekleştirilen işlem, bankaların kredi riski ölçümünde standart bir yaklaşımın hayata geçmesine de imkan tanıyacak. Kredi derecelendirme uygulamasının yaygınlaşmasıyla hem sağlıklı kredi kullanımı artacak hem de kaynaklar daha etkili ve verimli şirketlere aktarılacağı için ekonomik gelişim daha sağlıklı olacak" denildi.

EN BÜYÜK PAY BORSA İSTANBUL'DA
28 Kasım'da imzalanan ortaklığın en büyük payı yüzde 18,50'lik oranla Borsa İstanbul AŞ ve yüzde 14,95 oranla Japan Credit Rating Agency LTD'in olacak. Diğer pay sahipleri ise şöyle:

"Finansal Kurumlar Birliği yüzde 6,00, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği yüzde 6,00, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği yüzde 6,00, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası AŞ yüzde 2,86, Türkiye Halk Bankası AŞ yüzde 2,86, Türkiye İş Bankası AŞ yüzde 2,86, Türkiye Vakıflar Bankası TAO yüzde 2,86, Türkiye Garanti Bankası AŞ yüzde 2,86, Yapı ve Kredi Bankası AŞ yüzde 2,86, Akbank TAŞ yüzde 2,86, QNB Finansbank AŞ yüzde 2,86, Türkiye İhracat Kredi Bankası AŞ (Türk Eximbank) yüzde 2,86, Türk Ekonomi Bankası AŞ yüzde 2,86, Kuveyt Türk Katılım Bankası AŞ yüzde 2,86, Türkiye Finans Katılım Bankası AŞ yüzde 2,86, Albaraka Türk Katılım Bankası AŞ yüzde 2,86, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası AŞ yüzde 2,86, Ziraat Katılım Bankası AŞ yüzde 2,86, Vakıf Katılım Bankası AŞ yüzde 2,86, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası AŞ yüzde 2,86"

KREDİ DERECELENDİRME NOTU NEDİR?
Dünyada ülkelere kredi derecelendirme notunu veren ve yatırımcılar tarafından genel bir kabul gören üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu bulunuyor; Moody's, Fitch ve Standard&Poors (S&P). Kredi derecelendirme notu, bir ülkenin kendisine verilen borçları geri ödeyebilme kapasitesini veya geri ödeyememe olasılığını gösteren bir kredi riski değerlendirmesidir.

GSYH büyüme oranı, işsizlik oranı, cari işlemler dengesi, enflasyon oranı, kamu borçlanmaları ve işsizlik oranı gibi ülkelerin makroekonomik göstergelerine bakarak ekonomik riski belirliyor. Kuruluşlar politik riski belirlerken ise siyasi istikrar, seçimlerin zamanlamaları, ülke içi siyasal dengeler ve iktidar partisinin oy oranı gibi kriterleri değerlendiriyor. Ayrıca kredi derecelendirme raporlarında yer alan bir diğer kriter de ülke ekonomisinin siyasi karar merkezinden ne denli bağımsız olduğunu belirten (Merkez Bankası Bağımsızlığı) Ekonomik Özgürlük Endeksi.

Kredi derecelendirme notları, yabancı sermayeye ihtiyaç duyan, dış ticaret açığı bulunan gelişmekte veya az gelişmiş ülkeler için yabancı yatırımcıların o ülkede yatırım yapabilmesi açısından oldukça önemli. Açıklanan ülke kredi notları ne kadar yüksek olursa devletler gerek bono, tahvil gibi menkul kıymetler ihraç ederek yatırımcılardan borç alır ve sermaye piyasasında kendisine fon yaratır gerekse de aldığı borcun geri ödemesini daha düşük faiz oranından ödeyerek maliyetini azaltır.

TÜRKİYE'NİN KREDİ DERECELENDİRME NOTLARI
2008 ekonomik krizinin ardından Türkiye, 2009 yılında spekülatif seviyede "yatırım yapılamaz" olarak görülüyordu. Türkiye, Kasım 2012'de Fitch tarafından "yatırım yapılabilir" seviyeye çıkmış, Mayıs 2013'te ise hem Fitch hem de Moody's tarafından alt orta sınıfta yer almış ve "yatırım yapılabilir" olarak değerlendirilmişti. Ocak 2017'ye kadar bu üç kuruluştan en az birinin "yatırım yapılabilir" notuna sahip olan Türkiye, Ocak 2017'den bu yana kuruluşların üçünden de olumlu bir not alamadı ve kredi derecelendirme notu "yatırım yapılamaz" düzeyine kadar geriledi.

Türkiye dünya sıralamasında, 2018 yıl sonu itibarıyla 13 puan ile 148 ülke arasından 82. sırada yer alıyordu. Moddy's 2019 yılının haziran ve temmuz aylarında B1 notu verirken, Fitch'in ise aynı aylarda BB'den BB-'ye düşürdü.

Kaynak: AA, dogrulukpayi.com