30 Eylül 2024 Pazartesi

TTB maymun çiçeği konusunda bakanlığı uyardı

Sağlık Bakanlığı, Türkiye'de maymun çiçeği vakası görüldüğü yönünde açıklama yaptıktan sonra Türk Tabipleri Birliği, bakanlığı önlem alması konusunda uyardı.

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu, maymun çiçeği salgını konusunda uyarılarda bulundu.

Maymun çiçeği, hayvandan insana ve insandan insana bulaşabilen bir hastalık olduğu bilgisini paylaşan TTB, buluşma şeklinde ilişkin şu bilgilere yer verdi: "İnsandan insana bulaş mekanizması olarak; enfeksiyöz yaralar, kabuklar ve vücut sıvıları ile yakın temas, enfeksiyöz materyalle kontamine olmuş çarşaf gibi eşyalarla temas, uzun süre yüz yüze temas (solunum salgıları ile temas veya damlacıklara maruz kalmak) ve gebeden fetüse geçiş düşünülmektedir. Hastalığın başlangıcından, yaraların kabuklanıp tamamen epitelizasyonu gerçekleşene kadar kişiler bulaşıcı kabul edilmektedir. Kesin tanı PCR ile konulur. Hastalığın kuluçka süresi 4 ile 21 gün arasında değişebilmektedir. Sonrasında; genellikle tipik olarak 5 güne kadar sürebilen ve ateş, halsizlik, baş ağrısı, kas ağrıları, lenf bezlerinde şişme ile kendini gösterebilen prodromal (ön belirti) dönem yaşanır. Yüzde, el ve ayak tabanlarında daha sık olmak üzere bütün vücutta görülebilen içi sıvı dolu döküntüler, genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonra 1-4 gün içinde başlayıp 2-3 hafta boyunca devam edebilmektedir. Döküntüler genelde ağrılıdır, ancak iyileşme sürecindeki döküntüler kaşıntılı olabilir."

Hastalık bulaşan kişilerin izole edilmesi uyarısında bulunan TTB, uzun süreli yüz yüze maruz kalma durumunda maymun çiçeği virüsünün solunum yoluyla yayılabileceğini belirtti, maskenin virüsün yayılmasını engelleyebileceği yönünde görüş açıkladı.

Hastalığa karşı çeşitli ilaçlar ve aşıların kullanıldığı, çiçek hastalığına karşı bağışıklığın engelleyici ya semptomsuz geçirmeye neden olabileceğini kaydeden TTB, hastalığın daha hızlı kontrol edilmesinin mümkün olduğunu bilimsel verilerle açıkladı.

Covid-19 tehdit düzeyine ulaşmayan maymun çiçeği virüsün şu an daha düşük bir tehdit oluşturduğunu belirten TTB, virüsün yayılma hızının mayıs ayından itibaren arttığına ve pandemi düzeyine ulaşma riski taşıdığına işaret etti.

Maymun çiçeği virüsünün beklenen daha fazla mutasyon geçirdiğine işaret edilen açıklamada, son iki aydaki hızlı vaka artışının maymun çiçeği virüsünün bulaşma özelliklerindeki değişiklikten mi yoksa artan virülanstan mı kaynaklandığının net olarak belirlenemediği belirtildi.

Tüm veriler değerlendirildiğinde maymun çiçeği hastalığının halk sağlığı açısından hafife alınmaması gerektiğini vurgulayan TTB, Sağlık Bakanlığı'nın bir kişide virüs tespit edildiği yönündeki açıklamasını hatırlattı, "Şimdiden sonra önemli olan bakanlığın enfekte kişi başına ortalama ikincil vaka sayısını 1'in altına nasıl düşüreceğidir" dedi.

İzolasyon ve temaslı takibinin önemine işaret eden TTB, Sağlık Bakanlığı olağandışı bir durum olduğunu kabul edip alması gereken önlemleri sıraladı:
" Zaman kaybetmeden Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Hakkında Tebliğ'de değişiklik yaparak maymun çiçeği hastalığını bildirimi zorunlu bir hastalık olarak listelemelidir.
Enfekte hastaları izole etmelidir.
Temaslı takibi ile olası yeni vakaların tespitini erken yapmalıdır.
Uygun enfeksiyon önleme ve kontrol önlemlerinin uygulanmasını sağlamalıdır.
Paniğe neden olmayacak biçimde sağlık çalışanları başta olmak üzere toplumun geneline yönelik eğitim ve bilgilendirme çalışmaları planlamalı ve yapmalıdır.
Riskli ve temaslı kişilere yönelik bir aşı programı planlamalı ve uygulamalıdır (Halihazırda iki farklı aşı seçeneği mevcuttur; ACAM2000 ve JYNNEOS).
Hastalar için ilaç teminini gerçekleştirmeli, semptomları olabileceğinden endişe duyan herkesin sağlık hizmetlerine erişebileceğini hissetmesini sağlamak için, maymun çiçeği hastalığı ve şüpheli maymun çiçeği hastalığının teşhis ve tedavisini tamamen ücretsiz yapmalıdır.
Bütün sürecin, TTB başta olmak üzere ilgili emek ve meslek örgütleriyle birlikte bilimsel ve şeffaf bir anlayışla yürütülmesi; COVID-19 salgınında on binlerin kaybına neden olan yanlışların yeniden yapılmasını önleyerek, topluma da güven verecektir."