GÜNCEL

Temelli: AKP Türkiye'yi neoliberalizmin laboratuvar�na çevirdi

ANKARA
7 Aral�k 2019 Cumartesi

HDP'nin düzenledi�i Ekonomi Konferans�'nda konu�an Temelli, AKP'nin Türkiye'yi neoliberalizmin laboratuvar�na çevirdi�ini belirtti. Temelli, "Türkiye'nin yoksulluk haritas�nda Kürt illerini görürsünüz" diyerek, bölge illerinin ve Kürt halk�n�n daha çok sömürüldü�üne dikkat çekti.

HDP E� Genel Ba�kan� Sezai Temelli, Türkiye'nin yoksulluk haritas�nda Kürt illerinin görüldü�ünü belirterek, "Kürt meselenin çözümsüzlü�ünde bu zoru görmek zorunday�z. �ktisadi zoru da iktisadi �iddeti de görmek zorunday�z" dedi.

Halklar�n Demokratik Partisi (HDP) Emek, Ekonomi, Tar�m ve Sosyal Politikalar Komisyonu taraf�ndan düzenlenen "Ekonomi Konferans�", Ankara Dünya Ticaret Merkezi Konferans Salonu'nda ba�lad�.

Konferans�n aç�l�� konu�mas�n� yapan HDP E� Genel Ba�kan� Sezai Temelli, "Kongrelerle bir araya gelerek hem besleniyor hem de önümüzdeki süreci yorumluyoruz. As�l olan tabi ki sadece yorumlamak de�il müdahale etmek, toplumu ve ekonomiyi de�i�tirmektir. Bildi�iniz gibi dünya büyük bir kriz içinde, bu kriz çok uzun süreden beri yap��kanl�k haliyle sürüp gitmekte. Özellikle dönüp bakt��m�zda kapitalizmin krizin bir krizler dönemi ve krizden ç�k��, tekrardan krize evrili� �eklinde yol kat etti�ini görüyoruz" dedi.

'KR�Z SÜREKL�L�K GÖSTER�YOR'
Kapitalizm krizin süreklilik arz etti�inin görüldü�ünü belirten Temelli, "1970'lerin ortas�ndan bu güne kadar devam eden süreci bütün olarak okudu�umuzda kriz sarmal�ndan ç�kamayan bir kapitalist süreci görüyoruz. Evet, 2008 krizi sonras� post neo-liberal dönem diye bir kavram kullan�ld�. Ama o post bir türlü gerçekle�medi. Do�an�n üzerindeki büyük y�k�m devam ediyor. Bu sürekli kriz hali asl�nda kapitalizmin kendine özgü yap�s� ile birebir yap�s�yla alakal�" ifadelerini kulland�.

'�Y� KAP�TAL�ZM �LE KAR�ILA�MADIK'
"Zaman zaman neo-liberal kapitalizmin genel dinamiklerinden ayr� ele almak onunla mücadelesini de yeterince engellendi. Sanki iyi bir kapitalizm varm�� gibi ya�an�ld�. Ama bir türlü o iyi kapitalizm ile kar��la�mad�k. Alt�n ça� diyen dönemi insanlar ya�ayamad�" diyen Temelli, "�lginçtir sosyal demokrasinin alt�n y�llar� kapitalizmin alt�n ça�lar�yla devam edip gitti. Asl�nda sadece sosyal demokrasi olmad� birçok sosyal demokratlar�n da referans verdi�ini gördük. Yani iyi kapitalizm tercih etmek sol program olarak da kar��m�za ç�kt��n� gördük" �eklinde konu�tu.

ANT�-KAP�TAL�ST MÜCADELE
Temelli, konu�mas�nda �unlar� kaydetti: "Bunun böyle olmad��n� tarih bize gösterdi. Son 10 y�ll�k döneme bakt��m�zda kapitalizm sürecinin bir çökü� süreci oldu�unu bundan ç�k�� kapitalizmin içinde arayamay�z ancak gerçek anlatmada anti-kapitalizm ile a��labilir. HDP olarak önümüze koydu�umuz ödevlerden biri bu konu üzerinde çal��mad�r. Bugün sihirli formüller üretip haz�r reçetelerle de�il birlikte tart��arak birlikte üreterek bunu bir toplumsal mücadele alan� haline getirerek bu sorular�n yan�tlar�n� ar�yoruz. Konferans�m�z bu sorunlar�n� yan�tlamas�n� aramaya yöneliktir."

NASIL B�R SINIF MÜCADELES�
Fabrika toplumlar�n�n ve art� de�er üretim ili�kilerinin büyük de�i�ime u�rad��n� söyleyen Temelli, "Fabrika toplumunun y�k�lmas� bize �unu getirdi. Nas�l bir s�n�f mücadelesi örgütlemeliyiz? Yani anti-kapitalizm dedi�imiz, kapitalizm sonras�na dair konu�maya ba�layacaksak o zaman 'nas�l bir s�n�f mücadelesi' sorusu üzerine konu�mak gerekiyor. Bir kere buna yo�unla�mam�z gerekiyor. E�er bir emek sömürüsü varsa bunun nas�l bir biçim ald��na dair üzerinde konu�mam�z gerekiyor. E�er bir do�a talan� varsa bunun üzerinde art�k konu�mam�z gerekiyor. E�er kad�na yönelik �iddet varsa bunun aras�nda ekonomi-politika varsa bunun üzerine sözümüzü kurmam�z mücadelemizi yükseltmemiz gerekiyor" �eklinde konu�tu.

'AKP �LE NEO-L�BERAL LABORATUVARI YA�IYORUZ'
Neo-liberal dönemde finansalla�ma ile birlikte halklar�n borçland�r�ld��n�, bunun da bir yoksulluk yönetimini getirdi�ini vurgulayan Temelli, "Yani yoksullu�un yönetilmesini burada görüyoruz, buna kar�� nas�l mücadele edece�iz, bu yoksulla�ma ve finansal süreci ele almak zorundad�r. Bu denli yoksulla�an bu denli y�k�ma u�rayan toplumlar�n mücadele dinamikleri nas�l engelleniyor. Bunu da kamu düzeni içinde görmek mümkündür. Bir yan�yla yoksullu�u yönetirken bir yan�yla borçlanma mekanizmalar� yayg�nla��rken bir kontrol toplumu, tedbir toplumunun bir �iddet toplumunun her yeri sar�p sarmalad��n� görüyoruz" dedi ve �öyle devam etti:

"AKP'nin tam 17 y�ll�k döneminde bir neo-liberal laboratuvar� ya��yoruz. Kapitalizmin bu formu ile bu denli bar��k, bu yönlü kamu düzenini in�a etmede bu denli kararl� bir iktidar tüm dünyaya laboratuvar sunmu�tur. Y�k�m�n her türlüsünün ya�and��n� bu y�k�m�n �iddet sarmal�yla örüldü�ü bir AKP döneminden bahsedebiliriz. Ne yapm��t�r. Tam da finansal sermayeye uygun ekonomi politikay� yönetmi�tir. Tam da yoksullu�un yönetilmesine dair gereklilikleri harfiyen yerine getirerek toplumsal çökü�ü h�zland�rm��t�r. Tam da kamu düzeni ad� at�nda güvenlikçi mekanizmalarla toplumu �iddet düzenine sokmu�tur."

EN YOKSUL OLANLAR KÜRT �LLER�
"Bir yan�yla toplumu o yoksullu�u yönetme mekanizmalar�yla �iddet girdab�na almak, di�er taraf�nda milliyetçili�in yükselmesi. Tüm bunlar asl�nda Türkiye'de en önemli meseleyi ç�kart�yor. Bütün bunlar� ayn� ba�l�k alt�nda Kürt meselesinde okursunuz" diyen HDP E� Genel Ba�kan� Temelli, "Yoksullu�un yönetilmesi; Türkiye'nin yoksulluk haritas�na bakarsan�z, Kürt illerini görürsünüz. Yoksullu�un yönetilmesinde Kürt illerindeki sömürü mekanizmalar� ve alanlar aras�ndaki transferlere bakt��m�zda art� de�erin nas�l transfer edildi�ini görürsünüz. Sadece gidip oraya kayy�m atamak de�ildir. Kayy�m atamak da bu mekanizman�n bir parças�d�r. Kürt meselesine dair kayy�m atayarak sömürü düzenini daha net hayata geçirir. Ama öbür taraf�yla da �iddet mekanizmas�n� üretiyor. Art� de�er transferi üzerinden bakt��n�z da bugün i�çi s�n�f�n�n katmanlar�na bakt��m�z da en yoksullar�n Kürt emekçiler oldu�unu görürüz" ifadelerini kulland�. Temelli, �öyle devam etti:

"�n�aat ki bu dönemin finans�yla en bar��k sektörüdür. Di�er taraf�ndan turizm ve mevsimlik tar�m i�çileri. Sadece bu 3 sektörde bile Kürt emekçilerinin sömürüsü bile nas�l bir art� de�er transferinin ya�and��n� görmemiz mümkündür. Kürt meselenin çözümsüzlü�ünde bu zoru da görmek zorunday�z. �ktisadi zoru da iktisadi �iddeti de görmek zorunday�z.

"Kayy�m bu ikisini birle�tiren meseledir. Kayy�ms�z yapamamalar�n�n bir di�er nedenidir. Kürt illerinin kalk�p kendi zenginliklerine engellenmesinin yolu bu �iddet katmanlar�n�n her yeri kaplamas�ndan geçer. �ktisadi zora siyasi �iddet de e�lik ediyor, her gün ya�anan gözalt�lar, katliamlar daha büyük boyuta bakt��m�zda Suriye sava��nda görmek zorunday�z. Kürt meselesi çok do�al, herkesin hakk�n� teslim etti�i gibi sadece Kürtlerin meselesi de�ildir, hepimizin meselesidir. Bu meseleyi çözmeden bu mekanizman�n d��na ç�kam�yoruz."

SINIF, EKOLOJ� VE KADIN MÜCADELES�
"Bunun yolu da asl�nda bir demokrasi mücadelesidir" diyen Temelli, "Demokratik ulus mücadelesini bir demokratik anayasa ile olaca��n� ve buradan demokratik cumhuriyet olu�turabilece�imizi dü�ünüyoruz. Bu ça�r� ekonominin de demokratikle�mesi ekonomi de adaleti amaçlamaktad�r. O yüzden radikal demokrasi dedi�imiz meseleyi de bu zeminin üzerinde yap�land�r�yoruz. Diyoruz ki; bu zemin de yükselecek �eyin 3'lü saç aya��; emek mücadelesidir, yeni s�n�f mücadelesidir, anti-kapitalist mücadeledir. Muhakkak bu a�lar örgütlenmelidir, eme�in haklar� mücadelesi ba�at mücadele hatt�d�r. �kinci saç aya��m�z, ekolojik mücadeledir. Çünkü bugün kapitalizm do�ay� talan etmekte s�n�r tan�m�yor. Üçüncü saç aya��m�z da kad�n mücadelesidir. Bütün kesimlerin kat�l�m� ile birlikte dü�ünerek bu ceberut iktidardan kurtulman�n zaman� geldi�ine inan�yoruz" �eklinde konu�tu.

Temelli: AKP Türkiye'yi neoliberalizmin laboratuvar�na çevirdi

�lgili Haberler