1 Ekim 2024 Salı

Tarihi Yesemek sulama göletine feda ediliyor

Hitit tarihinin önemli merkezlerinden olan Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi, bölgede yapılacak sulama barajı nedeniyle yok olma tehlikesi altında. 

Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Yesemek bölgesinde yapmayı planladığı sulama barajı ile Hititler'den kalan Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi'ni yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor. Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi ayrıca (UNESCO) Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi'nde de yer alıyor.

Gaziantep Kent Konseyi bünyesinde kurulan Yesemek Komisyonu, bölgede inceleme yaptı. Ardından açıklama yapan komisyon, sulama barajı çalışmalarının orada bulunan tarihi eserlere ve değerlere zarar vereceğini zira daha çalışmalar başlamadan inşai faaliyetlerle de zarar verildiğinin gözlemlendiğini aktardı.

'YENİ BİR ANTİK KENTİN VARLIĞI BİLİMSEL RAPORLARLA ORTAYA ÇIKTI'
Açıklama, şöyle devam etti: "Tarım ve Orman Bakanlığı DSİ'nin İslahiye'de Yesemek Sulama Barajı çalışmalarına devam ederken, Yesemek'te yeni bir antik kentin varlığı bilimsel raporlarla ortaya çıkmıştır. Bu fiili durum nedeniyle inşaatın yapımından vazgeçilmelidir. Ayrıca Gaziantep Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'nün yazılı olarak çalışmaların kurul kararına kadar durdurulması uyarısı yazılı olarak bulunmaktadır. Bunlara rağmen inşaata başlanılma ihtimali kaygı vericidir. Bahse konu antik kent yaklaşık 200 hektarlık alanı kapsamaktadır. Sulama göleti bölgeye önemli zararlar verebilecektir. Bunun yanında 1. derece deprem bölgesinde köyünde üzerine baraj yapılması endişe vericidir."

19 Ağustos 2020 tarihinde kurulan Yesemek Komisyonu'nun çalışmalarını sürdürdüğü, bilgi ve belgeleri değerlendirdiği kaydedilen açıklamada, Yesemek'in korunması için gerekli girişimlerde bulunulacağı, yasal yollara başvurulacağı ve sürecin kamuoyuyla paylaşılacağı belirtildi.

YESEMEK TAŞ OCAĞI VE HEYKEL ATÖLYESİ
Yesemek M.Ö. II. binin dördüncü çeyreği ile M.Ö. 8. yüzyıl arasında, Yakın Doğu'nun en büyük taş ocağı ve heykel işletme atölyesiydi. Islahiye ilçesinin 22 kilometre güneydoğusunda bulanan Yesemek Köyü'nün Karatepe sırtlarında yer almaktadır.

Yerli halk Hurriler'in çalıştığı atölye, bölgenin Hitit hakimiyeti altına girdiği M.Ö. 1375-1335 yılları arasında, İmparator I. Şuppiluma zamanında işletmeye açılmıştır. Bir ara faaliyeti zayıflayan atölyede Geç Hitit Krallıkları zamanında çalışmalar tekrar yoğunlaşmıştır. Yeni dönemde özellikle Hitit, Suriye, Arami ve Asur sanat unsurları ağırlık kazanmıştır. Oriantalizm adıyla anılan bu üslup, batıda gelişmeye başlayan Ege kültürlerini etkileyerek Yunan sanatının çekirdeğini oluşturmuştur.

ATÖLYEDE ZAMAN DURMUŞ GİBİ 
M.Ö VIII. yüzyılın son çeyreğinde Asurlular'ca, faaliyetine son verildiği ve ustalarının Asur'a götürüldüğü bilinen atölyede, her şey olduğu gibi kalmış ve 1890 yılına kadar zaman donmuş gibidir. Üç yüzün üzerindeki yontu taslağının toprak altından çıkarılıp belli bir düzende sergilendiği Yesemek Açık Hava Müzesi'nde taslakların büyük çoğunluğunu kapı aslanları oluşturmaktadır. Sfenksler, kapı aslanları, oturan aslanlar, kanatlı aslanlar, Amanos Dağları'nı temsil eden Dağ Tanrısı kabartmaları, savaş sahnesi kabartmaları ve mimari parçaların kendi doğal ortamlarında sergilendiği alan, Gaziantep Müze Müdürlüğü tarafından çevre düzenlemesi yapılarak açık hava müzesi haline getirilmiştir.

DÜNYADA BAŞKA BİR ÖRNEĞİ YOK
Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi, taşların ocaktan kesilmesi, yontu taslaklarının hazırlanması ve tamamlanmasına kadar ki evrelerin teker teker örnekleriyle görülebileceği dünyada başka bir benzeri olmayan bir heykel okulu niteliğindedir. O dönemde bu büyüklükte bir sahayı kaplayan atölyeye ve atölyede meslek icra eden heykeltıraş sayısına, günümüzde meydana gelen teknolojik ve sanatsal gelişmeye rağmen ulaşmak mümkün olamamıştır. Bu durum o dönemde burada yaşayan insan topluluklarının sanata verdikleri önemin büyüklüğünü göstermektedir.