Sosyal medya yasası Meclis'te kabul edildi
AKP'nin hazırladığı sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifi, Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.
AKP'nin hazırladığı sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren 9 maddelik "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun Teklifi", Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Teklifin görüşmeleri tartışmalarla başladı. Muhalefet, "sansür yasası" olarak tanımladığı teklife, ifade özgürlüğünü kısıtladığı, haber alma hakkını engellediği, kişisel verilerin korunması ile özel hayatın gizliliğini ihlal ettiği gerekçeleriyle Anayasaya aykırı görüşünde olup itiraz etti.
Teklifin görüşmeleri muhalefet tarafından Anayasaya aykırılık incelemesinin yapılmasının istenmesi üzerine başladı.
HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, teklifin Anayasaya aykırı maddeler içerdiği belirterek, "Bu kanun teklifi Anayasa'da güvence altına alınmış olan bazı maddeleri açıkça ihlal ediyor; bilgi alma hakkını ve özgürlüğünü ihlal ediyor, ifade ve düşünce özgürlüğünü ihlal ediyor. Esas önemli olan, özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması konusunu ihlal ediyor. Yani Anayasa'nın 5-6 maddesine ihlal var; 2'nci, 10'uncu, 12'nci, 13'üncü, 20'nci ve 90'ıncı maddelerine ihlal var; imzalanmış olan uluslararası sözleşmelere dair ihlal var; üstelik sadece uluslararası demokratik sözleşmelere değil, uluslararası ticari sözleşmelere dair de ihlal var. Bunu da tartışmıyoruz. Yani aslında bu kanun teklifi Adalet Komisyonundan önce Anayasa Komisyonunda tartışılmalı, konuşulmalıydı, onu da yapmadınız ve Anayasa'ya aykırı bir kanun teklifini karşımıza getirmiş oldunuz" dedi.
KOMİSYONA İADE TALEBİNE RED
CHP ise teklifin Anayasa'ya aykırılığı gerekçesiyle Adalet Komisyonu'na iadesi ve Anayasa Komisyonu'nda görüşülmesi talebini Başkanlık Divanı'na iletti. Meclis Başkanvekili Nimetullah Erdoğmuş, CHP'nin söz konusu talebine dair, "İç Tüzük'ümüze göre, Genel Kurulda kanun teklifinin tümünün Anayasa'ya aykırı olduğu iddiasıyla teklifin Komisyona iadesine ilişkin bir hüküm ve uygulama bulunmamaktadır" diyerek talebi işleme almadı.
USÜL TARTIŞMASI TALEBİ
Bunun üzerine CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, bu konuda usul tartışması açılmasını talep etti. Özkoç, şunları söyledi: "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10'uncu maddesine ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 26'ncı maddesinde düzenlenmiş olan düşünceyi açıklama ve yayma özgürlüğüne aykırılık teşkil etmektedir. Aynı zamanda, Anayasa'nın 38'inci maddesinin 4'üncü fıkrasına, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6'ncı maddesinin 2'nci fıkrasında düzenlenmiş olan, bir suçla itham edilen herkes, suçluluğu yasal olarak sabit oluncaya kadar masum sayılır hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir. Anayasa'nın 20'nci maddesiyle ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 8'inci maddesiyle korunmakta olan özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması haklarına aykırılık teşkil etmektedir. Anayasa'mızın 36'ncı maddesinde düzenlenmiş olan hak arama hürriyetine ve 37'nci maddesiyle korunan kanuni hâkim güvencesine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6'ncı maddesinde yer alan adil yargılanma hakkına aykırılık teşkil etmektedir."
AKP ANAYASAYA AYKIRI OLMADIĞINI İDDİA ETTİ
AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan, teklifin Anayasa'ya aykırı olmadığını ileri sürerek, "Anayasa'mız ve İç Tüzük'ümüz çerçevesinde, yapmış olduğumuz Meclis Genel Kurulu görüşmelerinde Anayasa'ya aykırılığın nasıl değerlendirileceği Meclis İçtüzüğü'müzün 84'üncü maddesinde net bir şekilde ifade edilmiştir" diye belirtti.
Meclis Başkanvekili Nimetullah Erdoğmuş, Anayasaya aykırılık iddialarını görüşmenin İç Tüzük'e uygun olmadığını belirterek, CHP'nin talebini işleme almadı.
Bu sırada AKP ve CHP sıralarından sesler yükseldi. CHP, Meclis Başkanvekili'nin tutumuna tepki göstererek, usul tartışması için oylama yapılmasını talep etti. Yapılan oylamada usul tartışmasının açılma talebi reddedildi.
Tartışmaların ardından teklifin görüşmelerine geçildi. Kanun teklifi Meclis'ten geçerek yasalaştı.
Meclis, sosyal medya düzenlemesinin ardından 1 Ekim'e kadar tatile girdi.
Düzenlemeyle, yükümlülüğünü yerine getirmeyen yer sağlayıcılarına, caydırıcılığın sağlanması için verilecek idari para cezası artırılacak. Suç oluşturan kısmi içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, erişimin engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararının verilmesi imkânı sağlanacak.
SOSYAL MEDYA YASASININ DETAYLARI
Kanun kapsamında verilen idari cezalar muhatabın yurt dışında bulunması halinde Bilgi Teknoloji ve İletişim Kurumu tarafından bildirilecek.
Düzenlemeyle, suç oluşturan kısmi içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, erişimin engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararının verilmesi imkanı sağlanıyor.
Yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan veya bu kanundaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcı hakkında başkan tarafından yüz bin TL'den bir milyon TL'ye kadar para cezası verilecek.
Türkiye'den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı Türkiye'de temsilci belirleyecek.
Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, BTK bildirimden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcısına on 10 milyon lira idari para cezası verilecek.
Bu cezanın tebliği edilmesinden otuz gün sonra yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde idari para cezası otuz milyon TL olacak.
İkinci kez verilen idari para cezası tebliğinden otuz gün içinde yükümlülük yerine getirilmediği takdirde sosyal ağ sağlayıcısı reklam vermesi yasaklanacak.
Cezanın bir sonraki aşaması ise sosyal ağ sağlayıcısına bant genişliğinin yüzde 50 daraltılması olacak.
Kişilerin sosyal ağ sağlayıcısına başvurmaları halinde, başvurudan 48 saat içinde olumlu veya olumsuz cevap vermek zorunda kalacak.
Para cezaları bir yıl içinde tekrarlanması halinde cezalar bir kat arttırılarak uygulanacak ve bu hüküm 01.10. 2020 tarihinden itibaren geçerli olacak.