24 Eylül 2024 Salı

Rusya'da halk oylamasıyla Putin anayasasına onay verildi

Rusya Merkez Seçim Komitesi'nin açıklamasına göre, ülkedeki anayasal düzenlemelere yönelik halk oylamasında oyların yüzde 99.9'u sayıldı. Halkın yüzde 77.9'u 'evet', yüzde 21.2'si 'hayır' oyu verdi. Katılım oranı ise yüzde 65'ti.

Rusya ve yurt dışındaki Rus vatandaşları anayasada teklif edilen 206 değişikliği oylamak için halk oylamasına katıldı. Salgın nedeniyle günlere yayılan ve 25 Haziran'dan beri süren oylama dün sona erdi.

Oylamada halkın yüzde 77.9'u 'evet', yüzde 21.2'si 'hayır' oyu verdi.

Merkez Seçim Komitesi Başkanı Ella Pamfilova, ön verilere göre, vatandaşların yüzde 65'inin katılım gösterdiğini söyledi.

Rusya muhalif Aleksey Navalni, 2000 yılından bu yana iktidarda olan 67 yaşındaki Putin'in kendisini "ömürboyu başkan" ilan etmek istediğini söyleyerek boykot çağrısında bulunmuştu.

Ancak yıllardır siyasi baskı gören, bölünen ve devlet kontrolündeki medyada kendisine yer bulamayan Rusya'daki muhalefet, anayasa değişikliği paketi karşısında etkin bir kampanya yürütemedi.

Bağımsız seçim izleme örgütü Golos, referandum süresince mükerrer oy kullanma ve sandık yetkililerinin seçmenler üzerinde baskı kurması gibi yüzlerce şikayet aldıklarını duyurdu.

Ancak Rus Seçim Komisyonu Başkanı Ella Pamfilova, iddiaları yalanlayarak, "ciddi ihlaller" olmadığını açıkladı. Pamfilova, oylama süresince çok az sayıda ihlal görüldüğünü, başkent Moskova ve Nijnıy Novorod bölgesinde internet üzerinden oy kullanma sisteminin çok yaygın olarak yararlanıldığını iddia etti.

PUTİN'E ÖMÜR BOYU BAŞKANLIK GARANTİSİ
Referandumla anayasada 206 maddede değişiklik yapılsa da, değişikliğin ana gündemi, Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yeniden seçilmesinin önünü açmak oldu.

Putin'in ilki 2012'de başlayan ve 2024'te sona erecek iki dönemlik görev süresini sıfırlayan madde muhalefetin tepkisini çekti.

Bu maddeye göre, 20 yıldır iktidarda bulunan Putin, geçen iki dönem görev süresini sıfırlayan tasarıyla anayasa gereği, üçüncü dönem yasağına rağmen, yeniden devlet başkanı adayı olabilecek.

Bu değişiklikle Putin'in 2036'ya kadar devlet başkanı olarak kalabilmesinin yolu açılacak.

Muhalefet, oylamanın yasal dayanağının bulunmadığını belirterek söz konusu değişikliklerin 67 yaşındaki Putin'e ömür boyu başkanlık yolunun açılması için yapıldığını savunuyor.

ULUSAL TOPLULUKLARIN KİMLİKLERİ YOK SAYILIYOR
Anayasa değişikliği kapsamında yer alan "Devletin resmi dili, Rusya'nın kurucu unsuru Rus halkının dili olan Rusçadır" ifadesi de ülkedeki ulusal topluluklar arasında tartışmalara yol açtı.

"Ülkenin kuruluşunda sadece Rus milletinin yer aldığı" şeklindeki düzenlemeyle, diğer milletlere mensup halkların ülkenin kuruluşunda "yok hükmünde" sayıldığı belirtildi.

Putin'in, 3 Ağustos 2018'de imzaladığı, Rusya Federasyonu'ndaki diğer milletlerin eğitim dilini Rusça olarak belirleyen yasanın, bu referandumla yapılacak değişikliklerle daha da sağlamlaştırılacağı değerlendirmeleri yapılıyor.

DÜZENLEMEDE KIRIM'IN İLHAKI SAĞLAMLAŞTIRILIYOR
Anayasa değişiklikleri arasında Kırım'ın ilhakını sağlamlaştıran madde de bulunuyor.

Düzenlemede yer alan "Rusya Federasyonu'nun topraklarının yabancılaştırılmasını amaçlayan eylemlere ve bu tür eylemlere çağrı yapılmasına izin verilemez." maddesiyle, Kırım'ın ilhakı yönündeki eleştirilerin ortadan kaldırılmasının hedeflendiği belirtiliyor.

CİNSEL KİMLİKLER DE SALDIRI ALTINDA
Bunun yanı sıra evlilik kavramını heteroseksüel bir birliktelik olarak tanımlayan bir ibare anayasaya eklendi. Putin, görevde bulunduğu süre boyunca eşcinsel evliliklerin asla yasallaşmayacağını vurgulamıştı.