PISA 2018 raporu: Türkiye ortalamanın altında

OECD tarafından yapılan 15 yaş grubundaki öğrencilerin kazanmış oldukları bilgi ve becerileri değerlendiren PISA Testi sonuçlarına göre Türkiye ortalamanın altında kaldı. Raporda Türkiye'deki öğrencilerin yüzde 24'ü ayda en az beş kere zorbalığa maruz kaldıklarını belirtirken, bu oran OECD ülkelerinde yüzde 23.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından her üç yılda bir düzenlenen ve 15 yaş grubundaki öğrencilerin kazanmış oldukları bilgi ve becerileri değerlendiren Uluslararası Eğitim Değerlendirme Testi (PISA) 2018 yılı sonuçları açıklandı.

Türkiye'de 15 yaşındaki öğrencilerin yüzde 73'ünü temsil eden 186 farklı okuldan 6 bin 890 öğrenci PISA testine girdi.

PISA 2018 sonuçlarına göre Türkiye'de öğrenciler "okuma, matematik ve fen bilimi" alanlarının tamamında OECD ortalamasının altında kaldı.

TÜRKİYE 37 OECD ÜLKESİ ARASINDA 31. SIRADA YER ALDI
Bu sonuçlara göre Türkiye, PISA testine katılan 37 OECD ülkesi arasında; Slovakya, Yunanistan, Şili, Meksika, Kolombiya ve İspanya'yı geçerek 31. sırada yer aldı.

'ORTALAMANIN ALTINDA'
PISA kapsamında öğrenciler "okuma, matematik ve fen" alanlarında verdikleri yanıtlara göre 1'den 6'ya kadar gruplara ayrılıyorlar ve en üst düzey "5 ve 6. seviye" olarak tarif ediliyor.

Rapora göre Türkiye'de öğrencilerin sadece küçük bir kısmı en azından bir alanda yüksek (5 ve 6 seviyesinde) başarı gösterdi.

EĞİTİM SEN: BAŞARI OLARAK DEĞERLENDİRMEK MÜMKÜN DEĞİLDİR
Eğitim Sen, PISA 2018 sonuçlarını değerlendirdiği yazılı açıklama yayınladı. Açıklamada Türkiye'nin OECD ülkeleri ortalamasının altında kaldığı belirtilerek sonuçları başarı olarak değerlendirmenin mümkün olmadığı dile getirildi.

OECD tarafından her üç yılda bir gerçekleştirilen ve uluslararası ölçekte matematik, fen ve okuma becerilerini ölçen en önemli sınavlardan biri olan Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı PISA 2018 sonuçlarının açıklandığı hatırlatılan açıklamada; "Türkiye, 37 OECD ülkesi arasında okuma becerilerinde 466 puanla 31'inci; matematik okuryazarlığında 454 puanla 33'üncü, fen bilimlerinde 468 puanla 30'uncu olmuştur. PISA 2018 sonuçlarına göre Türkiye'de öğrenciler 'okuma, matematik ve fen bilimi' alanlarının tamamında 2015'e göre daha iyi bir performans sergilemesine rağmen OECD ortalamasının altında kalmıştır. Türkiye, 2003'den bu yana her üç yılda bir yapılan PISA sınavında bütün branşlarda OECD ortalamasının altında kalmıştır" denildi.

'ALT YETERLİLİK DÜZEYİNDE YER ALAN ÖĞRENCİLERİN ORANI HÂLÂ ÇOK YÜKSEK'
2018 sonuçlarının Türkiye'nin okuma alanında ancak PISA 2012'deki seviyesine yaklaşabildiğini, matematik ve fen alanlarında ise 2012 seviyesinin üzerine ancak çıkılabildiğini gösterdiğine işaret edilen açıklamada şu ifadelere yer verildi; "Anadolu ve fen liseleri daha önce olduğu gibi PISA 2018'de de başarılı olmasına rağmen, MEB'in bütün enerjisini imam hatip okullarına aktarmak için seferber olması dikkat çekicidir. Türkiye'de eğitim becerilerinde alt yeterlilik düzeyinde yer alan öğrencilerin oranı hala çok yüksektir. Örneğin en alt düzeyde yeterlilik gösteren (düzey 1 ve aşağısı) çocukların oranı matematik okuryazarlığında yüzde 36,7; fen bilimlerinde yüzde 25,2; okuma becerilerinde ise yüzde 26,1'dir."

'15 YAŞINDAKİ ÖĞRENCİLERİN ÖNEMLİ BİR ORANI TEMEL BECERİLERDEN YOKSUN'
PISA 2018 sonuçları, 2015'e göre kısmi bir iyileşme gösterse de, 15 yaşındaki öğrencilerin önemli bir oranının hâlâ eğitimde temel becerilerden yoksun olduğunu gösterdiği belirtilen açıklamada; "Okuma becerilerinde üst düzeyde (düzey 5 ve 6) yeterlilik gösteren çocukların oranı 2012 yılında yüzde 4,3 iken, 2015'te bu oran yüzde 0,6'ya gerilemiş, 2018'de ise yüzde 3,3 olmuştur. Bu alanda OECD ortalaması (yüzde 9) Türkiye'nin üç katıdır. PISA 2018 sonuçlarına göre Türkiye'deki öğrencilerin yüzde 63'ü matematikte seviye 2 ve üzerine erişebilirken bu alanda OECD ortalaması yüzde 76'dır. Fen bilimlerinde ise Türkiye'deki öğrencilerin yüzde 75'i seviye 2 ve üzerine ulaşabilirken, OECD ortalaması yüzde 78 olmuştur" denildi.

'SINIFSAL EŞİTSİZLİK PISA SONUÇLARINA YANSIDI'
Türkiye'de sosyoekonomik olarak avantajlı öğrencilerin dezavantajlı olanlara göre okuma alanında 76 puan daha fazla aldığına dikkat çekilen açıklamada şöyle denildi; "Türkiye'de avantajlı öğrencilerin yüzde 9'u, dezavantajlı öğrencilerin yüzde 1'i okuma becerilerinde yüksek başarı göstermiştir. Bu durum Türkiye'deki gelir adaletsizliğinin ve sınıfsal eşitsizliğin PISA sonuçlarına somut bir şekilde yansıdığını göstermektedir. Nitekim Türkiye'de en az ve en çok başarılı öğrenciler, OECD ortalamasına göre daha yüksek oranda aynı okuldadır. Bu durum okullar arasındaki eşitsizliğin ne kadar derin olduğunu göstermektedir. Türkiye'de öğrencilerin içinde bulunduğu sosyoekonomik düzey ile okul başarıları arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Sosyoekonomik olarak en üst yüzde 25'lik dilimde yer alan öğrencilerin ortalama okuma puanı 513 iken en alt yüzde 25'lik dilimde olanların 437 olmuştur. Bu farkın oluşmasının temel nedeni Türkiye'de kamusal eğitimin adım adım tasfiye edilmesi, yoksul emekçi çocuklarının gittiği okullara yeterli kaynak ve ihtiyaç kadar ödenek ayrılmamasıdır."

'PİYASA ODAKLI EĞİTİM ÖĞRENCİLER ARASINDAKİ FARKI ARTIRDI'
Türkiye'de eğitim sisteminin piyasa odaklı ve rekabete dayalı olmasının okullar ve öğrenciler arasındaki farklılıkları artıran bir işlev gördüğü vurgulanan açıklamada; "Özellikle 4+4+4 ile eğitimde yaşanan dinselleşme uygulamaları, felsefe ve bilim derslerinin ağırlığının azaltılarak, dini içerikli derslerin artması, ezberci ve sınav odaklı eğitim anlayışı, okullar, bölgeler, özellikle de cinsiyetler arası eğitim eşitsizliğinin giderilememesi, bunlara ek olarak yaşanan yoksullaşma süreçlerinin öğrencilerin başarısı üzerinde doğrudan etkili olduğu açıktır" denildi.

'EĞİTİM SİSTEMİNİN SORUNLARI GÖRMEZDEN GELİNEMEZ'
PISA 2018 sonuçlarının Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) yaptığı gibi sadece sonuç odaklı olarak değerlendirip, eğitim sisteminin süreç içinde yapısal hale gelmiş bulunan sorunlarının görmezden gelinmesinin mümkün olmadığının altı çizilen açıklamada şöyle denildi: "Türkiye'deki öğrencilerin yeterince başarılı olamamasının temel nedeni okullarda öğrencilerin bilgiyi ezber düzeyinde öğrenirken, eleştirmeye ve sorgulamaya dayalı bir eğitim anlayışının olmaması, öğrenilen bilgilerin günlük yaşamla ilişkilendirilememesidir. PISA 2018 sonuçları öğrencilerimizin okuma becerilerinde, matematik ve fen bilimlerinde en basit düzeyde bilgiye sahip olmayı sürdürdüğünü göstermektedir. Sadece eğitime bütçeden pay ayırmak, okul binalarını yenilemek, sınıf mevcudunu azaltmak çocukların başarısı için yeterli değildir. Kamusal eğitime, öğrencilere ve öğretmenlere hak ettiği önemi vermeyen, onlara yatırım yapmayan bir ülkenin eğitimde başarılı olması mümkün değildir."

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI: BAŞARILIYIZ
Milli Eğitim Bakanlığı'nın raporunda ise PISA sonuçları Türkiye'nin başarısı olarak değerlendirildi. Raporda öne çıkan noktalar şöyle:

-Türkiye, 2018 PISA uygulamasında ağırlıklı alan olan okuma becerilerinde ortalama puanını 466'ya çıkarmıştır. PISA 2015 uygulamasında 428 olan ortalama okuma becerileri puanının 466'ya ulaşması, bu alanda Türkiye'deki iyileşmenin önemli bir göstergesidir. Türkiye, okuma becerilerinde elde ettiği 466 ortalama puan ile katılımcı ülke ve ekonomilerin ortalamasının (453) üzerinde yer almıştır. Okuma becerileri alanında Türkiye gösterdiği performans ile 79 ülke arasında 40. sırada, 37 OECD ülkesi arasında ise 31. sırada bulunmaktadır. Katılımcı ülke sayısı artmasına rağmen Türkiye, okuma becerileri alanında 50. sıradan 40. sıraya yükselmiştir. PISA 2018'de PISA 2015'e göre okuma becerileri alanında ortalama puanını en çok artıran ikinci ülke Türkiye olmuştur.
-Matematik okuryazarlığında Türkiye, ortalama puanını 454'e çıkararak bugüne kadar PISA uygulamalarındaki en yüksek ortalama puanını elde etmiştir. PISA 2015 uygulamasında 420 olarak hesaplanan ortalama matematik puanının 2018 yılında 454'e çıkması Türkiye'nin performansını artırdığının bir göstergesidir. Türkiye'nin matematik okuryazarlığı ortalama puanı, katılımcı ülke ve ekonomilerin ortalama puanına (459) oldukça yakın düzeydedir. Türkiye, matematik okuryazarlığı alanındaki performansı ile 79 ülke arasında 42. sırada, 37 OECD ülkesi arasında ise 33. sırada yer almıştır. Katılımcı ülke sayısı artmasına rağmen Türkiye, okuma becerileri alanında 50. sıradan 42. sıraya yükselmiştir. PISA 2018'de PISA 2015'e göre matematik alanında ortalama puanını en çok artıran ülke Türkiye olmuştur.
-Türkiye, fen okuryazarlığı alanında ortalama puanını 468'e çıkarmıştır. Bu ortalama puan ile Türkiye bugüne kadar PISA uygulamalarında elde ettiği en yüksek ortalama puana ulaşmıştır. Ayrıca, Türkiye'nin PISA 2015 uygulamasında 425 olan ortalama fen puanının 2018 yılında 468'e çıkarması fen alanındaki performansını geliştirdiğini göstermektedir. Elde ettiği 468 ortalama puanla Türkiye, fen okuryazarlığında katılımcı ülke ve ekonomilerin ortalamasının (458) üzerinde bulunmaktadır. Bu alanda Türkiye, 79 ülke arasında 39. sırada, 37 OECD ülkesi arasında ise 30. sırada yer almıştır. Katılımcı ülke sayısı artmasına rağmen Türkiye, okuma becerileri alanında 54. sıradan 39. sıraya yükselmiştir. PISA 2018'de PISA 2015'e göre fen alanında ortalama puanını en çok artıran ülke Türkiye'dir. 

PISA TESTİ NEDİR?
PISA testi, OECD tarafından her üç yılda bir düzenleniyor ve 15 yaş grubundaki öğrencilerin kazanmış oldukları bilgi ve becerileri ölçüyor. Türkiye'de 15 yaşındaki öğrencilerin yüzde 73'ünü temsil eden 186 farklı okuldan 6 bin 890 öğrenci PISA testine girdi.