25 Eylül 2024 Çarşamba

Orhan: Kürtlerin dili Kürtçedir

HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan, son günlerde batı illerinde Kürtçe konuşan insanların fiziksel saldırıya maruz kalmasını Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay'a sordu.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Muazzez Orhan, batı illerinde Kürtçe konuşan insanların linç edilmesini meclis gündemine taşıdı. Orhan, son dönemde ırkçılık ille nefret suçlarının arttığını belirterek ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'a hukuki sorumlulukları hatırlatma mahiyetinde soru önergesi verdi.

Soru önergesinin gerekçesinde Orhan, Ortadoğu'da Kürtlerin nüfus olarak milyonlarla ifade edilen halklardan biri olduğuna işaret etti ve "Birçok alanda yeterince olmasa da özellikle günlük yaşam içerisinde Kürtçe dilinin ve alt dialektlerinin milyonlarca Kürt tarafından kullanıldığı gözlemlenebilmektedir. Kürtlerin dili Kürtçedir. Bu dünyada bir arada yaşayan yaklaşık 6.000 dilin olduğunu ortaya koyan Dünya Dilleri Atlası'nda (NTV: 2007) Kürtçenin dünya genelinde en çok konuşulan 60 dil içerisinde olduğu ifade edilmektedir. Tarihsel ve sosyolojik olarak var olan bu somut duruma karşın, gittikçe artan sıklıklarda, Kürtçe konuşan yurttaşlara yönelik saldırılara dair haberler basına ve kamuoyuna yansımaktadır. Yakın dönemlerde aşağıda örnekleri verilen bazı vakalarda görüleceği gibi; söz konusu saldırıların sistematikleştiğini, belirli bir merkezi eğilim gösterdiğini ve önlem alınmaz ise birçok hak ihlalinin yaşanacağını göstermektedir" diye belirtti.

Orhan, cezasız kalan her linç giriminin bir sonrakini besleyeceğine dikkat çekti ve yaşanan saldırıları sıraladı: "Bilindiği üzere Sakarya ilinde Kürtçe konuştuğu için önce 6 kişi tarafından linç edilen, sonra başından vurulan 19 yaşındaki bir genç (Şirin Tosun) yaşamını yitirdi. Daha önce İstanbul'da 21 yaşındaki başka bir genç (Sedat Akbaş) telefonda Kürtçe konuştuğu için 6 kişi tarafından bıçaklanarak öldürülmüştü. Yine 2019 yılı içerisinde Antalya'da Mahir Çetin isimli bir genç 10 kişi tarafından Kürtçe konuştuğu gerekçesi ile linç edilerek öldürüldü. Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi Hastanesi'nde tedavi gören eşi ile Kürtçe konuşan 74 yaşındaki Ekrem Yaşlı isimli yurttaş bu nedenle saldırıya uğradı. Ankara'nın Beypazarı ilçesinde inşaat işçileri de Kürtçe konuştukları için toplu linçe maruz kaldı. En son 1 Kasım 2019 tarihinde Antalya Akdeniz Üniversitesi Korkuteli Meslek Yüksek Okulu'nda eğitim gören 3 öğrenci kaldıkları Kredi Yurtlar Kurumu'na (KYK) ait yurtta ve üniversitede Kürtçe konuştukları gerekçesiyle ırkçı bir linçe maruz kalmıştır."

HDP Milletvekili Muazzez Orhan, bu bağlamda Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay'a şunları sordu: 

- Türkiye'de Kürtçenin günlük kullanımını yasaklayan, 12 Eylül darbesinden sonra çıkarılan 2932 yasa veya benzeri gibi herhangi bir mevzuat yürürlükte midir?

- Kürtçe konuşan yurttaşlara yönelik son dönemlerdeki linç, fiziksel saldırı ve saldırı sayısındaki artışın nedenleri nelerdir? Bunun nedenlerini ortaya çıkarmak amacıyla herhangi bir çalışma yapmayı düşünüyor musunuz? Bu yönlü saldırıları sonlandırmak için ne gibi tedbirler almayı düşüyorsunuz? 

- Söz konusu saldırılara karışan ve destek veren veya önleyici görevini yerine getirmeyen kamu görevlileri var mıdır? Bu kamu görevlileri hakkında başlatılmış bir soruşturma mevcut mudur?

- Çanakkale'de Kürtçe konuştuğu için saldırıya uğrayan 74 yaşındaki yurttaşın saldırganı hakkında devam eden bir soruşturma mevcut mudur?

- Kürtçe konuştuğu için ırkçı bir saldırıya maruz kalan yurttaşlara yönelik bir koruma mekanizması mevcut mudur? Antalya'da saldırıya uğrayan 3 öğrencinin can güvenliği için herhangi bir tedbir alınmış mıdır? Halkı; kin ve şiddete çağıran ve faşist bir saldırı olan bu girişim hakkında devam eden bir soruşturma mevcut mudur?