KESK engellilere yönelik ayrımcılığı bir kez daha ortaya çıkardı
Engellilere Yönelik Ayrımcılık" araştırmasının sonuçlarını paylaşan KESK, bu araştırmanın engellilerin maruz kaldığı derin sorunları bir kez daha ortaya çıkardığını kaydetti.
KESK Yürütme Kurulu, "Engellilere Yönelik Ayrımcılık" araştırmasının sonuçlarını Mülkiyeliler Birliği'nde düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. KESK Eş Genel Başkanı Şükran Kablan Yeşil, araştırmanın sonuçlarını temel başlıklar halinde özetledi.
Araştırmaya göre iş yerlerinin;
🔹 Yüzde 59'unda engelli otoparkı yoktur.
🔹 Yüzde 41'de engellilerin kullanımına uygun WC yoktur.
🔹 Yüzde 55'inde engelli erişimine uygun asansör yoktur.
🔹 Yüzde 58'inde engelli erişimine uygun geçit-yol- sarı çizgi ve benzeri zemin işaretleri yoktur.
🔹 Yüzde 38'inde giriş ve çıkışlarda uygun rampa yoktur.
🔹 Yüzde 76'sında engellilere uyumlu servis aracı yoktur.
🔹 Yüzde 69'unda Engelli yurttaşlar geldiğinde veya ihtiyaç halinde yedek
tekerlekli sandalye yoktur.
🔹 Yüzde 73'ünde engel gruplarına uyumlu çalışma alanları yoktur.
🔹 Engellilerin kamu kurumlarındaki haklarının tanınması ve uygulanması için önemli bir gösterge olan "idareci olan engelliler" iş yerlerinin sadece yüzde 5'inde vardır.
🔹 İş yerlerinden sadece yüzde 3'ünde kurum mevzuatının işaret dili versiyonu
bulunmaktadır. Mevzuat ve internet sitesinin sesli versiyonu ise iş yerlerinin sadece yüzde 4'ünde bulunmaktadır. Yine iş yerlerinin sadece yüzde 10'unda engelli haklarına dair hizmet içi eğitim programı var.
Araştırma kapsamında hem engellilere yönelik genel olarak ayrımcılı hem de kamuda çalışan engellilere yönelik ayrımcılığın boyutlarını ortaya çıkarmaya dönük sorulara verilen yanıtlara göre:
🔹 Yüzde 91'i "Engellilere yönelik yaygın bir ayrımcılık olduğunu" ifade etmiştir.
🔹 Yüzde 78'i "Kamuda çalışan engellilere yönelik bir ayrımcılık var",
🔹 Yüzde 65'i "Kamuda çalışan engellilere yönelik mobbing var",
🔹 Yüzde 48'i "Kamuda çalışan engelliler hizmet içi eğitim programlarına alınmıyor",
🔹 Yüzde 42'si "Kamuda çalışan engelliler kurum içi yükselme sınavlarında
dışlanıyor/engelleniyor" demiştir.
🔹 Katılımcıların yüzde 42'si "Ulaşımda Engellilerin Haklarına Uyulmadığını", yüzde 45'i "Engellilerin sorunsuz bir şekilde gidebildiği sosyal mekanlar (restoran, kafe, bar, sinema salonu, vb) olmadığını" ifade etmiştir.
Engellilerin yaşadığı en temel sorunlardan birisi ulaşım, eğitim, sağlık temel ihtiyaçlara ulaşma konusundaki zorluklar. Bu nedenle engellilerin yaşadıkları kentte söz konusu temel ihtiyaçları giderebilme olanaklarını ortaya çıkarmaya yönelik sorulara:
🔹 Yüzde 51'i yaşadığı kentin "Yol, alt/üst geçit, kaldırım, durak vb. yerlerinin engelliler için uygun olmadığını,
🔹 Yüzde 45'i yaşadıkları kentin okullarında engelliler ayrımcılığa maruz kaldığını,
🔹 Yüzde 58'i kamu kurumlarında işitme engelliler için tercüman istihdam edilmediğini yüzde 23'ü ise bu konuda bilgisi olmadığını,
🔹 Yüzde 62'si yaşadıkları kentin engellilerin ulaşım imkanları açısından yetersiz olduğunu, çalışan engellilerin işine rahatça işe gidip-gelemediği yanıtını verdi.
Engellilere yönelik bazı kamu hizmetlerine dair eksiklikler ise şu şeklide araştırmada sıralandı:
🔹 Engellilerin en önemli sorunlarından biri olan işsizlik, istihdam ve yoksulluğa karşı kısmi bir çözüm sunan istihdam kotalarına ilişkin araştırmamıza katılanların baskın görüşü kotaların yetersiz olduğu yönünde olmuştur. "Özel sektörde yüzde 3 olan istihdam kotası" hakkında katılımcıların yüzde 69'u, "kamudaki yüzde 3 olan istihdam kotası" katılımcıların yüzde 67'si, "Engelli bakım maaşı" için katılımcıların yüzde 62'si "Hiç Yeterli Değil" görüşünü ifade etmiştir.
🔹 Katılımcıların yüzde 56'sı engellilere sunulan "Ulaşım Desteklerinin", yüzde 54'ü "Tıbbi Medikal Cihaz Desteklerinin", yüzde 43'ü "Sağlık desteklerinin" yüzde 43'ü "evde bakım ve rehabilitasyon desteklerinin" "Hiç Yeterli olmadığı" görüşünü ifade etmiştir.
🔹 Kamu hizmetlerine fiziki erişim hizmetlerinin "hiç yeterli olmadığını" ifade edenlerin oranı yüzde 49 iken online erişim hizmetlerinin bile "hiç yeterli olmadığını" ifade edenlerin oranı yüzde 33'tür.
🔹 Engellilere sunulan ÖTV indirimleri/muafiyetlerinin "hiç yeterli olmadığını" ifade edenlerin oranı yüzde 44 iken gelir vergisine ilişkin indirim ve muafiyetlerin yetersiz olduğunu ifade edenlerin oranı ise yüzde 47 olmuştur.
🔹 Araştırmamızda "BM Engelli Haklarına ilişkin sözleşmesi hakkında" tüm katılımcıların farkındalığına dair bir soru sorulmuştur. Bu kapsamda katılımcıların yüzde 18'i "Sözleşme ve engellilerin temel hakları konusunda bilgim yok" yüzde 49'u "Sözleşmeyi Duydum ama Okumadım" demiştir. "Sözleşme biliyorum, okudum, engelli hakları konusunda bilgim var" diyenlerin oranı ise yüzde 32 şeklinde olmuştur.
🔹 Katılımcılara "İş yerinizde, yaşadığınız yerde ve Türkiye genelinde engellilerin ayrımcılığa maruz kalmadan insan onuruna yakışır bir yaşam yaşaması için sizce neler yapılmalıdır?" şeklinde açık uçlu sorduğumuz soruya verilen cevaplar da ayrıntılı raporumuzda yayınlanmıştır.
KABLAN: ENGELLİLERİN YANINDA OLMAYA DEVAM EDECEĞİZ
KESK Eş Genel Başkanı Kablan, söz konusu araştırmanın öncelikle Türkiye'de engelliler açısından hayati önem arz eden eğitim, sağlık, istihdam, sosyal güvenlik gibi temel hizmetlere erişebilirlik meselesinin fiziki ve diğer boyutlarında yaşanan derin eksikliği, sunulması gereken kamu hizmetlerinin ne kadar yetersiz olduğunu bir kez daha açığa çıkardığını kaydetti.
Kablan, "KESK olarak tüm olumsuzluklara rağmen, yaşanan sorunların çözümü için mücadeleyi belirli günlere haftalara hapsetmeden, her zaman engelli yurttaşlarımızın yanında olmaya devam edeceğimizin altını bir kez daha çiziyoruz" dedi.