KADIN

'Kad�nlar sadece aile içinde de�il toplumsal alanda devletten de �iddet ve bask� görüyor'

D�YARBAKIR
19 Nisan 2022 Sal�

�HD Diyarbak�r �ubesi Kad�n Komisyonu, 2021 y�l�nda Do�u ve Güneydo�u bölgelerinde kad�nlara yönelik hak ihlallerine ili�kin raporunu kamuoyuyla payla�t�. Raporda, kad�n�n ya�am hakk�n�n önüne geçen her türlü e�itsizlik, adaletsizlik ve engelin ortadan kald�r�lmas� için devletin, iktidar ve muhalefeti olu�turan tüm siyasi aktörlerin sorumluluk almas� gerekti�i vurguland�.

�nsan Haklar� Derne�i (�HD) Diyarbak�r �ubesi Kad�n Komisyonu, "2021 Y�l� Do�u ve Güneydo�u Anadolu Bölgesi Kad�nlara Yönelik Hak �hlalleri Raporu"nu �ube binas�nda düzenlenen bas�n toplant�s�yla payla�t�.

Raporun de�erlendirme k�sm�n� okuyan �HD Diyarbak�r �ube Ba�kan Yard�mc�s� Ezgi S�la Demir, 2021 y�l� içerisinde insan haklar� ihlallerinin sistematik olarak artt��n� belirtti. Siyasi iktidar�n her �eyi beka meselesine dönü�türen otoriter bir anlay��a sahip oldu�unu kaydeden Demir, demokratik siyaset kanallar�n�n kapat�ld��n� dile getirdi. �ktidar�n bask� politikalar�na kar�� muhalif kesimlerin sürekli bask� alt�na al�nmak istendi�ine dikkat çeken Demir, yarat�lan antidemokratik ortamdan en çok kad�n ve LGBT�+'lar�n etkilendi�ini ifade etti.

Erdo�an'�n �stanbul Sözle�mesi'nden bir gece yar�s� çekilmesi sonras� kad�nlar için ciddi riskler ortaya ç�kt��n� vurgulayan Demir, bu karardan sonra faillerin tehdit ve �iddetlerin dozunu artt�rd��na i�aret etti.

'A�LE �Ç� ��DDET SONUCU 32 KADIN HAYATINI KAYBETT�'
Demir, bölgede kad�nlar�n ya�am hakk�na dönük pek çok ihlal ya�and��n� söyleyerek, intihar sonucu 21, aile içi �iddet sonucu 32, toplumsal alanda �iddet sonucu 10, �üpheli bir �ekilde ise 38 kad�n�n ya�am�n� yitirdi�ini, 21 kad�na cinsel sald�r�da bulunuldu�unu, 15 kad�n�n ise seks i�çili�ine zorland��n� aktard�.

2021 y�l�nda çat��malarda ise 81 silahl� militan kad�n�n hayat�n� kaybetti�ini kaydeden Demir, kad�nlar�n pek çok farkl� alanda �iddet ve hak ihlaline maruz kald��n� ve katledildi�ini dile getirdi.

Demir ayr�ca, 26 kad�na gözalt� yerleri d��nda, 9 kad�na ise hapishanede i�kence uyguland��n� ve 5 kad�na kaç�rma ve ajanl�k dayatmas�nda bulunuldu�unu söyledi.

Sa�l�k hakk�na yönelik ihlallerinin de artarak devam etti�ine i�aret eden Demir, "Kamuoyuna yans�yan ve derne�imizin de takipçisi oldu�u Aysel Tu�luk'un sa�l�k durumu ve hastal��n�n mahiyeti göz önüne al�narak tahliye edilmedi�i gerçekli�i, ATK'nin hasta mahpuslara yönelik tarafl� raporlar haz�rlamas� bu ihlalin en bariz örneklerinden biri olmu�tur" ifadelerini kulland�.

'KÜRT KADINLARINA YÖNEL�K YARGI TAC�Z� G�DEREK ARTIYOR'
"Kad�nlara yönelik bask� sadece aile içinde de�il toplumsal alanda ve devletin kamu gücünü kullanarak sürdürdü�ü çe�itli bask� ve �iddet yöntemleriyle de gerçekle�tirilmektedir. Özellikle bölgemizde Kürt kad�nlar�na yönelik yarg� tacizi gün geçtikçe artmaktad�r" diyen Demir, 2021'de ço�u sendika, siyasi parti ve demokratik kitle örgütü temsilcisi 141 kad�n�n gözalt�na al�nd��n� belirtti.

2021 y�l�nda bölgede ya�ayan 53 kad�na politik saiklerle soru�turma ve dava aç�ld��n� kaydeden Demir, 32 kad�n�n ise toplam 205 y�ldan fazla cezaya çarpt�r�ld��n� aktard�. Toplumsal cinsiyet ilgili yap�lmak istenen eylem ve etkinliklerin 21'ine polisin sald�rd��n� ifade eden Demir, Urfa'da 406 gündür adalet nöbeti tutan �enya�ar ailesinin nöbet eyleminin 6 kez yasakland��n� ve Emine �enya�ar'�n darp edildi�ini, hakk�nda pek çok soru�turma ba�lat�ld��n� dile getirdi.

"Ekonomik ve sosyal haklara ili�kin 2021 y�l�nda yine derne�imize özellikle kad�nlar taraf�ndan önceki y�llara nazaran daha fazla maddi, bar�nma, g�da vb. içerikli birçok ba�vuru yap�lm��t�r" ifadelerini kullanan Demir, özellikle pandemi sürecinde pek çok kad�n�n i�siz kald��n� yahut emek sömürüsünün ciddi oranda artt��n� söyledi.

'YETK�L�LER�N ��LED�� SUÇLAR CEZASIZLIK ZIRHIYLA TAÇLANDIRILIYOR'
"Bölgemizde özellikle kolluk kuvvetlerinin dahil oldu�u suçlar cezas�zl�k z�rh�yla taçland�r�lmaktad�r. Uygulanan cezas�zl�k politikas� kolluk kuvvetlerinin art�k alenen suç i�lemesi gerçe�ini kar��m�za ç�kararak cezas�zl�k politikas�n�n en ac� sonucunu ya�atmaktad�r. Gülistan Doku'nun hala ak�betinin bilinmiyor olmas�, Helin Hasret �en'i öldüren failin hala görevini icra ediyor olmas�, Musa Orhan'�n tutuklanmamas�, z�rhl� araçlarla hala insanlar�n ya�am haklar�n�n elinden al�nm�� olmas� bu politikalar�n tezahürüdür" ifadelerini kullanan Demir, taleplerini �öyle s�ralad�:

🔹 "Kad�n�n ya�am hakk�n�n önüne geçen her türlü e�itsizlik, adaletsizlik ve engelin ortadan kald�r�lmas� için devletin, iktidar ve muhalefeti olu�turan tüm siyasi aktörlerin sorumluluk almas� gerekmektedir.
🔹 6284 Say�l� Kanunun etkili bir �ekilde uygulanabilmesi devletin, kad�na yönelik �iddetle mücadeleyi ilke olarak belirlemesi ve bu nedenle, kad�n alan�nda çal��an derneklerin üye ve yöneticilerine yönelik yarg� tacizi sona erdirilmeli ve devlet, kad�n cinayetlerine yönelik acil eylem plan� olu�turarak as�l görevini hat�rlamal�d�r.
🔹 Toplumda kad�na yönelik �iddeti olumlayan ayr�mc�, cinsiyetçi ve a�a��lay�c� bir dilin kullan�lmamas�; ba�ta otorite kabul edilen ki�iler ve medya olmak üzere toplumun her kesiminde bu dilin kullan�lmas�n�n önüne geçilmesi sa�lanmal�d�r.
🔹 Nefret söyleminin üst düzey yöneticiler taraf�ndan sahiplenilmesi, LGBT�+lar�n adalete eri�iminde ciddi zorluklara neden olmaktad�r. LGBT�+'lar�n adalete eri�imi, adli kurumlarda meydana gelen ayr�mc�l��n önlenmesi, insan haklar� alan�nda faaliyet yürüten kurumlar�n adli süreçlere do�rudan kat�l�m� ile gerçekle�ebilir. Bu sebeple kamu kurumlar� adaletin tesisi ve cezas�zl�kla mücadele aç�s�ndan öncelikle LGBT�+ varolu�unu tan�yarak aç�kça 'cinsel yönelim ve cinsiyet kimli�i ayr�mc�l�� ile mücadele etme' ilkesini benimsemelidir.
🔹 Mahpuslara ya�at�lan i�kence ve kötü muamele uygulamalar�ndan derhal vazgeçilmeli, mahpuslara uluslararas� hukukun emretti�i �ekilde insana yara��r bir muamele gösterilmelidir. Mahpuslar�n mahremiyet hakk� korunmal�d�r. Mahpuslar�n ko�u�lar�n� ve tuvalet banyo gibi özel alanlar� gösteren kameralar derhal kald�r�lmal�d�r. Mahpuslar�n sa�l��a eri�im haklar�n�n sa�lanmas�, koruyucu sa�l�k hizmetlerine önem verilmesi, hastal�� olanlar�n tedavi olanaklar�ndan yararlanmalar� için gerekli önlemlerin al�nmas� gerekmektedir.
🔹 Tüm hak ihlalleri göz önüne al�nd��nda kolluk görevlilerinin neden oldu�u ihlallerde etkin soru�turma yürütülmeli, cezas�zl�k politikalar�ndan vazgeçilmelidir.🔹
🔹 Mülteci ve s��nmac� kad�nlar�n güvenli�i sa�lanmal� ve s��nmac�/mülteci kad�nlara yönelik güçlendirici çal��malar yap�lmal�d�r.
🔹 Ekonomik krizin ve yoksullu�un 1'inci derece ma�duru olan kad�nlara yönelik istihdam alanlar�n�n aç�lmas� ve insan� geçim �artlar�na ula��m konusunda yetkililerin gerekli önlemleri almas� �art olmu�tur."

'Kad�nlar sadece aile içinde de�il toplumsal alanda devletten de �iddet ve bask� görüyor'

�lgili Haberler