GÜNCEL

'��kenceyi önlemek devletlerin yükümlülü�üdür'

HABER MERKEZ�
26 Haziran 2020 Cuma

26 Haziran ��kence Görenlerle Dayan��ma Günü'ne ili�kin aç�klama yapan T�HV ve �HD, devletlere i�kenceyi önleme yükümlülüklerini hat�rlatt�. �nsan haklar� örgütleri ayr�ca i�kenceye kar�� dayan��ma ve mücadele ça�r�s� yapt�.

Türkiye �nsan Haklar� Vakf� (T�HV) ve �nsan Haklar� Derne�i (�HD), 26 Haziran ��kence Görenlerle Dayan��ma Günü'ne ili�kin �stanbul, Ankara, Diyarbak�r ve Van’da aç�klama yapt�.

'HAP�SHANELER SALGINLA ÜLKEN�N EN R�SKL� MEKANI HAL�NE GELD�'
�HD �stanbul �ubesi ve T�HV �stanbul Temsilcili�i, dernek binas�nda aç�klama yapt�. Aç�klamaya T�HV Ba�kan� �ebnem Korur Fincanc�, �HD �stanbul �ube Ba�kan� Gulseren Yoleri, SES ve Tabipler Odas� üye ve yöneticileri kat�ld�.

T�HV Ba�kan� �ebnem Korur Fincanc�, günün önemine de�inerek, insan haklar� savunucular� olarak ülkedeki hak ihlallerini görünür k�l�nmas� için mücadele ettiklerini söyledi. ��kenceye kar�� dayan��man�n bu y�lki önemin farkl� oldu�una dikkati çeken Fincanc�, 30 y�l önce T�HV’in Yönetim Kurulu Ba�kan� Yavuz Önen’in “ate�in dü�tü�ü yerdeyiz” söylemini hat�rlatt�. Fincanc�, bu sözün hala Türkiye’de geçerli oldu�unu belirterek, izlenen politikalar ve aç��a ç�kan i�kenceye kar�� mücadele edeceklerinin mesaj�n� yineledi.

�HD �stanbul �ube Ba�kan� Gulseren Yoleri ise, günün dünyada insan haklar� savunucular� aç�s�ndan özel ve önemli bir gün oldu�unu vurgulayarak, i�kencenin hâlen dünyan�n pek çok ülkesinde devletler taraf�ndan toplumlara kar�� insanl�k d�� bir cezaland�rma ve y�ld�rma arac� olarak kullan�ld��na dikkat çekti.

TÜRKDO�AN: ��KENCES�Z B�R DÜNYA MÜMKÜN
Ankara'da da �HD Genel Merkezi'nde düzenlenen toplant�ya, �HD E� Genel Ba�kan� Öztürk Türkdo�an ve T�HV Yönetim Kurulu Üyesi Nihat Bulut ile dernek ve vak�f yöneticileri kat�ld�. "��kencesiz bir dünya mümkün" diyen �HD E� Genel Ba�kan� Türkdo�an, "Suriye'nin kuzeyi ve Irak Federe Kürdistan bölgesinde yap�lan bombard�manda sivil ölümleri ya�and�� yönde haberler geliyor. Yeni Roboskiler ya�anmas�n�n önüne geçilmesi gerekiyor, Türkiye operasyonlar�n� durdurmal�" ça�r�s� yapt�.

Türkiye'de i�kencenin olmad��n� söylemenin yanl�� olaca��n� belirten Türkdo�an, "Demokratik bir toplumun temelini olu�turan ve Anayasa taraf�ndan da teminat alt�na al�nm�� olan toplanma ve gösteri yapma özgürlüklerini kullanarak yürüyü� yapan HDP'lilere ve baro ba�kanlar�na yöneltilen zalimane ve utanç verici kolluk �iddeti de bu durumun en güncel örneklerini olu�turmaktad�r" diye belirtti.

T�HV ve �HD'nin Ankara ve �stanbul �ubelerinde düzenlenen bas�n aç�klamas�nda, i�kenceyi önleme ve durdurma yükümlülü�ünün önce devletlere ait oldu�unu vurgulad� ve �u talepleri s�ralad�:

■ "��kencenin ülkemizde bu boyutta olmas�n�n en temel nedeni i�kence yasa��n�n mutlak niteli�i ile ba�da�mayan çok ciddi bir cezas�zl�k kültürünün varl��d�r. Her �eyden önce s�radan bir kural haline getirilmeye çal��lan cezas�zl�k politikalar�na son verilmelidir.

■ Her düzeyde yetkililer i�kenceyi ve i�kenceciyi öven, te�vik eden söylemlerden vazgeçmeli, uluslararas� mekanizmalar�n tavsiyeleri do�rultusunda i�kence uygulamalar� kamuya aç�k bir �ekilde kesin olarak k�nanmal�d�r.

■ Gözalt� ko�ullar�nda usul güvenceleri eksiksiz olarak uygulanmal�d�r.

■ Gözalt� süreleri k�salt�lmal�d�r.

■ Mevcut Türkiye �nsan Haklar� ve E�itlik Kurumu (T�HEK) kald�r�lmal� OPCAT ve Paris �lkelerine uygun tümüyle ba��ms�z bir ulusal önleme mekanizmas� olu�turulmal�d�r.

■ ��kencenin belgelenmesi ve raporland�r�lmas� bir BM belgesi olan '�stanbul Protokolü' ilkelerine göre yap�lmal�d�r.

■ ��kenceye ili�kin iddialar h�zl�, etkin, tarafs�z bir �ekilde soru�turulmal�, ba��ms�z heyetlerce ara�t�r�lmal�, adli yarg�lama süreçlerinin her a�amas�nda uluslararas� etik ve hukuk kurallar�na uygun davran�lmal�d�r. Ancak �unu da hat�rlatmak isteriz ki, insanl�k onuruna sahip ç�kmak ve i�kenceyi önlemek ayn� zamanda tüm toplumun da sorumlulu�udur. �nsan ve yurtta� olmak için, bizi toplum yapan mü�terek ba�� korumak için i�kencenin yol açt�� ac�lar� görmek ve dayan��may� büyütmek zorunday�z."

D�YARBAKIR: ��KENCEY� ÖVMEKTEN VAZGEÇ�LS�N
Diyarbak�r'daki 5 hak örgütü T�HV Temsilcili�i binas�nda aç�klama yapt�. Aç�klamaya, T�HV Temsilcili�i, �nsan Haklar� Derne�i (�HD) �ubesi, Diyarbak�r Tabip Odas�, Diyarbak�r Barosu ve Diyarbak�r Hak �nisiyatifi üyeleri kat�ld�.

��kencenin cumhuriyet tarihi boyunca sistematik bir devlet prati�i olarak varl��n� korudu�unu belirten T�HV Diyarbak�r Temsilcili�i Ba�vuru Hekimi Elif Turan, "Ancak ekonomiden toplum sa�l��na kadar ülkenin tüm meselelerini güvenlik sorunu haline getiren mevcut siyasal iktidar�n bask� ve kontrole dayal� yönetme tarz� sonucu günümüzde tüm ülke adeta i�kence mekân� haline gelmi�tir" diye ekledi. Turan, "Keyfilik, bilinçli ihmal gibi sebeplerle usul güvencelerinin ihlal edilmesi, gözalt� sürelerinin uzunlu�u, izleme ve önleme mekanizmalar�n�n i�levsiz k�l�nmas� ya da ba��ms�z izleme ve önlemenin hiç olmamas� sonucunda resmi gözalt� merkezlerinde i�kence ve di�er kötü muamele uygulamalar�nda ciddi bir art�� görülmektedir" dedi.

��kence ve di�er kötü muamele uygulamalar�n�n en çok ya�and�� cezaevlerinin koronavirüs salg�n� nedeniyle en riskli mekânlar halini ald��na i�aret eden Turan, "Anayasa ba�ta olmak üzere hiçbir kural ve normla kendine s�n�rland�rmak istemeyen siyasal iktidar, uluslararas� mekanizmalar�, onlar�n yapt�� ele�tiri ve uyar�lar� da dikkate almamakta, i�kenceyi önlemeye yönelik iyile�tirmeleri yapmamaktad�r" ifadelerini kulland�.

VAN
�HD Van �ubesi ve T�HV Van Temsilcili�i ortak aç�klama yapt�. �HD Van �ube binas�nda düzenlenen aç�klamaya �HD Van �ube Ba�kan� Murat Melet ile T�HV Van Temsilcilisi Sevim Çiçek kat�ld�. Özgürlük için Hukukçular Derne�i (ÖHD), Kamu Emekçileri Sendikalar� Konfederasyonu (KESK) Van �ubeler Platformu ile Van-Hakkari Tabip Odas� da aç�klamaya destek verdi.

'��kenceyi önlemek devletlerin yükümlülü�üdür'

�lgili Haberler