KADIN

'HPV a��s� 15 ya� öncesinde ücretsiz yap�lmal�'

HABER MERKEZ�
5 A�ustos 2022 Cuma

Kad�n Hastal�klar� ve Do�um Uzman� Dr. Irmak Saraç, HPV a��s�n�n 15 ya��ndan önce ücretsiz olarak her kad�na yap�lmas� gerekti�ini söyledi. HPV a��s�n�n çocukluk ça�� a��lar� aras�na al�nmas� gerekti�ini vurgulayan Saraç, 26 ya��ndan sonra yap�lan HPV a��lar�n�n koruyuculu�unun dü�ük oldu�unu belirtti, kad�nlara 30 ya��ndan itibaren mutlaka rahim a�z� kanser taramas� yapt�rmalar�n� önerdi.

Dünya genelinde meme kanserinden sonra kansere ba�l� ölümler içinde ikinci s�rada yer alan rahim a�z� kanserinden korunman�n yolu olsa da, Türkiye'de eri�imi oldukça zor. Dünya Sa�l�k Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre tüm dünyada her y�l yakla��k 500 bin rahim a�z� kanseri vakas� görülüyor. HPV virüsünün neden oldu�u kanserden korunman�n en etkili yolu da erken ya�ta yap�lan HPV a��s�. Ancak 107 ülkede rutin a�� takvimine dahil edilen HPV a��s�, Türkiye'de ücretli ve 3 dozu yakla��k 3 bin TL. Çocuk ya�ta yap�lmas� önerilerin HPV a��s�n� kad�nlar genelde paralar�n� kazanmaya ba�lad�ktan sonra yapt�rabiliyor. Ancak ya� ilerledikçe a��n�n koruyuculu�u dü�üyor.

Konu hakk�nda Mezopotamya Ajans�'na (MA) de�erlendirmelerde bulunan Kad�n Hastal�klar� ve Do�um Uzman� Dr. Irmak Saraç, a�� olsun olmas�n 30 ya��ndaki tüm kad�nlar�n kanser tarama testi yapt�rmalar�n� önerdi. Rahim a�z� kanseri tarama testleri 2014 y�l�ndan bu yana Aile Sa�l�� Merkezleri (ASM) ve Kanser Erken Te�his, Tarama, E�itim Merkezleri'nde (KETEM) yap�l�yor.

'V�RÜSLE KAR�ILA�MADAN A�I YAPILMALI'
HPV'den korunmak için e�itimin önemine dikkati çeken Saraç, bula�ma yollar�ndan korunmaya yönelik e�itimin en erken ya�larda okullarda verilmesi gerekti�ini kaydetti. Bunun yan� s�ra a��n�n da çok önemli oldu�unun alt�n� çizen Saraç, "Ne kadar erken yap�l�rsa o kadar iyi. Çal��malar, 15 ya��nda yap�lanlarla 18 ya��nda yap�lanlar aras�nda bile koruyuculuk fark� oldu�unu gösteriyor. Dolay�s�yla hedef, virüsle hiç kar��la�madan bu a��n�n yap�lmas� olmal�. �u anki bilgilerimize göre 15 ya� alt�nda 2 doz 15 ya� üstünde 3 doz halinde uygulan�yor" dedi.

Dünya Sa�l�k Örgütü'nün, yak�n zamanda a�� oranlar�n�n azalt�labilece�ine dair bilgilendirme yaz�s� payla�t��n� ancak henüz rutin a�� program�n�n de�i�medi�ini dile getiren Saraç, "26 ya��na kadar a�� öneriliyor. Ancak ne kadar erken yap�l�rsa koruyuculu�u o kadar iyi" bilgilerini payla�t�. 26 ya��ndan itibaren a��n�n herkese önerilmedi�ini de ifade eden Saraç, "Belli bir risk grubundaysa ya da ki�i kendisini risk grubunda görüyorsa yap�labilir. Ama koruyuculu�unun dü�ük oldu�unun söylenmesi gerekiyor" diye aktard�.

'ÇOCUKLUK ÇA�I A�ILARI ARASINA ALINMALI'
A��n�n maliyetine de dikkati çeken Saraç, "Tek dozu �uan bin TL'ye yakla�t�. Bu maliyeti bireysel olarak kar��layabilenler kar��l�yor ama e�er çocuklar�n ailesinde buna para ay�rabilecek durum yoksa çocukluk ça��nda bu a�� yap�lm�yor. Kad�nlar kendi paralar�n� kazanmaya ba�lad�klar�nda yap�yorlar genelde. Ama o zaman da gecikmi� olunuyor" diye kaydetti. Tarama program�n�n ilk gündeme geldi�i 2014 y�l�nda a��n�n da programa alma plan�n�n oldu�unu kaydeden Saraç, "Ama maliyetle ilgili s�k�nt�lar nedeniyle almad�lar. HPV a��s�n�n da çocukluk ça�� a��lar� aras�na al�nmas� gerekiyor tabi. Pek çok Avrupa ülkesinde al�nm�� durumda. Bizde de böyle planlaman�n yap�lmas�n� umut ediyorum" dedi.

TARAMA PROGRAMI K�MLER� KAPSIYOR?
A�� hangi ya�ta yap�l�rsa yap�ls�n ki�ileri tarama program�ndan ç�karmad��n� belirten Saraç, "Tarama program� 30-65 ya� aras�ndaki tüm kad�nlar� kaps�yor. Evlilik söz konusu de�il, bakanl��n yaz�s�nda böyle bir ibare yok. Çok iyi i�leyen bir tarama program� var. Öncelikli olarak HPV taramas� yap�l�yor. Kanserle ili�kilendirilen HPV tipleri bulunursa e� zamanl� al�nan örnekten test yap�larak kad�nlar yönlendiriliyor. Denetimleri çok iyi yap�l�yor. Pandemi nedeniyle biraz aksad� ama iyi i�leyen bir sistem var ve �uan düzene girdi" diye anlatt�.

'3 YILDA B�R TARAMA YAPTIRMALI'
HPV virüsü tespit edildikten sonra tedavisinin de mümkün oldu�unu söyleyen Saraç, HPV virüsünün olmas� kanser olunaca�� anlam�na gelmedi�ini vurgulad�. Saraç, �öyle devam etti: "HPV kanserle ili�kilendirilen 14 tip var. Bunlardan 16 ve 18 en fazla ili�kilendirilen tipler. Bu tiplerden herhangi biri de pozitif olsa yüzde 90'� ortalama iki y�l içerisinde vücuttan ba��kl�k sistemiyle birlikte at�l�yor. Asl�nda HPV pozitifseniz iki y�l sonra negatifle�ebilirsiniz ve bunun hiç fark�nda da olmayabilirsiniz. Ama orta ve ileri derecede hücresel de�i�iklik ç�kt�ysa smearda o zaman biyopsi yap�larak do�rulan�r ve sonras�nda tedaviye geçilir. Basit bir yöntemle rahim a�z�n�n küçük bir parças�n� alarak tedavi yoluna gidiliyor. Bu kad�nlar mutlaka ömür boyu taranmaya devam ediyorlar. Normalde 5 y�lda bir tarama önerilirken bu kad�nlara 3 y�lda bir öneriliyor. Tan� ald�klar� andan itibaren de önlerindeki 25 y�l boyunca bu taramalar� yapt�rmalar� gerekiyor. Yani bir kad�n hayat� boyunca bir kez bile smear testi yapt�rm�� olsa rahim a�z� kanserinden ölme ihtimali yar� yar�ya azalm�� oluyor." HPV'nin erkeklere de bula�abildi�ini dile getiren Saraç, ancak erkekler için bir tarama olmad��ndan si�il yapmad�� sürece tan� koyman�n çok zor oldu�unu kaydetti.

'MUTLAKA TARAMA YAPTIRIN'
Kad�nlar�n 30 ya��ndan itibaren mutlaka rahim a�z� kanser taramas� yapt�rmas� gerekti�ini dile getiren Saraç, "Aile hekimliklerinde ücretsiz olarak yap�l�yor. Taramada hücresel de�i�iklik ç�karsa aile hekimlikleri kad�n do�uma sevk ediyor. Oraya da gidip gereken tan� testlerini yap�p tedavi gerekiyorsa uygulanmas� gerekiyor. Ancak bu �ekilde rahim a�z� kanserinden korunulabilir" önerilerinde bulundu.

'HPV a��s� 15 ya� öncesinde ücretsiz yap�lmal�'

�lgili Haberler