HDP'li vekiller Bozdağ'a sordu: AYM'nin Yüksekdağ kararını uygulayacak mısınız?
HDP'nin 42 milletvekili, AYM'nin Figen Yüksekdağ'ın vekilliğinin düşürülmesine ilişkin verdiği ihlal kararını Adalet Bakanı Bozdağ'a sordu. Vekiller, "AYM'nin Yüksekdağ hakkında verdiği karar uygulanacak mıdır" diye sordu.
Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) milletvekilleri, Figen Yüksekdağ'ın milletvekilliğinin düşürülmesine ilişkin Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) verdiği ihlal kararını Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'a sordu.
42 milletvekilinin ortak imzasıyla Meclis Başkanlığı'na sunulan soru önergesinde, milletvekilinin tutukluluğunun, AYM'nin daha önce verdiği kararlarla da seçme ve seçilme hakkının ihlali anlamına geldiğini hatırlattı. Anayasal güvence altında olan yasama dokunulmazlığının amacının milletvekillerini keyfi ve asılsız ceza kovuşturmalarından ve tutuklamalardan korumak olduğu vurgulanan önergede, yasama dokunulmazlığının tamamen ve herkes için kaldırılması yönünde sunulan Anayasa değişikliğine rağmen AKP'nin, Nisan 2016 sonunda Anayasa'ya geçici madde ekleyerek bir defaya mahsus ve eşitlik ilkesine aykırı biçimde değiştirme yolunu tercih ettiği hatırlatıldı. Önergede, "Bu düzenlemenin yürürlüğe girmesinin hemen ardından 4 Kasım 2016 tarihinde eş zamanlı bir operasyon neticesinde HDP Eş Genel Başkanları, grup başkanvekilleri ve milletvekilleri gözaltına alınmış, ardından ise tutuklanmışlardır" hatırlatmasında bulunuldu.
4 Kasım darbesinin ardından HDP'li milletvekillerinin vekilliklerinin düşürülmesi saldırısının devam ettiği belirtilen önergede, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Selahattin Demirtaş hakkında verdiği "seçilme hakkının ihlal edildiği" kararı hatırlatıldı.
Benzer bir kararın kısa bir süre önce Anayasa Mahkemesi tarafından HDP önceki dönem Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ hakkında verildiği anımsatılan önergede şu ifadelere yer verildi: "Yüksekdağ'ın vekilliğinin düşürülmesini seçilme hakkı ihlali olarak değerlendirmiştir. Hakeza Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun milletvekilliğinin düşürülmesi AYM tarafından ihlal olarak nitelendirilmiş ve vekilliğe yeniden dönüşü sağlanmıştır.
Yüksekdağ kararında Anayasa Mahkemesi, milletvekili seçildikten sonra yargılanmasına devam edilen ve bu davadan dolayı dokunulmazlığı kaldırılarak milletvekilliği düşürülen eski HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ'ın milletvekili seçildikten sonra yargılanmasının sürmesini yasama dokunulmazlığı ihlali olarak değerlendirmiş, seçilme ve siyasi faaliyetlerinin engellendiği hükmüne varmıştır. Ayrıca Yüksek Mahkeme, Yüksekdağ'ın düşünce ve ifade özgürlüğü hakkı ile seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının ihlal edildiğine de oy çokluğu ile karar vermiştir.
Hem AİHM hem de AYM'nin, milletvekillerinin dokunulmazlıkları, tutukluluk halleri ve milletvekilliklerinin düşürülmesini seçme ve seçilme hakkının ihlali olarak görmüştür. Bu konuda partimiz tarafından talep edilen meclis araştırmaları reddedilmiştir. Buna karşın, gelinen fazda tarafımızca ifade edilen seçme ve seçilme hakkının ihlaline dair tespitler yüksek mahkemeler nezdinde de verilen kararlarda açıkça yer almıştır."
HDP'li 42 milletvekilinin imzasıyla Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın yanıtlaması için Meclis Başkanlığına sunulan soru önergesinde şu sorular yöneltildi:
"♦ AYM'nin Yüksekdağ hakkında verdiği karar uygulanacak mıdır? Oluşan hak ihlallerinin giderilmesi için hangi formüller üzerinde durulacaktır?
♦ Yüksekdağ'ın vekilliğinin düşürülmesine dair kullanılan tasarrufun neden olduğu zararların giderilmesine dönük hangi çalışmalar yürütülecektir? Oluşan hukuki zararların tüm ülke halkları için söz konusu olduğu açık olup hukuk dışı yargılamaların tüm sonuçlarını ortadan kaldırmaya yönelik bir çalışma yürütecek misiniz?
♦ Yüksekdağ'ın vekilliğinin düşürülmesinin onun adına seçilme hakkının, ona oy veren seçmenlerin de seçme hakkının ihlali olduğu gerçeğinden hareketle, halk iradesinin gasp edilmesinin yarattığı zararların telafisi adına hangi çalışmalar yürütülecektir?
♦ Yüksekdağ'ın seçilme hakkının ihlali sayılan bu emsal karar üzerinden aynı haksızlığa maruz kalan milletvekillerinin uğradıkları zararların telafisi sağlanacak mıdır?
♦ Anayasa'da dokunulmazlıkların bir defaya mahsus olmak kaydıyla kaldırılmasına dair değişiklikle birlikte toplamda 13 milletvekilinin vekilliği düşürülmüş olup AYM kararı onlar için de uygulanacak mıdır?
♦ Yüksekdağ hakkında verilen bu karar mevcut dokunulmazlık dosyaları için de emsal teşkil edecek midir? Yeni bir seçme ve seçilme hakkı ihlali yaşanmaması adına hangi önlemler alınacaktır?
♦ Daha evvel Demirtaş hakkında verilen AİHM kararı ile Büyük Daire kararları neden hala uygulanmamıştır? Bu tercih, AİHS 18. Maddesinin ihlalinde ısrar değil midir?
♦ AİHM ve AYM kararlarına rağmen neden hukuk uygulanmamakta ve milletvekillerinin seçilme, yurttaşların da seçme hakları ihlal edilmektedir?
♦ AYM, yüksek mahkeme değil midir? Neden AYM'nin iktidar tarafından tasvip edilen kararları uygulanırken diğer kararları yok sayılmaktadır?
♦ Yüksek Mahkemelerin kararlarına direnç hukuka bağlılıktan vazgeçiş midir?
♦ AİHM ve AYM kararlarının söz konusu HDP milletvekilleri olduğunda uygulanmamalarının izahı nedir?
♦ Daha evvelki yasama dönemlerinde AYM'nin tutuklu milletvekillerine dönük ihlal kararlarını uygulamak adına hükümlü milletvekillerinin parlamentoya dönüşleri sağlanmış olup benzer pratik Yüksekdağ için de geçerli olacak mıdır?
♦ Hukuki güvenliği yok eden uygulamaların sona erdirilmesine ilişkin kapsamlı bir çalışma yapacak mısınız?
♦ Yargı erkinin tam bağımsızlığının sağlanması için çalışmalar yürütecek misiniz?"