HDP, kadın yoksulluğunu bakana sordu
HDP İstanbul Milletvekili Gülüm, 2017'de yüzde 13,4 olan kadın işsizliğinin, 2019'da yüzde 16.6'ya yükseldiğini, salgında ise bu verinin daha arttığını belirterek kadın yoksullaşmasına ilişkin Bakan Selçuk'un yanıtlaması talebiyle önerge verdi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, kadın yoksulluğu ve kadın istihdamına ilişkin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk'un yanıtlaması talebiyle soru önergesi verdi.
TÜİK'in Şubat 2020 verilerine göre işsiz kadın sayısının 1 milyon 773 bin olduğunu belirten Gülüm, 2017 yılında yüzde 13,4 (1 milyon 383 bin kişi) olan kadın işsizliği oranının, 2019 yılında yüzde 16,6'ya (1 milyon 755 bin kişi) yükseldiğini kaydetti. Ekonomik göstergelerin işsizlikten en çok genç kadınların etkilendiğini gösterdiğine işaret eden Gülüm, her 10 genç kadından yalnızca ikisinin çalışabildiğini ifade etti. Gülüm, genç kadın işsizliğinin tarımda yüzde 30,3'e, kentte yüzde 36'ya ulaştığını belirtti.
"Kapitalizmin yarattığı sınıfsal eşitsizliklerin patriyarkanın yarattığı cinsiyet eşitsizliği ile iç içe geçmesi, işgücüne katılabilme olanağı bulabilmiş kadınlar için bile düşük ücret, kayıt dışı ve güvencesiz iş anlamına gelmektedir” diyen Gülüm, araştırmalarda, kadınların küçük marjla yevmiyeli çalışmada önde olduğunu, ücretsiz aile işçiliğinin de daha çok kadınlar arasında yaygınlaştığını gösterdiğini söyledi. Gülüm, erkeklerde bu oranın yüzde 2, kadınlarda ise yüzde 31 civarında olduğunu kaydetti.
Cinsiyetçi sömürü rejiminin neden olduğu bu sorunların salgınla derinleştiğini vurgulayan, kadın yoksulluğu ve işsizliğinin yanı sıra kadınların ev içi bakım yükünü arttığını ifade eden Gülüm, şu bilgileri paylaştı: "Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği'nin (CEİD) İstihdamda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Haritalama ve İzleme Çalışmasına göre 2016-2019 yılları arasında istihdama yeni katılan kadınların (612 bin) dörtte üçü (439 bin) bu süreçte işsiz kalmıştır. Benzer bir şekilde Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi'nin (DİSK-AR) Haziran ayında yayınladığı raporda, kadınların salgın dönemindeki işsizlik ve istihdam kaybından daha fazla etkilendiği belirtilmektedir. Bu dönemde geniş tanımlı kadın işsizlik oranı yüzde 45,3'e ulaşmıştır."
Gülüm, Bakan Selçuk'un şu soruları yanıtlamasını istedi:
-Covid-19 krizinin kadın istihdamı üzerindeki etkileri ve salgınla mücadele kapsamında geliştirilen politikalar toplumsal cinsiyet boyutuyla değerlendirilmekte midir?
-Kayıt dışı çalışma biçimleri; İşsizlik Fonu veya Kısa Çalışma Ödeneği kapsamının da dışında tutulduğundan mevsimlik tarım işçilerinden ev işçilerine dek birçok kesim neredeyse hiçbir geliri olmadan açlıkla karşı karşıya bırakılmıştır. Bu bakımdan, salgınla iş ve gelir kaybına uğrayan kadınlar için özel önlemler geliştirilecek midir?
-Çalışma ve yaşam koşulları açısından salgından en ağır etkilenen ve güvencesizler arasında olan düzenli veya düzensiz göçmen kadın işçilere yönelik ekonomik ve sosyal destek sağlanması planlanmakta mıdır?
-Kadınların; salgına karşı alınan parasal önlemlerden, mali teşvik paketlerinden ve ek sosyal yardım düzenlemelerinden ne ölçüde yararlandıklarına ilişkin istatistiki bir çalışma var mıdır? Yapılması düşünülmekte midir?
-Türkiye genelinde son bir yılda işsizlik maaşı başvuru sayısı kaçtır? Bunun ay, il ve cinsiyet bazında dağılımı nedir?
-Özel Politika Gerektiren Grupların İstihdamının Artırılması ile ilgili 2017-2019 Eylem Planlarında; kadınların işgücüne katılma oranı ve istihdamının artırılması, kayıt dışı istihdam ile mücadele, genç kadın işsizliğin azaltılması, işgücü piyasalarında ayrımcı uygulamaların önüne geçilmesine ilişkin tedbirler alınmıştır. Bu politika ekseninde uygulanan tedbirler hangileridir?
-Türkiye'nin en önemli sorunlarından biri olan işsizlik sorunu, pandemi ile vahim bir hal almıştır. Kadın yoksulluğu ve işsizliğini önlemek amacıyla ne tür tedbirler alınmaktadır?