'Enerji fiyatlarında düşüş için kamulaştırma şart'
EMO Yönetim Kurulu Başkanı Mahir Ulutaş, son 15 yılda elektrik faturalarının yüzde 703 oranında zamlandığını belirterek, yaşanan enerji krizinin gıda, sanayi ve tarımsal üretim alanlarında yeni krizlere zemin hazırladığını vurguladı. Özel enerji dağıtım şirketlerinin sektörü domine ettiğini ifade eden Ulutaş, faturalarda düşüş için kamu yararına politikaların önemine işaret etti.
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Yönetim Kurulu Başkanı Mahir Ulutaş, dört kişilik bir ailenin asgari tüketim düzeyi olan 230 kWh'lik elektriğin faturasının, Aralık 2021'de 211 TL düzeyinden şu anda 289 TL'ye çıktığını belirtti. Cumhuriyet'e konuşan Ulutaş, halkın önemli bir çoğunluğunun faturalarını ödemekte güçlük çektiğini kaydederek, "Konutlardaki asgari fatura, 2007-Mart 2022 arasında yüzde 703 oranında zamlanmıştır" ifadelerini kullandı. Ulutaş, asgari ücretle geçinen dört kişilik bir ailenin gelirinin yüzde 7'sini elektrik faturasına ayırmak zorunda olduğunu söyledi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın verilerine göre 2021 yılında 3 milyon 449 bin kişinin elektriğinin kesildiğini dile getiren Ulutaş, "Bu sorun esasen milyonu aşan sayıda yurttaşımızı ilgilendirmektedir. Elektrik enerjisi zorunlu bir ihtiyaçtır ve başka bir şeyle ikame edilmesi imkansızdır. Bu nedenle ödeme güçlüğü çeken yurttaşlar, kesintinin hemen ardından gerekirse borçlanarak elektriği açtırmaya gayret etmektedir" dedi.
Büyük tüketici konumundaki sanayici ve çiftçilerin elektrik maliyetlerinin de arttığına işaret eden Ulutaş, EPDK'de yapılan değişikliklerle 1 Temmuz'dan itibaren sanayici ve çiftçilere daha pahalı bir tarife uygulanacağını ifade etti. "Bu tarihten sonra sanayi açısından üretim maliyeti yükselmesi sorunuyla karşı karşıya kalabiliriz" diyen Ulutaş, bu durumun yeni bir yoksulluk dalgasına yol açacağını dile getirdi.
Tarımsal üretimdeki elektrik maliyetinin ise yaz aylarında düşmesi beklenen enflasyonu tırmandıracağına dikkat çeken Ulutaş, yaşanan krizin bir gıda krizine gebe olduğunu vurguladı.
Elektrikteki zamlardan elde edilen gelirin büyük oranda dağıtım ve görevli tedarik şirketlerine gittiğine işaret eden Ulutaş, dağıtım şirketlerinin patronlarının taşeronlar aracılığıyla tedarik ihalelerini de kendilerine verdiğini dile getirdi. "Sahipleri aynı olan bu şirketlerin ayrı ayrı elde ettikleri kârların tümü, faturaya yansıyor. Bir tür kar zinciri kurmuş durumdalar. Bu zinciri kırmadan, elektrik maliyetleri makul seviyelere gerilemez" diyen Ulutaş, sağlıklı bir ekonomi için enerji şirketlerinin kamulaştırılması çağrısı yaptı.
"Enerji, kar odaklı özel sektörün ticari faaliyet alanı olmaktan çıkartılarak kamusal alana çekilmelidir" ifadelerini kullanan Ulutaş, 1 Nisan 2022 itibarıyla 230 Kwh'lık konut faturalarının yüzde 62.8'inin enerji bedelinden, yüzde 26.7'sinin dağıtım bedelinden, yüzde 10.5'inin ise vergilerden oluştuğunu belirtti.