DİSK: Asgari ücret mücadelemizi işyerlerinden meydanlara taşıyacağız
Asgari ücrete ilişkin açıklama yapan DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, "Asgari ücretin insanca yaşamaya yetecek bir ücret olması için yıllardır verdiğimiz mücadeleyi bu yıl da işyerlerinden başlayarak meydanlara taşıyacağız" dedi.
İşçi ve emekçileri açlık sınırının altında ücrete mahkum eden sermayedarlar ve onların sözcüsü AKP-MHP iktidarının, asgari ücret düzenlemesine ilişkin Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) basın toplantısı düzenledi.
Konfederasyonun İstanbul'daki genel merkez binasında yapılan basın toplantısında, DİSK-AR'ın "Gelirde adalet, vergide adalet, insanca yaşanabilir ücret" araştırması ve asgari ücrete dair programı açıklandı.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, yüksek enflasyon ve alım gücünü hızla eriten pahalılık koşullarında, aralık ayı içerisinde yapılacak görüşmelerle 2024 yılı asgari ücretinin belirleneceğini hatırlattı.
'MÜCADELEYİ İŞYERLERİNDEN MEYDANLARA TAŞIYACAĞIZ'
Konfederasyonlarının Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda yer alamadığını belirten Çerkezoğlu, "Asgari ücretin insanca yaşamaya yetecek bir ücret olması için yıllardır verdiğimiz mücadeleyi bu yıl da işyerlerinden başlayarak meydanlara taşıyacağız" dedi.
"Gelirde adalet, vergide adalet" çalışmasını iki yıldır sürdürdüklerini, işçi sınıfının yüksek enflasyon, ağır ve adaletsiz vergi yükü altında ezildiğini söyleyen Çerkezoğlu, "Adaletli bir vergi sistemi için hazırladığımız kanun teklifi şu anda TBMM'de. Buradan bir kez daha tüm siyasi partilere vergide adalet yasa teklifini oybirliğiyle TBMM'den geçirme çağrısı yapıyoruz. TBMM'deki her süreci yakından, hatta doğrudan Meclis'ten takip etmeye devam edeceğiz" diye konuştu.
Aralık ayında, "İnsanca yaşanacak ücret" talebiyle mücadeleyi sürdüreceklerinin bilgisini veren Çerkezoğlu, DİSK/Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi'nin (BİSAM) Ekim 2023 dönemine ait Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması'na göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırının 13 bin, yoksulluk sınırının 45 bin lira olduğunu hatırlattı. "2023 yılı ikinci yarısı için belirlenen asgari ücret, açlık sınırının dahi altında kalmaktadır" diyen Çerkezoğlu, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de asgari ücretin sembolik, istisnai bir ücret değil, ortalama ücret haline geldiğine dikkat çekti.
'KADINLARIN YÜZDE 41'İ ASGARİ ÜCRET DAHİ ALAMIYOR'
DİSK-AR'ın asgari ücretle ilgili araştırmasındaki verileri aktaran Çerkezoğlu, Türkiye'de işçilerin yüzde 70'inin asgari ücretle çalıştığı bilgisini verdi.
Kadınlar bakımından durumun daha da vahim olduğunu, kadınların yüzde 61,4'ünün asgari ücret civarında bir ücretle çalıştığına, yüzde 41'inin ise asgari ücret dahi alamadığına dikkat çeken DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, "7,3 milyon işçi asgari ücretin altında bir ücret almaktadır. Kayıtdışı çalışanların yüzde 83,5'i asgari ücretin altında bir ücretle çalışmaktadır" dedi.
"1974'te kişi başına GSYH'nin yüzde 80,6'sı düzeyinde olan asgari ücret 2023'te kişi başına gelirin yüzde 47,4'üne düştü. Bu gerilemenin anlamı asgari ücretle çalışanların göreli olarak yoksullaşmasıdır" diye ekleyen Çerkezoğlu, Türkiye'nin Avrupa'da asgari ücretin en düşük olduğu ülkelerden biri olduğunu da söyledi. Çerkezoğlu şu bilgileri verdi: "2013'te Avrupa'da Türkiye'den düşük asgari ücretli 14 ülke varken, 2023 yılı sonunda sadece 4 ülke vardır. Bu ülke, bu halk, Türkiye işçi sınıfı bu tabloyu hak etmemektedir."
Türkiye'nin asgari ücretliler ülkesi haline gelmesinin sebebinin sendikal hakların önündeki engeller olduğunu söyleyen Çerkezoğlu, bunun iktidarın bilinçli bir tercihi olduğunu belirterek, grev yasakları, sendikalaşmanın önündeki engellere dikkat çekti.
'ÜCRETLER TOPLU PAZARLIKLA BELİRLENMELİ'
DİSK Yönetim Kurulu'nun 2024 yılı asgari ücretine dair görüşlerini paylaşan Çerkezoğlu, asgari ücretin komisyon tarafından belirlenmesine itiraz etti, ücretlerin toplu pazarlıkla belirlenmesi gerektiğini söyledi. Sendikal hakların önündeki engeller ve sendikal barajın kaldırılmasını, toplu pazarlık kapsamının genişletilmesini, toplu iş sözleşmesinin sendikasız işyerlerine de uygulanmasını isteyen Arzu Çerkezoğlu, şunları söyledi: "Asgari ücret artışında resmi enflasyon/hedeflenen enflasyon değil, kişi başına GSYH artışı esas alınmalıdır. Asgari ücret baskılanmış ve güdümlü resmi enflasyona göre değil geçim şartlarına ve ekonomik büyümeye göre saptanmalıdır. Asgari ücret artışında dar gelirlilerin gıda enflasyonu ile kişi başına ekonomik büyüme esas alınmalıdır."
Enflasyon tek haneli rakamlara düşünceye kadar asgari ücretin yılda dört kez belirlenmesi talebini de dile getiren Çerkezoğlu, yoksulluk sınırının ve bir evde iki kişi çalıştığında yoksulluk sınırını aşan bir gelir elde etmelerinin güvence altına alınmasını istedi. Çerkezoğlu, asgari ücretin tek kişi üzerinden değil işçinin ailesi ile birlikte geçinebileceği ücret üzerinden belirlenmesi gerektiğini söyledi.
Asgari ücret sonrası ilk vergi dilimine uygulanacak oranın yüzde 10'a düşürülmesi talebini de dile getiren DİSK Genel Başkanı Çerkezoğlu, şu talepleri dile getirdi:
"♦Gelir vergisi tarife dilimleri, asgari ücret artışından az olmamak kaydıyla, yeniden değerleme oranında artırılmalıdır.
♦ Asgari ücret vergi istisnası, vergiden değil, matrahtan indirim yoluyla uygulanmalıdır.
♦ 2008 yılından beri işverenlere verilen 5 puanlık SGK prim desteği işçilere de verilmelidir.
♦ Damga vergisi kaldırılmalıdır.
♦ En düşük emekli aylığı en az asgari ücret düzeyine yükseltilmelidir.
♦ Asgari ücret en düşük kamu işçisi ücreti ve en düşük memur maaşı dikkate alınarak hesaplanmalıdır."
EYLEM TAKVİMİ
Yüksek enflasyon koşullarında söyleyecekleri rakamın birkaç ay içinde eriyeceğine işaret eden Çerkezoğlu, bu yıl asgari ücrete dair bir rakam açıklamayacaklarını söyledi. Taleplerinin karşılanması için Türkiye'nin dört bir yanında mücadeleyi büyüteceklerini kaydeden Çerkezoğlu, "Önümüzdeki hafta, Türkiye'nin dört bir yanında örgütlü olduğumuz tüm işyerlerinde 'Gelirde adalet, vergide adalet ve insanca yaşanacak ücret' bildirilerimiz okunacaktır. 8 Aralık'ta Ankara'daki temsilciler kurulumuzda bir basın açıklaması gerçekleştirilecek, 10 Aralık'ta Ankara'da gerçekleştirilecek emekli mitinginin ardından 11 Aralık'tan itibaren DİSK'in 'Gelirde adalet, vergide adalet ve insanca yaşanacak ücret' yürüyüşü ülkenin dört bir yanına ulaşacaktır. DİSK'in örgütlü olduğu bölgelerde gerçekleştirilecek kitlesel işçi buluşmalarıyla, kent kent, meydan meydan mücadelemizi büyüteceğiz. Üyemiz olsun olmasın, sendikalı olsun olmasın tüm işçilerle, emekçilerle, emeklilerle meydanlarda buluşacağız" dedi.