GÜNCEL

'Çocuklar art�k kendini güvende hissetmiyor'

�STANBUL (Tunahan Turhan)
20 Kas�m 2019 Çar�amba

Bundan 30 y�l önce imzalanan sözle�meye Çocuk Haklar� Günü ilan edildi. Psikolog Aslan, "Çocuk haklar� tüm dünya çocuklar� içinse, ayr�m yapmak sözle�menin do�as�na ayk�r� davranmakt�r" dedi ve Türkiye'nin de sözle�menin gereklerini yerine getirmeye ça��rd�.

20 Kas�m 1989 y�l�nda, Birle�mi� Milletler (BM) öncülü�ünde dünya genelinde çocuklar�n ya�ad�� hak ihlallerine dikkat çekmek amac�yla "Çocuk Haklar� Sözle�mesi" imzaland�. Sözle�menin imzaland�� gün dünyada "Çocuk Haklar� Günü" olarak kutlan�rken, Türkiye 1990'da sözle�meyi imzalayarak taraf oldu. Her ne kadar taraf olsa da sözle�menin baz� maddelerine koydu�u "çekince" ile çocuklar aras�nda ayr�m yapt��n� kan�tlar nitelikte.

ETHA'ya konu�an Psikolog ve �nsan Haklar� Derne�i (�HD) �stanbul �ubesi Çocuk Haklar� Komisyonu üyesi Aryen Aslan, çocuk haklar�n�n, bir bireyin do�umundan yeti�kinli�e kadar sahip oldu�unu vurgulad� ve "Çocuk haklar� sa�l�k, bar�nma, anadil ve e�itimi kapsayan evrensel bir kavramd�r" diye konu�tu.

'KEND� D�L�N� KULLANMA HAKKINDAN YOKSUN BIRAKILAMAZ'
Türkiye'nin 1990 y�l�nda imzalad�� Çocuk Haklar� Sözle�mesi'nde baz� maddelere "çekince" koydu�unu dikkat çeken Aslan, maddeleri �öyle s�ralad�:

-17. Madde: Taraf Devletler, kitle ileti�im araçlar�n�n önemini kabul ederek çocu�un; özellikle toplumsal, ruhsal ve ahlaki esenli�i ile bedensel ve zihinsel sa�l��n� geli�tirmeye yönelik çe�itli ulusal ve uluslararas� kaynaklardan bilgi ve belge edinmesini sa�larlar.

-29. Madde: Taraf Devletler çocuk e�itiminin a�a��daki amaçlara yönelik olmas�n� kabul ederler. Çocu�un ana–babas�na, kültürel kimli�ine, dil ve de�erlerine, çocu�un ya�ad�� veya geldi�i men�e ülkenin ulusal de�erlerine ve kendisininkinden farkl� uygarl�klara sayg�s�n�n geli�tirilmesi. Çocu�un, anlay��, bar��, ho�görü, cinsler aras� e�itlik ve ister etnik ister ulusal, ister dini gruplardan, isterse yerli halktan olsun, tüm insanlar aras�nda dostluk ruhuyla, özgür bir toplumda, ya�ant�y�, sorumlulukla üstlenecek �ekilde haz�rlanmas�.

-30. Madde: Soya, dine ya da dile dayal� az�nl�klar�n ya da yerli halklar�n var oldu�u devletlerde, böyle bir az�nl��a mensup olan ya da yerli halktan olan çocuk, ait oldu�u az�nl�k toplulu�unun di�er üyeleri ile birlikte kendi kültüründen yararlanma, kendi dinine inanma ve uygulama ve kendi dilini kullanma hakk�ndan yoksun b�rak�lamaz.

'AYRIM YAPMAK SÖZLE�MEN�N DO�ASINA AYKIRIDIR'
Aslan, devletin Kürt çocuklar� ba�ta olmak üzere az�nl�k çocuklar�n�n haklar�n�n tan�mad��n� aç�k �ekilde beyan etti�ini dile getirerek, "Çocuklar e�itim sisteminde e�it haklar� sahip de�iller" dedi. Aslan �öyle devam etti: "Anadilde e�itim konusunda göstermelik ad�mlar at�lmakla kal�nd� ve gerçekte sistematik asimilasyon uygulanmaktad�r. Anadilde ö�renmenin engellenmesi, direk e�itim hakk�na müdahalededir. Çocuk haklar� tüm dünya çocuklar� içinse, ayr�m yapmak sözle�menin do�as�na ayk�r� davranmakt�r."

'H�ÇB�R ÇOCUK ÖZGÜRLÜ�ÜNDEN YOKSUN BIRAKILAMAZ'
Sözle�menin di�er maddelerine bak�ld��nda, resmiyette bir çekince konulmasa bile di�er haklar�nda ihlal edildi�ine i�aret eden Aslan, "Elimizdeki verilere göre 743 çocuk annesiyle olmak üzere 3000 çocuk cezaevinde. Çocu�un adalet sistemindeki yeri neresi? 37. maddede belirtildi�i üzere hiçbir çocuk yasad�� ya da keyfi biçimde özgürlü�ünden yoksun b�rak�lamaz" uyar�s�nda bulundu.

'SÖZLE�MEN�N �HLAL ED�LMES� ÇOCUKLARA YÖNEL�K PS�KOLOJ�K BASKIDIR'
Günden güne çocu�a yönelik cinsel istismar�n artt��n� hat�rlatan Aslan, faillerin korunmas�yla, erken ya�ta evliliklere izin verilmesiyle istismar�n önünün aç�ld��n�n alt�n� çizdi ve "Sözle�menin genel anlam�yla ihlal edilmesi çocuklara yönelik psikolojik bask� unsurudur. Çocuklar art�k kendini güvende hissetmiyor" diye belirtti.

'ÇOCUKLAR GELECE�E DA�R HAYALS�Z BIRAKILDI'
Di�er bir konunun da sava� bölgesinde ya�ayan çocuklar oldu�unu sözlerine ekleyen Aslan, "Sava� travmas�n� en a��r travmalardan biridir" diyerek �öyle konu�tu: "Son dönemde ya�anan çat��mal� süreçte, bölgelerdeki çocuklar�m ya�am haklar�na sald�r� var. Unutmamal� ki, bu süreçlerden en çok çocuklar etkileniyor ve onlar�n istismar�na zemin haz�rl�yor. Cinsel istismardan, ifade özgürlü�üne onlarca hakk� elinden al�nan çocuklar gelece�i dair hayalsiz b�rak�l�yor."

'Çocuklar art�k kendini güvende hissetmiyor'

�lgili Haberler