GÜNCEL

Bingöl Barosu'ndan Karl�ova deprem raporu

B�NGÖL
27 Haziran 2020 Cumartesi

Bingöl Barosu, 14 Haziran'da Karl�ova ilçesinde meydana gelen depreme ili�kin gözlem, de�erlendirme ve öneriler içeren rapor haz�rlad�.

Bingöl Barosu, 14 Haziran'da Karl�ova ilçesinde meydana gelen depreme ili�kin gözlem, de�erlendirme ve önerileri içeren rapor haz�rlad�.

Gözlem, tespit ve sonuçlar�n aktar�ld�� raporda �unlara yer verildi:

GÖZLEM VE TESP�TLER
■ Karl�ova (Çatak)-Yedisu yolundan ula��lan köylere gidilen ilçe yolunun dar olmas�, yolun ta� ve kaya dökülmesine neden olacak kadar da�l�k bir bölgeden geçmesi depreme müdahalede güçlükler yaratmaktad�r. Yard�m araçlar�n�n, yard�m t�rlar�n�n bu yolda güçlükle hareket ettikleri, manevra kabiliyetlerinin azald�� da gözlemlenmi�tir. Deprem nedeniyle yola büyük kaya kütlelerinin dü�tü�ü görülmü� ayr�ca yol yar�larak heyelan yaratacak duruma gelmi�tir.
■ Köy mezralar�na yollar�n�n büyük bir k�sm�n�n AFAD ve di�er yard�m kurulu�lar�n araçlar�n�n gidemeyece�i �ekilde bozuk oldu�u bu nedenle bu mezralara traktörlerle çad�r ve di�er yard�m malzemelerinin daha geç ula�t�r�ld�� yerinde görülmü�tür. Traktörlere yüklenen çad�r ve di�er yard�m malzemeleri mezralara yakla��k bir gün sonra ula�t�r�lm��t�r.
■ Can kayb� bir betonarme yap�da (karakol güvenlik kulesi) meydana gelmi�tir. Güvenlik kulesi y�k�lm��, kulübenin tavan�n çökmesi nedeniyle nöbetteki güvenlik korucular�ndan biri ya�am�n� yitirmi� biri de a��r yaralanm��t�r. Taziyesine gitti�imiz güvenlik korucusunun yak�nlar� kulübenin standartlar�na uygun olarak yap�lmad��n�, demir ve di�er ta��y�c� malzemenin eksik kullan�lmas�ndan kaynakl� olarak y�k�m�n gerçekle�ti�i taraf�m�za söylemi�lerdir.
■ Köylülerden bir k�sm� 2005 depreminde zarar gören yap�lar�n talep etmelerine ra�men a��r hasarl� olmad�klar� gerekçesiyle y�k�lmad��n� ve bu yap�lar�n hepsinin bu depremde tamamen y�k�ld��n� anlatm��lard�r.
■ Elmal� köyünde bir vatanda�a ait hayvanlar�n göçük alt�nda kalarak telef olduklar� muhtar ve köylülerce taraf�m�za iletilmi�tir.
■ Köylerin mezralar�nda deprem nedeniyle ileti�im sorunu oldu�u, mobil ileti�imin kesildi�i bu yönde ihtiyaç ve s�k�nt�lar taraf�m�za iletilmi�tir.

SONUÇ VE ÖNER�LER
■ Bingöl ilinin iki deprem fay hatt�n�n kesi�me noktas�nda yer almas� nedeniyle Bingöl Üniversitesi bünyesinde Deprem Ara�t�rma Merkezi kurulmal�d�r. Merkez bünyesinde deprem simülasyon birimi de olu�turulmal�d�r. Kurulacak bu merkez hem ilimizin deprem tehdidine haz�rlanmas� hem de ülkenin depreme haz�rlanmas� aç�s�ndan çok önemli ve hayati bir bo�lu�u dolduracakt�r.
■ Deprem sonras� kurtarma ve sa�l�k müdahalesi hayati bir önem ta��maktad�r. Büyük bir deprem riski alt�ndaki �ehrimizde üniversite bünyesinde ba�ta ilimiz olmak üzere tüm ülkeye hizmet edecek konusunda uzmanlar yeti�tirecek Afet ve Acil Durum, Sa�l�k Meslek Yüksek Okulu aç�lmal�d�r.
■ Hasar tespitleri ivedilikle yap�larak hasarl� yap�lar kimseye zarar vermeden y�k�lmal�d�r. Hasar tespitinde çe�itli nedenlerle di�er illerden teknik elemanlar getirilmektedir. Bu ekiplerin zaman zaman halkla ileti�im sorunlar� ya�ad�klar� bilinmektedir bu sorunlar�n ya�anmamas� için il d��ndan gelen teknik ekiplerle birlikte çal��acak yerelde halk ile ileti�im konusunda yeterlilikleri bulunan teknik elemanlar�n da hasar tespit çal��malar�na kat�l�m� sa�lanmal�d�r.
■ Depreme maruz kal�p yap�lar� y�k�lan, a��r hasar gören ve güçlendirilmesi mümkün olmayan yap�lar�n yerine hak sahiplerine Anayasan�n sosyal devlet ilkesi uyar�nca bedelsiz olarak konut yap�lmal�d�r. Hayvanlar� enkaz alt�nda kalan yurtta�lar ile ev e�yalar� enkaz alt�nda kalan yurtta�lar�n da maddi zararlar� kar��lanmal�d�r.
■ Depremden ba��ms�z bir �ekilde özellikle köylerdeki betonarme olmayan yap�lar yaratt�klar� risk yüzenden bir an önce tespit edilmelidir. Bu yap�lardan hasarl� olanlar tespit yap�l�r yap�lmaz, di�erleri de belli süreler içerinde kademeli olarak y�k�lmal�d�r. Vatanda�lara bu y�k�m nedeniyle ma�dur edilmemeleri için isteklerine göre yeni yap�, nakdi ödeme veya ayni yard�m yap�lmal�d�r.
■ Karl�ova (Çatak)- Yedisu yolu ula��m aç�s�ndan yeterli de�ildir. Bu yolun depremde ne kadar önemli oldu�u ortaya ç�km��t�r. Dar ve engebeli bir arazi üzerinde yap�lan bu yolun acilen geni�letilmesi standartlara uygun hale getirilmesi aciliyet gerektirmektedir. Yol geni�letme veya istinat duvarlar� ile bu sa�lanamayacaksa alternatif uygun bir güzergâh belirlenerek ula��ma aç�lmal�d�r.
■ K�rsal bölgelerde depreme veya ba�kaca bir afete maruz kalan vatanda�lar�n ihtiyaçlar�n� tespit edilmesi, acil durumlarda yard�m talebinde bulunabilmeleri ve depremden kaynaklanan psikolojik etkilerin azalt�lmas� bak�m�ndan ek mobil telefon/internet verici istasyonlar�n�n kurulmas� önemli bir ihtiyac� giderecektir.

TARIM ALANLARI YAPILA�MAYA �Z�N VER�LMEMEL�
■ Belediyeler taraf�ndan imara aç�lacak alanlar olas� bir deprem tehlikesi ve riski dikkate al�narak belirlenmelidir. Deprem yönünden riskli alanlarda ve tar�m alanlar�nda yap�la�maya kesinle izin verilmemelidir.
■ Deprem veya ba�kaca bir afete maruz kalan tüm yurtta�lar�n Çevre ve �ehircilik Bakanl��'n�n “Afetin genel hayata etkili oldu�una” dair belirlemesine gerek olmaks�z�n hak arama yoluna giderek gerek idari gerek adli yarg�da açacaklar� her türlü dava ve resmi ba�vurular harç, vergi ve giderlerden muaf tutulmal�d�r. Hiçbir belge aranmaks�z�n afetzede olmalar� yeterli kabul edilmeli ve adli yard�mdan faydalanmalar� sa�lanmal�d�r.
■ Deprem, afet mevzuat�m�z eski ve oldukça karma��k olup mevzuat�n güncel ve derli toplu bir hale getirilmesine ihtiyaç oldu�u kanaatindeyiz. Hukukçular bile bu da��n�k ve karma��k mevzuat sistemati�i nedeniyle zorlanmaktad�r. Bu nedenle do�al afete ili�kin mevzuat�n güncellenerek sadele�tirilmesi, anla��l�r k�l�nmas� için deprem/afet öncesi, deprem/afet s�ras� ve deprem/afet sonras� hukuki durum ve olaylar� kar��layacak üç ana ba�l�k alt�nda toparlanmas� hem vatanda��n hem de kanunu uygulayacak kamu görevlilerinin hak ve sorumluluklar�n� bilmesini ve kullanmas�n� sa�layacakt�r.

ETK�N B�R SORU�TURMA YÜRÜTÜLMEL�
■ Deprem nedeniyle ölüm ve yaralanmalar�n ya�and�� yap�larla ilgili olarak bu binalar�n yap�m, denetim ve bak�m yükümlülüklerden sorumlu olanlar derhal tespit edilerek haklar�nda etkin bir soru�turma yürütülmelidir. Cumhuriyet Ba�savc�l�klar�nca yap�lacak soru�turmalarda öncelikle delillerin karart�lmamas� bak�m�ndan bu yap�larda derhal uzman bilirki�iler marifetiyle ke�if yap�lmak suretiyle gerekli yap� numuneleri (karot vb. yöntemlerle) al�nmal�d�r. Bu yap�larla ilgili soru�turma ve kovu�turmalar etkili olur ve sorumlular�n cezaland�r�lmas� yoluna gidilmesi halinde kamu vicdan�n� rahatlataca�� gibi yap�m, denetim ve bak�m yükümlülü�ü olanlar�n görev ve sorumluk bilinciyle hareket etmeleri sa�lanacakt�r.
■ Gerçekle�en depreme, genelde ise deprem afetine ili�kin Bingöl Barosu'nun görü�, de�erlendirme ve önerilerini içeren bu raporu deprem bilincini artt�rmas� ve önerilerimizin dikkate al�nmas� dile�iyle ya�ad��m�z tüm depremlerde yitirdiklerimizi sayg�yla anarak kamuoyunun bilgisine sunar�z."

Bingöl Barosu'ndan Karl�ova deprem raporu

�lgili Haberler