25 Eylül 2024 Çarşamba

AYM: Pasaport iptalleri veya 'üyeliği' ifadesi Anayasa'ya aykırı

AYM, 7089 sayılı OHAL kapsamında KHK'da yer alan pasaport iptalleri ve "üyeliği, mensubiyeti" ifadesinin Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi.

Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) 15 Temmuz darbe girişimi nedeniyle çıkarılan 7089 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamesinin Kabul Edilmesine Dair Kanun'da yer alan bazı hükümlerin iptaline yönelik 113 milletvekilinin yaptığı başvuruya ilişkin kararını açıkladı. 

Darbe girişimi nedeniyle kamu personeli, kurum ve kuruluşlar ile yurt dışında eğitim görenlere ilişkin maddelere yönelik itirazı inceleyen AYM, kamu görevinden çıkarılacak kişilerin tarif edildiği madde metninde yer alan "üyeliği, mensubiyeti veya..." ibaresinin iptaline karar verdi. Yüksek mahkeme kararının gerekçesinde, "Söz konusu ibarenin masumiyet karinesini ihlal ettiği sonucuna ulaşılmıştır" dedi.

AYM, aynı maddede yer alan, "Bu kişiler hakkında bakanlıkları ve kurumlarınca ilgili pasaport birimine derhal bildirimde bulunulur. Bu bildirim üzerine pasaport birimlerince pasaportlar iptal edilir" cümlesinin de anayasaya aykırı olduğuna ve iptaline karar verdi. İptal hükmü 9 ay sonra yürürlüğe girecek.

Yüksek mahkeme kararında, "Söz konusu tedbire karşı başvurabilecekleri etkili bir denetim mekanizması öngörülmediğinden seyahat hürriyetine olağanüstü dönemde durumun gerektirdiği ölçüyü aşan bir sınırlama getirildiği sonucuna varılmıştır" dedi.

Aynı zamanda yurt dışında eğitim görenlerden öğrencilikle ilişkisi kesilenlerin, gördükleri eğitimlere ilişkin denklik işlemlerinin yapılamayacağına ve akademik unvan ve derecelerine bağlı haklardan yararlanamayacağına ilişkin ibare de anayasaya aykırı bulunarak iptal edilen hükümler arasında yer alıyor.