2022 yılının ilk dört ayında en az 479 işçi katledildi
2022 yılının ilk dört ayında en az 479 işçi, iş cinayetlerinde katledildi. Havaların ısınmasıyla iş cinayetlerinin arttığına çeken İSİG Meclisi, mülteci-göçmen ve genç işçilerin ölümünde artışların meydana geldiğini belirtti.
İş Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 2022 yılının ilk dört ayında yaşanan iş cinayetlerine ilişkin raporu açıkladı. Rapora göre iş cinayetlerinde 479 işçi katledildi.
DİRENEN İŞÇİLER SELAMLANDI
Raporun girişinde EnerjiSA-Başkent Elektrik, İstanbul Finans Merkezi Şantiyesi, Pas South, Çay Üreticileri, Acarsoy Tekstil, İBB Ağaç A.Ş., Lila Kağıt, Asen Alüminyum, Bonfilet, Bahçelievler Medipol Hastanesi Şantiyesi, Sinbo, Murat Kablo, Koç Üniversitesi, Novares, TAB Gıda, Depar Grup Ayakkabı, AKS Otomotiv, Bormatek, Trendyol, Çibel, Hürriyet Gazetesi, İTÜ, Çiftçiler Ayakkabı, Ekomed, Etlik Şehir Hastanesi, Teztrans Depo, Gaziantepspor, Soma Termik Santrali, Ergman, Samsun Halı, Şişli Belediyesi, Türksat Metrobil, ASAT ve adları bilinmeyen sayılamayan iş yerlerindeki mücadeleleri, direnişçi işçileri selamlandı.
HAVALARIN ISINMASIYLA İŞ CİNAYETLERİ ARTTI
Raporda yer alan verilere göre nisan ayında havaların ısınması ve sezonun başlamasıyla birlikte güvencesiz çalışmanın en yoğun olduğu inşaatlar ve tarımdaki iş cinayetlerinde artış meydana geldiği kaydedildi. Yaz sürecinde bu artışın devam edeceğine dikkat çekilen raporda, "Diğer yandan özellikle metal, maden, enerji ve kimya başta olmak üzere sanayi işkollarında da iş cinayetleri oransal olarak artıyor. Bu durum geleneksel sendikal merkezlerin çekirdeğini oluşturan işkollarında da güvencesiz çalışma koşullarındaki derinleşmeye (üretim zorlaması, işsizlik baskısı) ve sendikal hareketin giderek etkisizleştiğine işaret ediyor" denildi.
SERVİS/TRAFİK KAZALARINDA ARTIŞ
İş cinayetlerinin nedenlerinden olan servis/trafik kazalarında da artışın meydana geldiği belirtilen raporda, bu durumun bir ayağının tarım sektöründeki hareketlilik ve buna bağlı olarak özellikle traktör taşımacılığının oluşturduğu kaydedildi ve eklendi: "Diğer yandan sanayi işkollarında da servis kazaları daha fazla gündeme geldi. Burada da uygun olmayan (eski, bakımsız vb.) minibüs ve otobüslerin kullanılmasına dikkat çekmek gerekiyor. Son olarak taşımacılık işkolunda ise şoförlerin uzun ve yorucu iş saatlerinde, yedek şoför olmadan, dinlenme-barınma-beslenme sorunları içinde çalışmaları iş cinayetleri sonucunu doğuruyor."
COVİD-19 NEDENLİ İŞÇİ ÖLÜMÜ TESPİT EDİLMEDİ
2020 yılı Mart ayından itibaren çıkarılan raporlar hatırlatılarak "Covid-19 bir işçi sınıfı hastalığıdır" tespitinin yapıldığı söylenen raporda, 2021 yılının Temmuz ayından itibaren yaygın aşılamanın başlamasıyla hastalığın, işçi sınıfı içinde daha çok yaşlı ve emekli işçilere daralan bir işçi sağlığı sorunu olmaya devam ettiğine dikkat çekildi. Ancak iki yıl sonra ilk defa nisan ayında Covid-19 nedenli bir işçi ölümü (aktif çalışan) tespit edilemediği de eklendi.
YAŞANAN PATLAMALAR HALK SAĞLIĞI İÇİNDE ÖNEMLİ ORANDA TEHDİT
Raporda, sanayi işkollarında iş cinayetlerinin oransal olarak artışı ile birlikte ezilme, patlama, yanma, elektrik çarpması vb. ölüm nedenlerinde de gözle görülür bir yaygınlaşmanın yaşandığı belirtildi. Bu noktada İstanbul, Kocaeli, İzmir, Manisa, Bursa, Ankara, Tekirdağ, Sakarya, Gaziantep gibi şehirlerde endüstriyel kazalar olarak adlandırılan iş cinayetlerinin daha sık görüldüğü kaydedilen raporda, bu durumun Tuzla'daki son yaşanan patlamada görüldüğü üzere halk sağlığı için de önemli bir tehdit oluşturduğunun altı çizildi.
GENÇ İŞÇİ ÖLÜMLERİ YOĞUN, ÇOCUK İŞÇİ ÖLÜMLERİ MEVCUT
Genç işçi ölümlerinin özellikle moto kurye, metal-inşaat-tekstil işçileri arasında yoğun olduğuna dikkat çekilen raporda, "Yine tarım ve inşaat işkolunda çocuk işçi ölümleri mevcut. Bu durum özellikle yaz aylarında daha da artıyor. Diğer yandan 30 yaş altı genç işçilerde örgütsüzlük had safhada. Bu noktada genç işçilere dönük özel bir örgütlenme seferberliğine girişmek gerekiyor" uyarısı yapıldı.
İLK DÖRT AYDA 33 KADIN İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ
"İlk dört ayda 33 kadın işçi hayatını kaybetti" denilen raporda, kadın işçilerin tarım, eğitim, ticaret, büro, metal, taşımacılık, sağlık, konaklama ve genel işler işkollarında çalıştığı aktarıldı. Raporda, "Yaz aylarında tarım ve turizm işkolundaki mevsimsel hareketlenme ile birlikte kadın işçi ölümlerinde de bir artış olabilir. Kadın işçilere dair çalışmaların yoğunlaştırılması gerekiyor" denildi.
GÖÇMEN-MÜLTECİ İŞÇİLERİN ÖLÜMÜ HASIR ALTI EDİLİYOR
Türkiye'de her yıl 100 civarında göçmen-mülteci işçinin hayatını kaybettiği vurgulanan raporda, büyük bir çoğunluğunun sigortasız, en parayla ve en tehlikeli koşullarda çalıştığı vurgulandı ve eklendi: "Bu çalışma koşulları birçok göçmen-mülteci ölümünün de hasır altı edilmesine yol açıyor. Ancak emek hareketinin bazı girişimleri olsa da alana dair çalışmalar çok sınırlı. Siyasal atmosferi de dikkate alınca göçmen-mülteci işçilere dair daha somut adımların atılması elzem."
'SENDİKA ÜYELİĞİ KAĞIT ÜZERİNDE KALIYOR'
Bu dört aylık süreçte 17 sendikalı işçi ölümünü (yüzde 3,54) tespit edebildiklerini belirten İSİG, "Elbette raporumuzun son kısmında isimlerine de yer verdiğimiz ölen işçi arkadaşlarımız içinde sendikalı sayısının fazla olduğunu biliyoruz. Ancak bu sendikal üyelik kağıt üzerinde kalıyor. Sendikaların bir kısmı üyelerinin iş cinayeti sonrası ölümünde herhangi bir açıklama yapmadığı için bir bilgiye ulaşmak zorlaşıyor" dedi.
'ÖLENLERİN YÜZDE 89'UNU ÜCRETLİLER OLUŞTURUYOR'
İSİG, son olarak şu verileri paylaştı: "2022 yılının ilk dört ayında iş cinayetlerinin istihdam biçimlerine göre dağılımına baktığımızda 428 ücretli (işçi ve memur) ve 51 kendi nam ve hesabına çalışan (çiftçi ve esnaf) hayatını kaybetti. Yani ölenlerin yüzde 89'unu ücretliler yüzde 11'ini ise kendi nam ve hesabına çalışanlar oluşturuyor."
Raporda şu veriler yer aldı:
2022 yılının ilk dört ayında iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle: İnşaat, Yol işkolunda 83 işçi; Taşımacılık işkolunda 61 işçi; Tarım, Orman işkolunda 57 emekçi (30 işçi ve 27 çiftçi); Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 36 emekçi; Metal işkolunda 35 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 32 işçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 31 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 22 işçi; Madencilik işkolunda 19 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 16 işçi; Enerji işkolunda 15 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 13 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 12 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 9 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 6 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 4 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 4 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 3 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 1 işçi; Elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 20 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk dört ayında iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle: Trafik, Servis Kazası nedeniyle 93 işçi; Ezilme, Göçük nedeniyle 89 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 67 işçi; Kalp Krizi, Beyin Kanaması nedeniyle 63 işçi; Covid-19 nedeniyle 40 işçi; İntihar nedeniyle 26 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 21 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 17 işçi; Elektrik Çarpması nedeniyle 17 işçi; Şiddet nedeniyle 17 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 8 işçi; Kesilme, Kopma nedeniyle 2 işçi; Diğer nedenlerden dolayı 19 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk dört ayında iş cinayetlerinin cinsiyetlere göre dağılımı şöyle: 33 kadın işçi ve 446 erkek işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk dört ayında iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle: 14 yaş ve altı 1 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 7 çocuk/genç işçi, 18-27 yaş arası 55 işçi, 28-50 yaş arası 246 işçi, 51-64 yaş arası 108 işçi, 65 yaş ve üstü 33 işçi, Yaşını bilmediğimiz 29 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk dört ayında 28 mülteci/göçmen işçi hayatını kaybetti. Bu işçilerin geldikleri ülkelere bakarsak: 12 işçi Suriyeli; 4 işçi Özbekistanlı; 3'şer işçi Afganistanlı ve İranlı; 1'er işçi Endonezyalı, Rusyalı, Pakistanlı, Sırbistanlı, Türkmenistanlı ve Ukraynalı.
2022 yılının ilk dört ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 17'si (yüzde 3,54) sendikalı işçi, 462'si ise (yüzde 96,46) sendikasız. Sendikalı işçiler metal, kimya, sağlık, madencilik, taşımacılık ve belediye işkollarında çalışıyordu.