Mayalara dair bilinenleri değiştiren keşif: Aguada Fenix
Maya uygarlığına ilişkin üç bin yıllık bilinenleri değiştiren Aguada Fenix tören alanı keşfedildi. Arkeologlara göre sınıfsız bir toplumda yaşayan Mayalar ortak bir çalışma kültürüne sahip. Öte yandan yerleşik hayatın ortak dini ritiüller için bir ön koşul olduğu varsayımının aksine köy hayatı başlamadan önce anıt binalarda dini kutlamalar yapılıyordu.
Maya kültürünün en bilinen piramit şehirlerinin aksine Meksika-Guetemala sınırında yapılan araştırmalar üç bin yıldan daha eski olan Maya toplumuna ilişkin yeni bilgiler ortaya çıkardı.
2017 yılından bu yana Yağmur Ormanlarında saklı olan sayısız anıt, ev, araç yolu, drenaj çukuru ve havzayı açığa çıkarmak için çalışma yürüten arkeologlar, lazer tarayıcılar yardımıyla Meksika'nın Tabasco eyaletinde hepsi aynı şekilde planlanmış çeşitli boyutlarda 21 tören alanına ulaştı.
Arizona Üniversitesi'nden Takeshi Inormata öncülüğündeki araştırmacıların bilim dergisi Nature'a verdikleri bilgiye göre, kuzeyden güneye doğru uzanan bu alanların en büyüğü, 1400 metre uzunluğu, 400 metre genişliği ve 10 ila 15 metre yüksekliğiyle, dikdörtgen bir plato olan Aguada Fenix. Radyokarbon metodu sayesinde, Aguada Fenix'in en eski bulgularının 3 bin 200 yıl önceye ait olduğu düşünülüyor. Bu geniş alanın inşasına M.Ö. 1000 yılında başlandığı ve 200 yıl boyunca çeşitli aşamalarla devam edildiği söyleniyor. Inomata'ya göre, bu bulgular alanın bugüne kadar Maya uygarlığına ait keşfedilmiş en büyük ve aynı zamanda en eski anıt alanı olduğunu gösteriyor.
SINIFSIZ BİR TOPLUMDA YAŞANIYORDU
Araştırmacılara göre anıt kompleks hiyerarşisiz bir toplum tarafından, hiyerarşisiz bir toplum için yaratıldı. Öte yandan Aguada Fenix'te yüksek rütbeli insanlara ait bir heykel de bulunmuyor. Araştırmacılar bu durumu Maya toplumunun erken zamanlarında topluma hizmeti merkeze alan, büyük sosyal farklılıkların olmadığı sınıfsız bir toplumda yaşamaları olarak yorumladı.
Agua Fenix'te güçlü elit bir kesime ait hiçbir kanıta rastlanmadı. Arkeoglar bunun nedeninin ise ortak çalışma kültürünün bir sonucu olduğunu belirtti.
Meksika'nın güneyinden Honduras'a kadar uzanan bölgede hüküm süren Maya kültürü, M.S. 200 ile 800 yılları arasında en parlak dönemini yaşadı. 9. ve 10. yüzyıllarda yaşadığı yerleri terk eden Maya kültüründe gerileme başladı. Keşfedilen Aguada Fenix tören alanı Mayalara dair bilinenleri değiştirmekle birlikte ayrıca daha eski bir Orta Amerika üst kültürü olan Olmek kültürü arasındaki bağlantılara da işaret etti.
KÖY HAYATINDAN ÖNCE, DİNİ KUTLUMALAR YAPILIYORDU
Arkeologlar, bu zamana kadar yerleşik hayatın ortak dini ritüeller için bir ön koşul olduğunu var sayıyordu. Ancak son bulgular Mayaların anıt binaların bulunduğu şehirlerde daha erken yaşamaya başladıklarını ortaya çıkardı. Kuzey Karolina Üniversitesi'nden antropolog Patricia McAnany, yeni bulgulara göre köy hayatı başlamadan önce, bu anıt binalarda dini kutlamalar yapılıyordu.
Aguada Fenix'e ilişkin araştırmalar sürüyor.