GÜNCEL

'Mahpuslar� sa�l�k ve tedavi haklar� sa�lans�n'

ETHA
6 Kas�m 2020 Cuma

�nsan haklar� ve hukuk örgütleri, korona salg�n�yla birlikte tutsaklar�n haklar�n�n daha çok gasp edildi�ini belirterek, ihlallere son verilmesini ve sa�l�k ba�ta olmak üzere tutsaklar�n tüm ko�ullar�n düzeltilmesi için ça�r� yapt�.

Ceza �nfaz Sisteminde Sivil Toplum Derne�i (C�SST), Ça�da� Hukukçular Derne�i (ÇHD), Hak �nisiyatifi Derne�i, �nsan Haklar� Derne�i (�HD) �stanbul �ubesi, �stanbul Di� Hekimleri Odas�, Sa�l�k ve Sosyal Hizmet Sendikas� (SES) Anadolu, Bak�rköy ve �i�li �ubeleri, �stanbul Tabip Odas�, Marmara Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayan��ma Derne�i (MATUHAY-DER), Özgürlük �çin Hukukçular Derne�i (ÖHD), Toplum Hukuk Ara�t�rmalar� Vakf� (TOHAV) ve Türkiye �nsan Haklar� Vakf� (T�HV), koronavirüs (Covid-19) salg�n�nda tutsaklar�n sa�l�k ve tedavi haklar�n�n gasp edilmesine kar�� aç�klama yapt�, çözüm önerileri sundu.

Korona salg�n� nedeniyle hapishanelerin en riskli yerlerin ba��nda geldi�i belirtildi. Tutsaklar�n, sa�l�k ve tedavi hakk�n�n k�s�tlanmas�n�n salg�nla birlikte en üst düzeye ç�kar�ld��na dikkat çekilen aç�klamada, "Yeni normale geçi� ile birlikte hastane sevkleri yeniden ba�lam�� olmas�na ra�men salg�n öncesinde oldu�u gibi sevkler gecikmeli olarak yap�lmaktad�r. Hastane dönü�leri uygulanan 14 günlük karantina ko�ullar� da tedavi ve sa�l�k hakk�na eri�imin önündeki bir di�er engeldir. Baz� hapishanelerde mahpuslar karantina ko�u�lar�nda 20-30 ki�i bir arada kal�rken, baz� hapishanelerde tek ba��na en temel ihtiyaçlar�n� kar��lamakta zorlanan hasta mahpuslar 14 gün boyunca tek ba��na kalmak zorunda b�rak�lmaktad�r. Kalabal�k karantina ko�u�lar� uygulamas�nda yeni tutuklanan mahpuslar ya da sonradan yap�lan sevkler ile gelen mahpuslar da toplu karantina ko�u�lar�na konulduklar�ndan, mahpuslar�n karantina süreleri her seferinde yeniden ba�lamakta ve mahpuslar uzun süre ko�u�lar�ndan ve ki�isel e�yalar�ndan uzak kalmaktad�r" denildi.

'HAVALANDIRMAYA ÇIKARILMIYORLAR'
Tutsaklar�n karantina ko�u�lar�nda radyo, televizyon, kitap, dergi, mektup gibi ileti�im araçlar�ndan da mahrum b�rak�ld�� ve baz� hapishanelerde havaland�rmaya ç�kar�lmad�� ifade edilen aç�klamada, baz� hapishanelerde ise kanunda öngörülen sürelerin çok alt�nda sürelerle havaland�rmaya ç�kar�ld�klar� kaydadildi.
Aç�klaman�n devam�nda �u bilgilere yer verildi: "Bu uygulamalar mahpuslar�n hastaneye gitmek istememesine neden olmakta ve mahpuslar�n tedavi ve sa�l�k haklar� önünde engel te�kil etmektedir. Devlet temel hak ve özgürlükleri ihlal etmemek ve bu hak ve özgürlükleri korumak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Anayasan�n 56. Maddesi'nde herkesin sa�l�kl� ya�am hakk�na sahip oldu�u belirtilerek insanlar�n hayatlar�n� beden ve ruh sa�l�� içinde sürdürmelerini sa�lamak devlete bir yükümlülük olarak yüklenmi�tir."

'DEVLET MAHPUSLARIN YA�AMINDAN SORUMLUDUR'
�ç ve uluslararas� hukuksal düzenlemeler ve kararlar kapsam�nda devletin tutsaklar�n ya�am�ndan sorumlu oldu�u vurgulanan aç�klamada, "Mahpuslar�n tedavi ve sa�l�k haklar� önündeki engelleri kald�rarak mahpuslar�n tedavi ve sa�l�k haklar�na eri�imini sa�lamakla yükümlüdür. Bu do�rultuda; durumu acil olmayan ancak sa�l�k sorunlar� bulunan mahpuslar için revire sevkler artt�r�lmal�, hapishanelerde düzenli doktor bulunmas� sa�lanmal�d�r. Bu sebeple 30.04.2009 tarihli Sa�l�k Bakanl�� ve Adalet Bakanl�� Aras�nda Ceza �nfaz Kurumlar�ndaki Sa�l�k Hizmetlerinin Düzenlenmesi Hakk�nda Protokol'ün sa�l�k hizmet sunumunun pandemi döneminde sürece uygun revize edilerek uygulamaya konulmas� gerekmektedir" denildi.

'SA�LIK KURUMLARI N�TEL�KL� HALE GET�R�LMEL�'
Hapishanelerdeki sa�l�k kurumlar�n�n daha nitelikli hale getirilmesi gerekti�ini kaydeden örgütler, �u talepleri s�ralad�: "Bunun yan�nda Kampüs tipi ceza infaz kurumlar�nda yer alan hastanelerin kullan�m� artt�r�lmal�, devlet veya ara�t�rma hastanelerinde bulunan imkanlar bu hastanelerde de sa�lanmal�d�r. Sa�l�k Hizmetine eri�imde mahpuslara maske, eldiven, tulum gibi koruyucu malzemeler verilerek mahpuslar�n muayene ve tedavilerini daha steril ko�ullarda gerçekle�tirmeleri sa�lanmal�d�r. Hastane dönü�lerinde uygulanan 14 günlük karantina ko�ullar� iyile�tirilmelidir. Karantina hücrelerinin say�s� artt�r�larak çok kalabal�k ortamlar olu�turulmamal�d�r."

"Farkl� hastanelere sevk olan mahpuslar, adliyelere sevk olan veya yeni tutuklanan mahpuslar ile ayn� karantina hücrelerinde tutulmamal�d�r. Karantina hücresine sürekli yeni ki�iler getirilerek hali haz�rda karantinada olan mahpuslar�n karantina süreleri uzat�lmamal�d�r. Mahpuslar�n normalde kald�� hücrelerde bulunan ki�isel e�yalar�n� ve kitaplar�n� karantina hücrelerine getirebilmeleri sa�lanmal�d�r. Ayr�ca karantina hücrelerinde mahpuslar�n günlük ihtiyaçlar�n� kar��layacaklar� ve sosyal faaliyetlerine devam ettirebilecekleri su �s�t�c�, semaver, radyo, televizyon gibi e�yalar bulundurulmal�d�r."

Karantina hücrelerinde tutsaklara sabun, deterjan, dezenfektan gibi temizlik malzemelerinin ücretsiz sa�lanma� gerti�ini belirtilen aç�klamada, "Karantina hücreleri idare taraf�ndan düzenli aral�klarla dezenfekte ettirilmelidir. Karantina hücrelerinde kalan mahpuslar normal hücrelerde oldu�u gibi havaland�rmaya ç�kabilmelidir. �zolasyonun mahpuslar üzerindeki etkisini azaltmak için karantinada olmayan mahpuslar�n belirli saatlerde ortak havaland�rmalarda bir araya getirilmelidir. Bizler sa�l�k-meslek, insan haklar� ve hukuk örgütleri olarak ihlallere son verilerek sa�l�k hakk�na eri�imin güvence alt�na al�nmas�n� talep ediyoruz" diye belirtildi.

'Mahpuslar� sa�l�k ve tedavi haklar� sa�lans�n'

�lgili Haberler