GÜNCEL

'Irkç�l��, HIVfobiyi ve transfobiyi kabul etmiyoruz'

ETHA
13 Temmuz 2024 Cumartesi

Adana'da sa�l�k emekçilerinin mülteci bir kad�n�n HIV+ oldu�unu sosyal medyada if�a edilmesinin ard�ndan mülteci kad�n s�n�r d�� edildi. Duruma tepki gösteren çok say�da örgüt, 'Sa�l�k, iltica hakt�r. Irkç�l��, HIVfobiyi ve transfobiyi kabul etmiyoruz' dedi.

Adana'da ya�ayan mülteci bir trans kad�n�n HIV ile ya�ad��n�n 5 Temmuz'da sosyal medyada if�a edilmesi ile ba�layan �rkç� ve HIVfobik hedef göstermeler hukuksuz s�n�r d�� karar�yla sonuçland�. Çok say�da LGBT�+ örgütü, demokratik kitle örgütü, ekoloji ve hayvan haklar� örgütü ortak bir aç�klama yapt�.

'MÜLTEC� TRANS B�R KADIN SINIR DI�I ED�LD�'
'Hiç kimsenin sa�l�k statüsünün, mülteci kimli�inin, cinsel yöneliminin, cinsiyet kimli�inin nefret söylemine maruz kalacak �ekilde araçsalla�t�r�lmas�n� kabul etmiyoruz' denilen aç�klamada, haber kayna�� oldu�unu iddia eden sosyal medya hesaplar�n�n, bu kimlikleri hedef göstererek nefret söylemi üretmelerinin; ki�ileri de�il, bu kimliklere sahip tüm gruplar� da hedef gösterdi�i belirtildi. Aç�klamada, 'Transfobi, �rkç�l�k, HIVfobi münferit olaylar de�ildir. Devlet ve kurumlar�n�n bu insan haklar� ihlallerine kar�� önlemler almas� gereken yerde, ald�� hukuksuz kararlar insan haklar�na ayk�r�d�r. Sa�l�k çal��anlar�, mülteci trans bir kad�n�n sa�l�k verilerini çe�itli haber sayfalar� ile payla�m�� ve sonras�nda Adana �l Göç �daresi Müdürlü�ünde bu hukuksuzlu�a i�tirak etmek suretiyle ki�i hakk�nda s�n�r d�� etme karar� alarak ki�ilere tan�nan 7 günlük itiraz süresi beklenilmeksizin s�n�r d�� etmi�tir' denildi.

'MÜLTEC� HAKLARI �NSAN HAKLARIDIR'
Bahse konu mülteci trans kad�n�n sa�l�k verilerinin sa�l�k çal��anlar� taraf�ndan bas�na verilmesinin TCK 257 yönüyle görevi ihmal suretiyle kötüye kullanmak oldu�una dikkat çekilen aç�klamada, 'Hasta Haklar� Yönetmeli�i 21. maddesinde hastan�n mahremiyetine sayg� gösterilmesinin esas al�naca�� düzenlenmi�tir. �lgili düzenleme mahremiyet hakk�n�n s�n�rlar�n� aç�k bir �ekilde göstermektedir. Ayn� madde hastan�n, sa�l�k durumu ile ilgili t�bbi de�erlendirmelerin gizlilik içerisinde yürütülmesini ve muayenenin, te�hisin, tedavinin ve hasta ile do�rudan temas� gerektiren di�er i�lemlerin makul bir gizlilik ortam�nda gerçekle�tirilmesini �art ko�ar. Hekim veyahut sa�l�k çal��an�, özellikle HIV gibi ayr�mc�l�k ve damgalanman�n çok fazla oldu�u bir olguda hastas�n�n bilgilerini özenle saklamal�d�r. Aksi bu ba�lamda TCK m.134'de bireylerin özel hayat�n�n gizlili�inin ihlali suç olarak düzenlemi�tir. Ki�inin sa�l�k verilerinin hukuka ayk�r� olarak payla��lmas� TCK ile 136-137 maddelerinde düzenlenen 'Verileri hukuka ayk�r� olarak verme' suçunu da olu�turacakt�r. Söz konusu suçun de�erlendirilmesi yaln�zca 6698 say�l� Ki�isel Verilerin Korunmas� Kanunu uyar�nca de�il, sa�l�k çal��anlar�n�n ek yükümlülükler alt�nda oldu�u Ki�isel Sa�l�k Verileri Hakk�nda Yönetmelik uyar�nca da ele al�nmal�d�r' ifadeleri kullan�ld�.

Aç�klama �öyle devam etti: 'Sosyal devlet olman�n gereklili�i olan e�itli�in sa�lanmas� için çal��mas� gereken kurumlar�n, ayr�mc�l��a maruz b�rak�lan gruplar için büyük anlam ifade eden KVKK'da korunma alt�na al�nm�� haklar� yok sayarak ald�klar� bu karar kabul edilemez. Sa�l�k kay�t bilgileri özel nitelikli ki�isel verilerdir ve HIV statüsü hiç kimseyle, hiçbir gerekçeyle payla��lamaz. Bu hakk�n ihlal edilmesi sa�l�k hakk�na eri�imin önünde engele dönü�mektedir ve bu hak ihlalinden orant�s�z daha çok etkilenen seks i�çilerine, LGBTIQA+'lara, göçmenlere ve mültecilere sa�l��a eri�imde e�itlik sa�lanmal�d�r. Yürürlü�e konulan karar Ki�isel Verileri Koruma Kanununa yönelik bir suç olu�turmaktad�r. Türkiye'de tüm sa�l�k kurulu�lar� sa�l�k verilerinin korunmas�nda hem etik hem de hukuki yükümlülük alt�ndad�r. Bir ki�inin HIVle ya�amas�n�n aç�k kimlikle if�a edilmesinin mesleki olarak etik ve kabul edilebilir hiçbir taraf� yoktur. HIVfobi, ki�ilerin gündelik ili�kilerinden meslek edinme durumlar�na kadar her alanda olumsuz etki yaratmaktad�r. Sa�l��a eri�imde ve bar�nmada e�itlik sa�lamas� gereken kurumlar�n bu zemini kurmas� bir insan haklar� ihlali ve suçtur. Görevini kötüye kullanan tüm sorumlular�n tespit edilmesini ve gerekli yasal yapt�r�mlar�n uygulanmas�n� talep ediyoruz!

'BU KARAR HIV �LE YA�AYANLAR VE TÜM MÜLTEC�LER �Ç�N GÖZDA�IDIR'
'Mülteci ve seks i�çisi trans kad�n�n HIV statüsünün if�a edilmesi ve ard�ndan s�n�r d�� edilmesi olay�, HIVfobi, transfobi, orospufobi ve mülteci fobisinin kesi�ti�i bir noktada büyük bir hak gasb� olarak kar��m�za ç�kmaktad�r. Kamu sa�l��n� tehdit eden tedavisi mümkün olan HIV de�il, Mültecilerin HIV tedavisine eri�imini engelleyen devlet ve devlet organlar�d�r. Bu karar, HIV ile ya�ayanlar ve tüm mülteciler için bir gözda��d�r, kabul edilemez. Trans kad�n mülteci ve seks i�çisi öznenin ya�ad�� bu hak gasb�n� kabul etmiyoruz, tüm sorumlulardan hesap sormaktan vazgeçmeyece�iz. Mülteci seks i�çisi bir trans kad�n�n devlet ve kollar� taraf�ndan maruz b�rak�ld�� zorla yerinden edilme, haklara eri�imde gasp, kriminalizasyon ve hedef gösterilme münferit de�ildir. Ancak bizler yarat�lan bu hukuksuzlu�un son bulunmas�, adli i�lem ba�lat�lmas�, sa�l��a eri�im,her kimlik için dekriminilizasyon ve e�itlik için mücadele etmekten bir an bile vazgeçmeyece�iz. Sa�l��a e�it eri�im hakt�r. Bu hakk�n devlet ve mekanizmalar�nca kas�tl� �ekilde ihlal edilmesi durumdan orant�s�z daha çok etkilenen seks i�çileri, LGBTIQA+'lar, Kürtler, Romanlar, göçmen ve mülteciler gibi sistematik hak gasb�na u�rayan kesimlerin sa�l�k hakk�na eri�ememesine sebep olmaktad�r. Kimsenin sa�l��a eri�im hakk� engellenemez. HIV statüsü hiç kimseyle, hiçbir gerekçeyle payla��lamaz. Seks i�çilerinin haklar� insan haklar�d�r. Mülteci haklar� insan haklar�d�r.'

�mzac� dernekler, örgütler ve topluluklar: Adana LGBT�Q+ Dayan��ma, Ankara Gökku�a�� Aileleri Derne�i (GALADER), Ankara Onur Haftas�, Ankara Üniversitesi Kuir Ara�t�rmalar� Toplulu�u KuirAnka, Bar�� çin Toplumsal Çal��malar Derne�i, Bilgi Gökku�a��, Bilgi �nsan Haklar� Kulübü, Bilkent Renkli Dü�ün, Birlikte Ya�amak �stiyoruz �nisiyatifi, Civil Rights Defenders, Demir Leblebi, Devrimci Sosyalist ��çi Partisi (DS�P), E�itlik Çal��malar� Derne�i, E�itlik Van Toplulu�u, Feminist Bo�aziçi, Genç LGBT+ Derne�i, Gençlik Komiteleri, Gökova Ekolojik Ya�am Derne�i (GEYDER), GSÜLionqueer, Hacettepe Kuir Ara�t�rmalar�, Hayvan Ya�am Özgürlük �nisiyatifi, Hepimiz Göçmeniz - Irkç�l��a Hay�r Platformu, HEV� LGBT�+ Derne�i, �HD LGBT�+ Komisyonu, �klim Adaleti Koalisyonu, �stanbul LGBT�+ Pride, �stanbul Trans+ Onur Haftas�, �stanbul Trans+ Pride, �stanbul Üniversitesi E�itlik Toplulu�u, �TÜ CinsAr�, �zmir Mülteci Dayan��ma Platformu, Kad�n Savunma A��, Kaos GL Derne�i, Kapsama Alan�, KHAS �nsan Haklar� Kulübü, Koç Kuir Kulübü, KuirMar, K�rm�z� �emsiye Cinsel Sa�l�k ve �nsan Haklar� Derne�i, Lambda �stanbul LGBT�+ Dayan��ma Derne�i, Lavender LGBT�Q+, LGBT�+ Aileleri ve Yak�nlar� Derne�i (L�STAG), LGBT�QA+ T�p Ö�renciler A��, MSGSÜ Kuir Bayku�, Muamma LGBT� + E�itim Ara�t�rma ve Dayan��ma Derne�i, ODTÜ Feminist Dayan��ma, ODTÜ LGBT�QAA+ Dayan��mas�, Özgürlük �çin Hukukçular Derne�i, Pembe Hayat LGBT�+ Dayan��ma Derne�i, Pozitif Alan, Pozitif Dayan��ma, Samanda� Ekoloji Grubu, Sa�l�kta Genç Yakla��mlar Derne�i (Y-PEER Türkiye), SpoD, Toplumsal Hukuk, Trabzon Kuir, Üniversiteli Feminist Kolektif, Ya�am Bellek Özgürlük Derne�i, Ye�il Sol Parti, 17 May�s Derne�i, 7Tepe7Renk

'Irkç�l���, HIVfobiyi ve transfobiyi kabul etmiyoruz'

�lgili Haberler

'Irkç�l��, HIVfobiyi ve transfobiyi kabul etmiyoruz'