AYM: 'Siyanüre hayır' eylemine verilen ceza yürüyüş hakkı ihlali

Anayasa Mahkemesi (AYM) Fatsa'da "Siyanüre hayır" yürüyüşüne katılanların toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Yüksek Mahkeme, "Barışçıl bir gösteri veya basın açıklaması ilke olarak cezai yaptırım tehdidine maruz bırakılmamalıdır" vurgusu yaptı. Başvurucular 25 Ocak 2015'te Fatsa'da siyanürle altın elde edilmek istenmesine karşı eylem yapmış mahkeme yürüyüş nedeniyle başvuruculara 5 ay hapis cezası vermişti.

 

Anayasa Mahkemesi'nin bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanan kararında, başvurucuların, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararıyla beş yıl denetimli serbestlik tedbiri altına alınmalarının toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına yönelik bir müdahale kabul edilmesi gerektiğine işaret edildi. Kararda, "Yapılan bu müdahalenin kanuni dayanağının ve kamu düzeninin korunmasına yönelik meşru bir amacının bulunduğu kabul edilerek, demokratik bir toplumda gerekli ve ölçülü olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir" dendi.

 

'KAMUSAL YARARI YÜKSEK BİR AMAÇ'

 

"Göstericilerin şiddete başvurmadıkları ve toplumsal kargaşaya yol açmadıkları durumlarda kamu makamlarının toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına belirli bir ölçüye kadar müsamaha göstermesi gerekir. Barışçıl bir gösteri veya basın açıklaması ilke olarak cezai yaptırım tehdidine maruz bırakılmamalıdır" denilen kararda, gösteri yürüyüşünün belirlenen yerler dışına taşması veya Düzenleme Kurulu Başkan ve üyelerinin toplantı yerinde bulunduğuna dair tutanağın verilmemesi/geç verilmesi gibi bazı usule ilişkin eksikliklerin tek başına gösteriyi barışçıl olmaktan çıkarmayacağına dikkat çekti. Mahkemece barışçıl niteliğini kaybetmemiş ve şiddet içermeyen toplantı ve gösteri yürüyüşünü düzenleyenler hakkında 5 ay hapis cezası ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesinin müdahaleyi haklı kılmadığının belirtildiği kararda, "Somut olayda ayrıca ilk derece mahkemesi kararında; toplantı ve gösteri yürüyüşünün barışçıl olup olmadığı, eylem nedeniyle toplumsal hayatın etkilenip etkilenmediği ve kamu düzenin bozulup bozulmadığı değerlendirilmemiştir. Yine kararda göstericilerin kamusal yararı yüksek olan amaca yönelik bir araya geldikleri ve düşüncelerini barışçıl şekilde ortaya koydukları dikkate alınmamış, usule ilişkin eksiklikler gerekçe gösterilerek cezalandırma yoluna gidilmiştir" dendi.