GÜNCEL

Türkmen: Geri gönderilen mültecilerin can güvenli�i riski var

ZUR�H (Gönül Pinhan)
14 Kas�m 2018 Çar�amba

�nsan Haklar� ve Dayan��ma Derne�i �svi�re Y�netim Kurulu �yesi Sakine T�rkmen, �svi�re devletinin m�ltecileri Z�rih havaalan�nda bekletip, geldikleri �lkeye iade ederek kendi yasalar�na ayk�r� davrand��n� belirtti, "Geri g�nderilen insanlar�n can g�venli�i riski var" dedi.

Avrupa Birli�i ülkelerinin mülteci haklar�na yönelik sald�r�lar� Zürich havaalan�ndaki iltica kamp� ile bir kez daha gündeme geldi. �sviçre'ye gelerek iltica talebinde bulunan Kürt mülteciler son iki ayd�r s�n�r d�� edilme riski ile kar�� kar��ya.

Avrupa Birli�i üyesi ve Schengen vizesi uygulayan ülkeler aralar�ndaki Dublin anla�mas� ile mülteci de�i�imi yapabiliyorken, mülteciler “güvenlikli” olduklar� ileri sürülerek de "3. dünya ülkelerine" iade ediliyor. Son olarak Diyarbak�rl� edebiyat ö�retmeni Ramazan Turan tutuldu�u havaalan� kamp�ndan zorla uça�a bindirilerek Brezilya'ya gönderildi.

Zürich havaalan�n�n içinde kurulan kampta tutulan ve aralar�nda çocuk ve kad�nlar�n da bulundu�u Kürt mülteciler ise can güvenliklerinin olmad�� ve Türkiye ye iade edilme risklerinin bulundu�u Güney Afrika ve Brezilya'ya iadelerinin durdurulmas�n� ve iltica taleplerinin �sviçre makamlar� taraf�ndan kabul edilmesini istiyor.

�sviçre’de bulunan sivil toplum kurulu�lar� ise federal mahkemenin karar�na tepki göstererek iadelerin durdurulmas�n� istiyor. Geçti�imiz günlerde konuya ili�kin bir bas�n aç�klamas� yapan �nsan Haklar� ve Dayan��ma Derne�i �sviçre, Kürt mültecilere destek verdi.

Bern Kantonu'nda bulunan Göçmenlik Dairesi'nin (SEM) önünde bir araya gelen dernek üyeleri mültecilerin durumu ile ilgili haz�rlad�klar� yetkili Daniel Bach’a verdi.

�nsan Haklar� ve Dayan��ma Derne�i �sviçre Yönetim Kurulu Üyesi Sakine Türkmen, bu geli�melerin ard�ndan ETHA'n�n sorular�n� yan�tlad�.

Derne�iniz �sviçre'de ne tür çal��malar yap�yor?

Türkiye’de de insan haklar� alan�nda çal��malar yürütüyorduk. �sviçre’de ya�ad��m�z insan haklar� ihlalleri ve ölüm orucu direni�inden sonra bedensel ve psikolojik aç�dan sorunlar ya�ayan arkada�larla dayan��mak amac�yla bir araya geldik. Ayr�ca çal��ma ve mücadele alan�m�z sadece Türkiyelilerle s�n�rl� de�il. Derne�imiz 1 Eylül 2014’de kuruldu. Temel kayna��m�z insan. Bu anlamda haks�zl�k ve hukuksuzlu�un ya�and�� her alanda insan haklar� savunucular� olarak kay�ts�z kalmam�z mümkün de�il. Türkiye ve Kürdistan’da ya�anmakta olan hukuksuzlu�un ve haks�zl��n kar��s�nda olduk. Örne�in, iki hafta boyunca her gün Bern merkezindeki ana istasyon önünde “Katliamlara kar�� nöbetteyiz“, “Diktatörü durdural�m“ sloganlar�yla oturma eylemleri gerçekle�tirmi�tik. Bununla birlikte birçok eylem ve gösteri organize ettik. Cumartesi annelerinin 600. hafta eyleminde Bern’de merkezi bir eylem düzenlemi�tik. 700. haftada da Cenevre’deki eylemin örgütleyicilerindendik. Cezaevlerindeki tutsaklarla dayan��ma sergisinin organizasyonunda vard�k. Ölüm orucuna kat�lan arkada�larla dayan��ma amaçl� her y�l "ölüm orucu direni�çileri ile dayan��ma kamp�" düzenlemekteyiz. �sviçre’li gruplar ve di�er uluslardan göçmen ki�i ve gruplarla birlikte bütün mültecileri kapsayan etkinlik ve eylemler organize ettik. �u anda bu gruplarla birlikte 8 Aral�k 2018 tarihinde Bern’de gerçekle�tirilecek “S�n�r D�� Etmek Çözüm De�ildir” �iar�yla merkezi bir eylem organizasyonu içindeyiz. Bundesplatz da gerçekle�tirece�imiz bu eylemi Migrant-Solidarity-Networt, Bleiberecht Bern, Solidaritärsnetz Bern, Solidarité sans frontiéres ile birlikte düzenliyoruz.

Mültecilerin genel olarak Avrupa'da, özel olarak da �sviçre'deki durumuna ili�kin neler diyebilirsiniz?

Mülteciler Avrupa ülkelerinin içinde bulundu�u bir sava� konsepti sonucu bu durumlar� ya�amaktad�rlar. Bat�l� devletler, geri kalm��/b�rakt�r�lm�� ülkelerdeki sömürülerini, etkilerini art�rmak için son 30 y�ld�r yeni sava�lar ç�kard�lar. Bu ülkelerdeki ekonomik sömürülerini art�rarak buralar� insanlar için ya�anmaz k�ld�lar. Bat�l� devletlerin neden olduklar� sava�larda yüzbinlerce insan hayat�n� kaybetti, sakat kald�. Do�ald�r ki sa� kalanlar ya�amlar�n� korumak ve hayatta kalmak için son çare olarak göç yollar�na ç�kacaklard�r. Onlar�n ya�amlar�n�, ya�am alanlar�n� mahveden emperyalist ülkelerin adalet önünde hesap verme gere�inin yan� s�ra bu insanlar�n can güvenli�ini korumak gibi sorumluluklar�, mecburiyetleri var. �sviçre de bu sorumluklar� almas� gereken ülkelerden biridir. Birle�mi� Milletler Mülteciler Yüksek Komiserli�i 14 Aral�k 1950'de Birle�mi� Milletler Genel Meclisi taraf�ndan kurulmu�tur. Amac� mülteciler için uluslararas� koruma sa�lamak ve mülteci sorunlar�na kal�c� çözümler bulmakt�r. Yani Uluslararas� koruma, devletlerin kendi vatanda�lar�n� koruma yükümlülüklerini yerine getirmedi�i durumlarda ba�ka ülkelere s��nma talebinde bulunan insanlar�n güvenli�e ula�malar�, tehlikeli olan yerlere gönderilmemeleri ve temel insan haklar�ndan yaralanabilmeleri anlam�na gelmektedir.

Zürih havaalan�nda neler ya�an�yor?

Zürih havaalan�ndaki mülteci kamp� yeni kuruldu. Burada insan haklar� ihlallerinin ya�and�� çok aç�k. Zaten �sviçre bu son süreçte mülteci politikas� ile ilgili ciddi hatalar yapmaktad�r. Kamp �sviçre Göçmenlik Dairesi'nin ald�� kararlar sonucu �sviçre’ye girmesi sak�ncal� ya da mevzuata ayk�r� görünen ki�ilerin tutuldu�u bir yer. Havaalan�n�n transit bölgesinde yer almakta. Göçmenler burada di�er yolcular�n uçaklar�na gitmek için geçtikleri alanda kalmak zorunda b�rak�l�yorlar. Tabii ki buras� bize göre geni� bir hapishane. Özgürlükleri yok edilmi� durumda. Aç�k havaya ula�ma hakk� son derece s�n�rl� ve sonuçta insanlar dört duvar aras�nda kapal�. Özellikle çocuklar bu durumdan çok etkileniyorlar. Hayat boyu ta��yacaklar� travmalara u�ruyorlar. Mevzuata göre 60 gün burada tutulabiliyorlar. Birço�u hakk�nda verilen ülkeye giri� yasaklar� ya �sviçre yasalar�yla ya da uluslararas� hukukla çeli�ki olu�turuyor. Bize göre insani ve hukuki olan bir hapishane anlam�na gelen bu kamp�n kapat�lmas� ve ilticac�lar�n i�lemlerinin di�er ba�vurucular gibi �sviçre içindeki aç�k kamplarda yürütülmesidir.

Kürt mültecilerin durumuna ili�kin neler söyleyebilirsiniz?

�ki Kürt mülteci aile için �sviçreli ve di�er uluslardan birey ve kurumlar taraf�ndan yeni kurulan Göçmen Dayan��ma A�� ve di�er kurumlardan gelen arkada�larla Bern’deki Göçmenlik Dairesi'nin önünde eylem yapt�k. Mültecilerin ko�ullar�n�n insan haklar� ihlali oldu�unu, çocuklar�n bir an önce e�itimlerine ba�lamalar� gerekti�ini ve �sviçre’nin kendi yasalar�yla nas�l çeli�ti�ini haz�rlad��m�z dosya ile Personel Ba�kan� Daniel Bach’a ilettik. Kendisine Güney Afrika’n�n güvenli bir ülke olmad��n�, burada 1 milyon mültecinin kaderine terk edildi�ini, iltica i�lemlerinin gerçekle�tirilmedi�ini, kapal� kamplarda çok kötü ko�ullarda yasal sürelerin üzerinde mültecilerin tutuldu�unu, resmi raporlar�n dahi bunlar� ortaya koydu�unu belirttik. Ayr�ca havaalan�nda tutulan Kürt mültecilerin Güney Afrika gibi güvensiz bir ülkede Türk istihbarat servisinin sald�r�lar�na, daha önceki örneklerden görülece�i gibi, maruz kalma riski bulundu�unu anlatt�k. Say�n Bach insan haklar� ihlalinin söz konusu olmad��n�, mültecilerin prosedür gere�i orda kald�klar�n� ve �uan gönderilme ile ilgili karar verilmedi�ini, çocuklar içinde endi�e edilecek bir durum olmad��n� iddia etti. Tabii ki bunun gerçekle ba�da�mad��n� belirttik ve ciddi endi�e duydu�umuzu ifade ettik.

Dernek olarak önümüzdeki sürece ili�kin öngörüleriniz nelerdir? Dernek olarak neler yapacaks�n�z?

Elbette ki bu anlamda yap�lmas� gereken birçok �ey var. Örne�in; imza kampanyas�, parlamento ile görü�mek, �sviçreli kurum ve derneklerle geni� kat�l�ml� toplant� ve görü�meler yapmak. Aç�kças� ciddi bir kamuoyu yaratmak gerekiyor. Kald� ki �sviçrelilerin de haberdar oldu�u bir konu asl�nda, ama gerçeklerin ne kadar�na vak�flar bu da tart��mal� bir durum. Bizim �sviçre toplumunda bu bilinci yükseltmemiz gerekiyor. �nsan haklar�yla insand�r. �nsan haklar� mücadelesi her insan�n gönüllülük ve sorumlululukla yakla�mas� gereken bir aland�r. Bu anlamda yap�lacak çok �ey var.

Türkmen: Geri gönderilen mültecilerin can güvenli�i riski var

�lgili Haberler