3 Ekim 2024 Perşembe

Trans tutsaklar uyum süreçlerine devam edemiyor

CİSTT, aralık ayında hapishanelerde yaşanan hak ihlallerini raporlaştırdı. Trans tutsaklrın maruz kaldığı usulsüzlüklere dikkat çekilen raporda, kadın tutsakların ücretsiz pede erişemedikleri belirtildi. Öte yandan engelli tutsakların farklı ihtiyaçların karşılanmadığı aktarılan raporda, hasta tutsaklara dikkat çekildi. 

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneğine (CİSST) 01-31 Aralık 2021 tarihleri arasında 184 farklı hapishanelerde yaşanan hak ihlalleri raporunu açıkladı. Çok sayıda hak ihlaline maruz kalan tutsakların Covid-19 salgınına karış korunmasız olduğu belirtilen raporda, soğuk havaya rağmen hapishanelerde sık sık elektriklerin kesildiği ifade edildi. 

TRANS TUTSAKLAR UYUM SÜREÇLERİNE DEVAM EDEMİYOR
Raporda, cinsiyet uyum sürecinde olan trans tutsakların hastane sevklerinin durması sebebiyle uyum süreçlerinde devam edemedikleri, farklı gerekçelerle hormon ilaçlarına erişemediği, bazı hapishanelerde trans kadın tutsaklara kıyafetlerin verilmediği kaydedildi. 

ENGELLİ TUTSAKLARIN İHTİYAÇLARI KARŞILANMIYOR
Rapora göre, engelli tutsakların salgından kaynaklı farklılaşan ihtiyaçlarının karşılanması için özel bir çalışma söz konusu değil. 

KADIN TUTSAKLAR ÜCRETSİZ PEDE ERİŞEMİYOR
Raporda, bazı hapishanelerde kadın tutsakların ücretsiz pede erişemediği de kaydedildi. 

Hasta tutsakların durumuna dikkat çekilen raporda, vakalar şöyle sıralandı:

Hayati Deniz Kaytan -  Bolu F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
18 yıldır hapishanede ve 16 yıldır tek kişilik hücrede tutulan Hayati Deniz Kaytan'ın çoklu kronik sağlık sorunları ve Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nden yüzde 60 engellilik raporu bulunmaktadır. Kaytan'ın beyninin her iki frontal bölgesinde 2014-2016 yılları arasında kistler oluştu ve 2021 Eylül ayında ise rutin MR kontrolü sonrası yapılan biyopsi işleminden sonra ameliyat olması gerektiği belirtildi. Ameliyat olmak için 14 Nisan 2021'de tutulduğu Bolu F Tipi KCİK'ten Ankara'ya sevk edilmişti. Covid-19 vakalarının en yoğun olduğu süre zarfında kronik hastalıkları sebebiyle Kaytan ameliyatını bulunduğu şehir olan Bolu'da olmak istedi ve bu sebeple sevki iptal edildi. Bolu İzzet Baysal Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde ameliyat olabilmek için başvurular yaptı. Hastanede mahkum bekleme koğuşu olmadığı için sevki ve ameliyatı gerçekleşmedi. Tüm bu sebeplerden sağlık sorunlarının derinleşti ve sağlığa erişim hakkı ihlal edildi.

Serdal Yıldırım - Metris R Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
Serdal Yıldırım geçirdiği trafik kazası sebebiyle felç kaldı ve vücuduna çok sayıda platin takıldı. Tekerlekli sandalye ile yaşamını sürdürebilen Yıldırım, Metris R Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda kaldığı süre zarfında hasta bakıcılar tarafından yatağına taşınırken yere düşürüldü ve omurundaki platin kırıldı. Düşmeye bağlı sırtındaki ağrılarla yıllardır yaşıyor. Ayrıca Yıldırım'a nörojenik mesane teşhisi konuldu. İdrar ve dışkısını tutmakta zorlanıyor ve pandemi sebebiyle kendisine yalnızca antibiyotik tedavisi uygulanıyor. Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulunca değerlendirilen raporunda tekerlekli sandalyeye bağlı yaşadığı ve hayatını tek başına idame ettiremeyeceği belirtildi. Yıldırım'ın sağlık kurulu raporları, ATK raporları ve İstanbul Tabib Odası'nın değerlendirme raporuna rağmen “toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturacağı” cevabıyla infaz erteleme talebi reddedildi.

Abdurrahim Demir- Edirne F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
59 yaşında ve 27 yıldır hapishanede olan Abdurrahim Demir kronik böbrek yetmezliği hastası olarak tek kişilik hücrede kalıyor. Demir'in Sağlık Kurulu Raporunda; Katarakt, Miyopi, İşitme Kaybı hastası olduğunu, Hipoaktif sağ böbrek, hipoaktif dedrusor, 3. Evre kronik böbrek yetmezliği, Stabil koroner arter hastalığı ve plaklı koroner hastalığı yer alıyor. Bu hastalıklara ek olarak kalp yetmezliği, katarakt rahatsızlığı ve işitme kaybı da bulunan Demir kişisel ihtiyaçlarını tek başına karşılayamıyor. Son bir yıldır pandemi gerekçe gösterilerek tedavisi ve gerekli sağlık kontrolleri yapılamıyor.

Mehmet Salih Filiz - Ödemiş T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
23 yaşında bağırsak kanseri tanısı kondu. Tedavisi devam ederken Antalya L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumundan Ödemiş T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna zorunlu sevk edildi. Bir aydır Ödemiş T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda kalıyor. Ödemiş T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda kaldığı süre zarfında sağlığı kötüye gitti. Akciğerleri iyi değil ve sürekli kan kusuyor. Özel bir mama ile besleniyor. İlaçları Avrupa'dan geldiği gerekçesiyle kendisine verilmiyor. Maske ve temizlik malzemesi sağlanmamış. Bulunduğu koğuşta sosyal mesafe imkanı yok. Kendisini gören doktor acil hastane sevki istemesine rağmen hastane sevkleri yapılmadı. Hastane sevki yapılabilmesi için Filiz'den Kovid-19 olması ve herhangi bir sağlık ihlali durumunda yetkililerin bu durumu kabul etmeyeceğini içeren bir dilekçe imzalaması istendi. Ailesi ve kendisi hastaneye sevk olduktan sonra 14 gün hapishanede karantinada kalması gerekeceği ve tek başına hayatını idame ettiremeyeceği için hastaneye sevk olması konusunda endişeli.

Deniz Yıldırım - Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
5 yıldır tutuklu. Bağırsak ve kolon kanseri. 31 Ocak tarihinde ameliyat oldu. İnce bağırsağının bir kısmı dışarıda. 9 Mart'ta kemoterapiye başladı ve kemoterapisi devam ediyor. Karantinada yalnız tutuluyor fakat ihtiyaçlarını tek başına gideremiyor. Ailesi herhangi bir sağlık problemi ile karşılaştığında yanında müdahale edecek kimse olmaması sebebiyle tek tutulmasının bir sorun olduğunu belirtiyor. Yıldırım, hastaneye sevk edildiği sırada temas ettiği kişilerin sayısına dikkat edilmemesi sebebiyle Covid-19 oldu. Yıldırım'ın ailesi tedavi sonucunda testinin negatif çıktığını ve hastalığı atlattığını açıklamıştır.

Abdulsamet Durak - Türkoğlu 1 Nolu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
Kalp krizi geçirdi. Hastanede anjiyo oldu ve var olan iki stentine ek olarak iki stent daha takıldı. Hastanede kaldığı 3 gün boyunca kelepçeli olarak tedavisi devam etti, psikolojik şiddete maruz kaldı. Hapishanede yeterli bakım sağlanamayacağını düşündüğü için bypass olmadı. Şu an hapishanede karantinada tutuluyor. Koğuşunda kalan bir arkadaşı yanında kalıyor ve bakımını sağlıyor.

Mehmet Emin Özkan - Diyarbakır D Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu
Mehmet Emin Özkan 83 yaşında ve 26 yıldır Diyarbakır D Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda kalıyor. Vücudundaki yüzde 87 oranında fonksiyon kaybının yanı sıra Alzheimer, kötü huylu guatr, yüksek tansiyon, bağırsak ve kalp hastalıkları, beyninde baloncuk, gözde katarakt ve kemik erimesi var. Alzheimer'dan kaynaklı hafıza kaybı ve iki kulağında da işitme kaybı var. Şimdiye kadar 5 kalp krizi ve 4 anjiyo geçirdi. Hayatını tek başına idame ettiremeyen Özkan'ın bakımıyla aynı koğuşta birlikte kaldığı oğlu ilgilenmekteydi. Özkan'ın oğlu kendi isteği dışında farklı bir hapishaneye sevk edildi ve babasından ayrılmak zorunda kaldı. Oğlunun farklı bir kuruma gönderilmesiyle birlikte Özkan'a başka bir mahpus refakat etti ve bakımını üstlendi. Özkan 10 gün içinde 7 kez kelepçeli bir şekilde hastaneye kaldırıldı, kelepçe ile yatağa bağlı bir şekilde 3 gün hastanede tedavi edildi ve sağlık sorunlarına rağmen tekrar hapishaneye geri götürüldü. 6 defa Adli Tıp Kurumundan rapor talep edilen Özkan'a hapishanede kalabilir raporu verildi. Güncel olarak Özkan'ın sağlık durumunun çok kritik olmasına rağmen, engelinin olmadığı, tek başına hayatını idame ettirebileceği ve hapishanede bulunmasının hayati bir tehlike teşkil etmediği yönünde ATK raporu düzenlendi. 28 Haziran 2021 tarihinde ATK'ye sevki yapılan Özkan için ‘yeterli kanaat oluşmadı' denilerek R Tipi hapishaneye sevki yapılmasına ve bir ay gözlem altına alınmasına, gözlem bittikten sonra psikososyal gözlem raporu ile birlikte tekrar ATK'ye sevk edilmesine karar verildi.