Osmanlı'da eşcinsellik 1858'de suç olmaktan çıkarıldı
Teyit.org, sosyal medya platformlarında eşcinselliği suç olmaktan çıkaran ülkeler arasında Osmanlı ile ilgi paylaşımların doğru olduğunu açıkladı. Osmanlı devleti, Tanzimat Fermanı dönemindeki kimi düzenlemeler kapsamında eşcinselliği suç olmaktan çıkardı.
Reddit'te "Avrupa'da Eşcinselliğin Yasallaşması" başlıklı, çeşitli ülkelerde eşcinsel ilişkilerin yasallaştığı yılları gösterdiği iddia edilen bir harita paylaşıldı. Kaynak olarak Wikipedia'nın gösterildiği harita, Twitter'da da "Osmanlı'nın batıya medeniyet dersi verdiği anlardan biri" mesajıyla paylaşıldı ve ilgili paylaşım 5 bine yakın beğeni aldı. Haritada Türkiye'nin bulunduğu alanda eşcinsel ilişkilerin yasallaştığı yıl olarak 1858 yazılmış ve ülkenin, Avrupa'daki birçok devletten daha erken adım attığı iddia edilmişti.
OSMANLI 1858'DE SUÇ KAPSAMINDAN ÇIKARDI
Teyit.org, bu paylaşımın doğru olduğunu açıkladı. Teyit.org'ta yer alan açıklamaya göre, "Osmanlı Devleti, eşcinsel ilişkiyi suç olmaktan 1858 yılında Tanzimat reformları kapsamında çıkardı."
Teyit.org'un konuyla ilgili açıklaması özetle şöyle:
"Haritadaki ülkelerde yapılan yasal düzenlemelerin hayata geçtikleri yıl baz alındı. Bu yasal düzenlemeler temelde 'Sodomi Yasaları' olarak bilinen, belirli bir cinsel eylemi suç olarak addeden yasaların ortadan kaldırılmasını amaçlayan adımları ifade ediyor.
"Avrupa'da bu adımı atan ilk ülkenin 1791 tarihi ile Fransa olduğu görülüyor. Fransa etkisinin hakim olduğu Andorra'nın da aynı sene Sodomi yasalarından kurtulduğunu görüyoruz. Fransa ve Andorra'yı 1793'te Monaco, 1795'te Lüksemburg, 1811'de Hollanda ve 1830'da Belçika izlemiş.
"Belçika'nın hemen ardındansa 1858'de Osmanlı Devleti geliyor.
"Diğer yandan bu harita ile iddia konusu harita arasında küçük farklar tespit etmek mümkün. Bu farklılıkların temel nedeni bazı ülkelerde yasal düzenlemelerin birkaç farklı aşamadan geçerek nihai şeklini almış olması."
CEZA KANUNNAME-İ HÜMAYUNU FRANSA CEZA KANUNU'NU ESAS ALDI
Teyit.org, haberinde 1526 tarihli Bozok Sancağı Kanunnamesi, 1520 ila 1566 yıllarında hüküm süren Kanuni Sultan Süleyman döneminde hazırlanan Kanuni Kanunnamesi ve Divan edebiyatından yaptığı alıntılarla eşcinselliğin yasak olduğu dönemleri aktarıyor.
1858'de Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun yürürlüğe konulan ve Tanzimat reformları arasında sayılabilecek ceza kanununun 1810 tarihli Fransız Ceza Kanunu'nun esas alınarak yapıldığını kaydeden Teyit.org şöyle devam ediyor:
"Fransa'da 1791'den itibaren Sodomi yasalarının yürürlükte olmadığını hatırlatacak olursak, Osmanlı topraklarına çeviri yoluyla giren bu yasalarda da eşcinsel ilişkileri suç addeden Sodomi yasalarından herhangi bir emarenin bulunmaması olağan. Bu açıdan Osmanlı tebaasının tümünün uymakla yükümlü olduğu, önceki ilgili hukuki kaideleri hükümsüz kılan modern bir hukuksal metinle, eşcinselliğin suç olmaktan çıktığı çıkarımına ulaşmak yanlış sayılmaz.
"1858'den saltanatın kaldırıldığı 1 Kasım 1922 tarihine kadar, Osmanlı Devleti bu konuda herhangi bir geri adım da atmamış. Eşcinsel ilişkilerin yasa dışı addedileceğine ilişkin bir yasal düzenlemeye, Cumhuriyet döneminde de rastlanmıyor."
"ILGA tarafından hazırlanan "Dünyada Cinsel Yönelim Yasaları" başlıklı haritada günümüzde Türkiye'nin konumunda ilginç bir ayrıntı dikkat çekiyor.
TÜRKİYE'DE YASAK YOK, AMA AYRIMCILIĞI ÖNLEYECEK DÜZENLEME DE YOK
"Dünyanın birçok yerinde cinsel yönelime dayalı ayrımcılığa karşı düzenlemeler için mücadele veriliyor. Yine de azımsanamayacak sayıda ülkede, yetişkin bireylerin rızasına dayalı eşcinsel birliktelikleri yasaklayan ya da suç sayan düzenlemeler mevcut. Türkiye'de ise böyle bir düzenleme bulunmuyor. Öte yandan bireylerin cinsel yönelimleri nedeniyle ayrımcılığa maruz kalmasının önüne geçebilecek, önleyici bir bir düzenleme de yok.
"Sonuç olarak Osmanlı Devleti'nde eşcinselliğin 1858 yılında suç kapsamından çıkarıldığı doğru. Bu suç saymama hali, modern cumhuriyette de korunmuş. Ancak LGBTİ bireylerin haklarının korunması için atılması gereken hukuki adımlar düşünüldüğünde, Türkiye'nin önünde uzun bir yol olduğu da söylenebilir."