GÜNCEL

'Maden projelerine kar�� mücadele etmeliyiz'

DERS�M
29 Temmuz 2024 Pazartesi

Festivalin son günü çevre ve madencilik üzerine gerçekle�tirilen panelde konu�an panelistler, maden projeleriyle çevrenin tahrip edildi�ini belirterek, çevre tahribat�na kar�� as�l olan�n fiili mücadele oldu�unu vurgulad�.

Dersim'de bu y�l, "Do�am�z�n ve irademizin gasp�na izin vermeyece�iz" �iar�yla düzenlenen 22'nci Munzur Kültür ve Do�a Festivali'nin son günü, çevre ve madencilik üzerine gerçekle�tirilen panelle devam etti. Sanat Soka��'nda gerçekle�tirilen panel iki oturumda gerçekle�tirildi.

Panelin ilk oturumunda çevre, ikinci oturumunda ise madencilik sorunlar� tart��ld�. Moderatörlü�ünü Fatma Kalsen'in yapt�� çevre paneline, Demokratik Alevi Dernekleri (DEDEF) Munzur Koruma Kurulu üyesi Ula� Ye�in, Polen Ekoloji Enstitüsü E�sözcüsü Çise Y�ld�z ve Emek Partisi (EMEP) Genel Ba�kan Yard�mc�s� Sedat Ba�kavak konu�mac� olarak kat�ld�.

'DERSiM iLiÇ OLMAYACAK'
�lk olarak konu�an Munzur Koruma Kurulu üyesi Ula� Ye�in, do�an�n bugün daha büyük bir madencilik faaliyetleriyle kar�� kar��ya oldu�unu belirtti. Dersim'de do�a talan�na neden olacak maden projelerine dair aktar�mlarda bulunan Ye�in, tehlikenin Dersim'in her ilçesine yay�ld��n� kaydetti. Ye�in, "Do�am�z� koruyaca��z ama birlik, beraberlik olmadan buna kar�� ba�ar�l� olaca��m�z� sanm�yorum. Maden sahalar�na giri� yap�ld�ktan sonra bir �ey yapam�yorsunuz. Önemli olan ruhsatlanmadan önce buna kar�� koymak. Dersim, �liç olmayacak, buna izin vermeyece�iz" dedi.

A�AÇLAR KES�L�YOR
EMEP Genel Ba�kan Yard�mc�s� Sedat Ba�kavak ise Türkiye co�rafyas�n�n AKP iktidar� döneminde büyük bir sald�r�, talan ve tahribata maruz kald��n� ifade etti. Ba�kavak, tüm bu sald�r�lar�n bölgesel sömürü üzerinden planland��n� kaydetti. Kent kent, bölge bölge yap�lmas� planlanan projeleri aktaran Ba�kavak, �irnex'teki a�aç k�y�m�na dikkat çekti. Ba�kavak, "Halk kent merkezinde günde 50 t�r�n geçti�ini söylüyor, a�açlar�n kesildi�ini söylüyor. Neyden para kazan�l�r, neyden ticaret yap�l�r, hangisinin ticareti nas�l yap�l�r diye büyük bir plan dahilinde yürütülen bir süreç ya��yoruz. AKP, ‘Kalk�na için ihtiyaç var, istihdam yarat�lacak, karanl�kta m� kalal�m, madem yerin alt�nda m� kals�n' diyor. Maden üretimi oldu�u yerlerde hiç geli�im yok. Örne�in Colemêrg'de bu kadar madencilik faaliyeti yürütülüyor ama Colemêrg halk�n�n hayat�nda, geçim standartlar�nda bir de�i�iklik yok. Kalk�nan �irketler olurken, ucuz i�gücü olarak tar�m üretimine katk� sunan köylüler, o enerji �irketlerinde ölümüne çal��yor. Gelecek kayg�s�yla çal��mak zorunda kal�yorlar" aktar�mlar�nda bulundu.

'MÜCADELEY� ÖRGÜTLEMEL�Y�Z'
Sistemi de�i�tirmeden çevre sorunlar�n�n durdurulmas�n�n mümkün olmad��n� vurgulayan Ba�kavak, "Fiili ve hukuku mücadele veriliyor. Hukuki mücadele bir yere kadar gelebiliyor. As�l mücadele fiili mücadeledir. Halk�m�z�n kendi gelece�ine sahip ç�kma mücadelesidir. Çevre mücadelesi de�il, nas�l bir ülkede, nas�l bir havada, nas�l bir toprakta ya�ama mücadelesidir. Bu mücadele birlikte mücadeleyle sonuca olu�tur. Mücadeleyi birle�tirmedi�imiz sürece, o sald�r�lar yar�n buraya da gelecektir, o �irketler burada da faaliyetlerini yürütecektir. Bütün bu sald�r�lara kar�� birle�ik mücadeleyi örgütlememiz en önemlisidir" �eklinde konu�tu.

'BÜTÜNCÜL B�R �EK�LDE POL�T�KA ÜRET�LMES� GEREK�YOR'
Son olarak söz alan Polen Ekoloji Enstitüsü E�sözcüsü Çise Y�ld�z, ciddi ekolojik y�k�mlarla kar�� kar��ya olundu�unu dile getirdi. Sermaye düzeninin elini atmad�� hiçbir yer kalmad��n� sözlerine ekleyen Y�ld�z, sermayenin en ücra kö�elerde sömürü ili�kilerini olu�turdu�unu belirtti. Sistem de�i�ikli�i olmad�� sürece ekolojik y�k�m� farkl� �ekilde ortaya ç�karaca��n� sözlerine ekleyen Y�ld�z, çevre noktas�nda sermayenin ç�kar�n� gözeten planlamalar yap�ld��n� kaydetti. Y�ld�z, "Eme�i ve do�ay� önümüze koyarak, savunarak örgütlenilmesi gerekiyor. Son y�llarda ekoloji mücadelesinde baz� a��lmas� gereken k�s�tl�l�klar�n oldu�unu görüyoruz. Ekoloji mücadelesinin siyasetler üzeri bir mücadele olu�una dair bir kanaat vard�. ‘Siyaseti buraya kar��t�rmay�n' söylemlerini ekoloji mücadelesinde s�kça duyuyorduk. Bu e�ik a��ld� diye biliriz. Ekolojinin art�k devletle mücadele meselesi oldu�unu görüyoruz. Tek bir yerelde odaklanm�� mücadelenin ekoloji mücadelesini ba�ar�ya ula�t�rmaya yetmeyece�i ortada. Y�k�m sald�r�lar� nas�l sistemselse, bütüncül bir �ekilde politika üretilmesi gerekiyor" diye belirtti.

"En ufak bir hak aray��n�n gözalt�larla, bask�yla, polis �iddetiyle kar��land��, kayy�mlar�n atand�� fa�ist ko�ullarda, kararl� mücadelenin sonunda kazan�mlar�n oldu�unu gördük" diyen Y�ld�z, ekolojik mücadele sonucu elde edilen kimi kazan�mlara dair örnekler verdi. Y�ld�z, "Hukukun olmad�� bir durum içerisindeyiz ama yine de aktif mücadelenin bu projelerin hukuki sürecinde de etki yaratt��n� görebiliyoruz. Örgütlenme olmal�. Bu hem kad�nlar�, hem gençleri hem de emekçileri ilgilendiriyor. Ekolojik sorunlardan etkilenen bizleriz. Dolay�s�yla ekolojiyi gündeme ta��yarak ekoloji mücadelesini güçlendirmemiz gerekiyor" ça�r�s�nda bulundu.

Birinci oturumun ard�ndan ikinci oturuma geçildi. Maden konulu ikinci oturuma Mimar ve Mühendisler Odas� (TMMOB) Genel Sekreteri Dersim Gül, Maden Mühendisleri Odas� Eski Genel Ba�kan� Mehmet Torun ve Maden Mühendisi Cemalettin Küçük konu�mac� olarak kat�ld�.

'MADENLER�N OLMASI AVANTAJ DE��L'
Madenlere belli bir zümrenin "mal�ym��" gibi el konuldu�unu söyleyen Mehmet Torun, "Madenlerimizin olmas� tek ba��na avantaj de�il. Hatta emperyalist ülkelerin göz dikmesiyle dezavantaja dönü�ebiliyor. Afrika k�tas� maden konusunda çok zengin bir co�rafya ama yine Afrika k�tas�n�n dünyan�n en yoksul k�tas� oldu�unu görüyoruz. Demek ki madenin olmas� tek ba��na insanlara mutluluk getirmiyor. �nsanlar�n emeklerinin sömürülmesine, yoksulluk anlam�na gelebiliyor" diye kaydetti.

Çok uluslu �irketlerin 500 ton civar�nda alt�n üretmek için 500 milyon tonluk toprak ve kayay� parçalad��n� dile getiren Torun, bunlar�n siyanürle y�kand��n� belirterek, "Halk�n mal� olan maden bize kirletilmi� topraklar, a�açlar� kesilmi� ormanlar olarak b�rak�lm��. Alt�n üretiminin ülkemize ciddi katk�s� olmad�� gibi do�al y�k�ma neden oluyor. Bunda sermayedarlar kazan�yor. Y�kanan çevredeki at�klarda uzun y�llar a��r metalleri hayata geçirerek do�aya, havay� tetikliyor" diye kaydetti. "Bu faaliyetlerde do�a zarar görüyor mu, yöre halk� bunlardan yararlan�yor mu sorular�n� sordu�umuz zaman mücadelenin yönü belliyor" diyen Torun, maden projeleriyle i� cinayetlerinin, do�a katliamlar�n�n ya�and��n� belirterek, bunun ad�n�n "sömürü madencili�i" oldu�unu vurgulad�.

'B�R ARADA OLMALIYIZ'
TMMOB Genel Sekreteri Dersim Gül, 13 �ubat'ta gerçekle�en ve 9 ki�inin ya�am�n� yitirmesine neden olan �liç facias� üzerinden madencilik pratiklerine dair aktar�mlarda bulundu. �liç'in önümüzdeki y�llarda çevreyi tehdit etmeye devam edece�ini belirten Gül, "E�er halk�m�z do�as�na, topra��na sahip ç�karsa iktidar bask�s� hiçbir �ey olmuyor. Birlikte olmal�y�z, bir arada olmal�y�z" dedi.

Son olarak söz alan Cemallettin Küçük ise, "Hiçbir siyasal iktidar halk�na do�ru söylemez. ÇED raporlar� dahil söyledikleri hiçbir �ey do�ru de�ildir. �liç ilk de de�il son da de�ildir. Burada esas gelmemiz gereken konu �liç'in geldi�i konum" diyerek, �liç'teki maden kaymas�n�n sonuçlar�na dair aktar�mlarda bulundu. Küçük, "�liç teki y�k�m sadece kayma ile alakal� de�il. Do�an�n alt�n� üstüne getirmek vard�r. Bunun için önümüzce bizi bekleyen tehlike için her alanda tart��ma bitmi�tir. Direni� hukukumuzun devreye girmemesi gerekiyor. Da�lar�m�za, ta�lar�m�za dokundurtmayaca��z" vurgusu yapt�.

'Maden projelerine kar�� mücadele etmeliyiz'

�lgili Haberler