Kolokolamsk Şehrinin Yaşamından Sıra Dışı Hikayeler
Ceylan Yayınları, Fırat Sözeri'nin Rusça'dan çevirdiği "Kolokolamsk Şehrinin Yaşamından Sıra Dışı Hikayeler" kitabını yayınladı. Mizahi anlatımın karikatürle desteklendiği kitapta yazarlar İlya İlf ve Yevgeni Petrov, NEP dönemine keyifle okunacak göndermelerde bulunuyor.
Mizah, güçlü kalemlerin elinde olağanüstü tarihi bir sürece tanıklık ettiğinde, tarihin kendisi kadar iz bırakır. İlya İlf ve Yevgeni Petrov, Ekim devriminin ilk yıllarında, devrimin kendi yolunu bulma arayışına hem tanıklık ederler, hem de içinde yer alırlar. Tabi ki kalemleri de kendi üsluplarıyla kaydeder.
"Kolokokolamsk Şehrinin Yaşamından Sıra Dışı Hikayeler", Fyodor Dostoyevski ve Lev Tolstoy'un isimlerinden türetilmiş olan F. Tolstoyevski imzasıyla yayımlandı. Öykülerdeki karakterlerin isimlendirilmesinde de gerçek yaşamda karşımıza çıkmayan, karakterlerin ahlaki niteliklerini ve kişilik özelliklerini yansıtan kurgusal isimler bulunduğunu görüyoruz. Rus edebiyatında yaygın biçimde kullanılan, özellikle Gogol ve Çehov'un kahramanlarında karşımıza çıkan bu teknik, konuşan isimler olarak adlandırılmaktadır.
Okur, Kolokolamsk sakinlerinin hikayelerini okurken haklı olarak Gogol'un Çarlık döneminde resmettiği karakterlerin Sovyet döneminde yeniden vücut bulduğunu düşünecektir. İlya İlf ve Yevgeni Petrov'un satirik öyküler çemberinden oluşan bu kitabı da, Ölü Canlar'da olduğu gibi budala ve açgözlü insanlardan oluşan bir galeridir ve tıpkı Müfettiş gibi küçük bir taşra şehrinde meydana gelen grotesk olayları konu alır. İlf ve Petrov, Kolokolamsk'ta gerçekleşen absürt olaylar üzerinden NEP döneminde ortaya çıkan ya da eski rejime hasret duyan ve NEP ile birlikte geriye dönüş umutları yeşeren, küçük hesapları için büyük atılganlıklar gösteren insanların bir panoramasını sunmaktadır. Okuru duygulandıran Meçhul Esnaf Anıtı da NEP döneminde beliren eski dünyanın temsilcilerinin yeni düzende vücut bulmuş hali, bir nevi hortlak bir sınıf olan küçük tüccarlara bir göndermedir.
Tamamen hayal ürünü olan Kolokolamsk şehri ve sakinleri, dönemin tanımmış çizerleri tarafından da görsel olarak ete vücuda büründürülünce, ortaya oldukça eğlenceli bir eser çıkıyor.
Fırat Sözeri'nin Rusça'dan çevirdiği "Kolokolamsk Şehrinin Yaşamından Sıra Dışı Hikayeler", Ceylan Yayınları tarafından yayınlandı.
İLYA İLF
15 Ekim 1897'de Odessa'da doğdu. 1913'te teknik okuldan mezun olduktan sonra önce bir tasarım ofisinde ardından bir telefon santralinde tamirci ve askeri bir tesiste tornacı olarak çalıştı. İlk şiirlerini Sindetikon dergisinde kadın mahlasıyla yayımladı. İç savaşta 1919 yazından itibaren Kızıl Ordu saflarında yer aldı. 1920 yılında Denizci gazetesinde çalışmaya başladı. Aynı dönemde Odessa Şairler Birliğine üye olarak Şairler Kolektifi adlı çevrenin toplantılarına katıldı. 1923'te Moskova'ya taşındı. Burada tren yolu işçilerinin dergisi Gudok'ta (Düdük) editör ve muhabir olarak çalıştı. Hiciv türünde yazdığı ilk eserleri Krasnıy Perets'te (Kırmızı Biber) yayımlandı. 1927 yılında Yevgeni Petrov'la başladıkları ortak yaratıcı faaliyetleri sonucunda On İki Sandalye, Altı Buzağı, Kolokolamsk Şehrinin Yaşamından Sıra Dışı Hikayeler gibi pek çok eser yazdılar. 1930'larda Yevgeni Petrov'la birlikte ABD'ye seyahat etti. 13 Nisan 1937'de veremden yaşamını yitirdi.
YEVGENİ PETROV
13 Aralık 1902'de Odessa'da doğdu. 1920'li yılların başında Ukrayna Telgraf Ajansında muhabir olarak çalıştı. 1922 yılında Moskova'ya taşınarak burada Gudok gazetesinde çalışmaya başladı. Burada birlikte birçok esere imza atacakları İlya İlf'le tanıştı. İkilinin yazıları 1932'den itibaren Pravda'da yayımlanmaya başladı. İlya İlf'in ölümünden sonra Petrov'un yaratıcı yazarlık faaliyeti de eski etkinliğini yitirdi. Büyük Anayurt Savaşı'nda uzun süre cephede bulunarak savaş muhabirliği yaptı. Savaş muhabirliği yaptığı dönemde bir süre Konstantin Simonov'la birlikte çalıştı. Yazarlık ve muhabirliğin yanı sıra editörlük ve senaristlik de yaptı. 2 Temmuz 1942'de hayatını kaybetti.