3 Ekim 2024 Perşembe

Kenanoğlu: 'Enerji Torba Kanunu' insanı ve doğayı değil şirketleri önceliyor

HDP Milletvekili ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Üyesi Ali Kenanoğlu, Meclis'te görüşülen ve "Enerji Torba Kanunu" olarak tanımladığı tasarının insan ve doğayı değil, şirketleri öncelediğini belirtti.

7 kanun ve toplamda 46 maddede değişiklik ön gören "Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" görüşmeleri komisyonda sürüyor. Tasarı, salı günü Meclis Genel Kurulu'nda görüşülecek.

Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Üyesi olan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekili Ali Kenanoğlu, torba yasayı ve özellikle de tartışmalara neden olan "Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"nin 3. ve 5. maddesine ilişkin ETHA'ya değerlendime yaptı.

'ENERJİ TORBA KANUNU'
Kenanoğlu, "Bu yasa, 'Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi' olarak geçiyor ama resmi olarak 8 kanunda değişiklik ön görüyor. 'Enerji Torba Kanunu' demek doğru adlandırmak olur. Çünkü kanuna baktığmızda şirketlerin talebi üzerine hazırlanmış olduğunu görüyoruz. Enerji şirketleri, maden şirketleri bir bütün olarak bununla ilgili çalışmışlar yapmış. Bakanlık'ta bununla ilgili toplantılar yapılmış. Bu toplantı ve çalışmaların akabinde de böyle bir torba kanun oluşturulmuş" dedi.

'İTİRAZLAR ÜZERİNE 3. VE 5. MADDELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI'
Şirket temsilcilerinin hükümeti öven ve "teşekkür" dolu konuşmalarının bu gayriresmi bilgiyi teyit ettiğine dikkat çeken Kenanoğlu, şunları söyledi: "Özellikle maden yasalarındaki değişiklikler nedeniyle çevre örgütlerinin komisyona davet edilmesini istedik ama edilmediler. Sadece şirketlerin görüşleri alınarak komisyon aşaması tamamlandı. Ancak orada oluşan tasarı, alt komisyondan üst komisyona geldiğinde, gerek çevre örgütlerinin gerekse de bizim muhalefitimizle 3. madde ve 5. maddelerde değişiklik yapıldı. Bu değişikliklerle maden şirketlerine tanınan kimi imtiyazlar ve doğamızı tahrip edecek kimi kanunlar değişikliğe uğratıldı."

DEĞİŞİKLİKLER
Kenanoğlu, 3. ve 5. maddelere ilişkin şu bilgileri verdi: "3. madde, Bakanlığa süre uzatma yetkisi veriyordu. Ruhsat yetkisi dolan bir maden şirketinin süresini uzatma yetkisi tanıyordu. Buna yönelik muhalefet yaptık. Bu çekildi. Normal süreç işleyecek. Bir de cezasızlık öngörülüyordu. Süre aşıldığı takdirde çalışanlara ceza da öngörülmüyordu. Yine ceza kapsamında değerlendirilerek düzeltme yapıldı.

5. madde ise mücahir alan sınırlaması belli değildi. Yani maden şirketi kazı yaptığı alanın dışında ki alanlara taşarsa, işlem yaparsa herhangi bir cezaya çarptırılmayacak. Yani sınırsız alan imkanı sunuyordu maden şirketlerine. Buna da yoğun itirazlarımız sonucunda mücahir alan tanımı yapıldı. 20 metre ile sınırlandırma ama cezaya tabi olacak şekilde düzeltildi."

'EN TEHLİKELİ MADDE 6. MADDE'
Üst komisyonlarda görüşme sürerken, kendilerinden habersizce 6. maddenin kanun tasarısına eklendiğine dikkat çeken Kenanoğlu, "Bu tasarı da maden şirketlerine ruhsat sahası dışına tesis kurma hakkı getiriyor. Bu şu demek; ruhsat alanı dışında diyelim ki siyanürlü havuz kurulabilecek başka bir alana. Ya da kimyasal atıklarını, ruhsat sahası dışındaki başka bir alana dökebilecek. Bunun gibi imkanlar sağlıyor. Şu an karşımızda duran Maden Yasası açısından en tehlikeli madde bu. Çok yoğun bir muhalefet ile karşı duruyoruz. Salı günü Genel Kurul'da görüşülmeye başlanacak. Biz de bu maddelerin düzeltilmesi için muhalefet edeceğiz. Bir bütün olarak yasa şirketlerin talebi üzerine, doğayı değil insanı, halkı değil şirketleri merkeze alan, önceleyen bir yasa tasarısı" diye konuştu.

'DOĞAYI-İNSANI DEĞİL ŞİRKETLERİ ÖNCELİYOR'
Öte yandan "Yenilenebilir Enerji Destekleme Çerçevesi"nin (YEKDEM) genişlediğini de söyleyen HDP Milletvekili ve Komisyon Üyesi Kenanoğlu,  "Atık lastiklerin yakımı sırasında oluşan enerji biyokitle tanımı içine alındı. Bu da YEKDEM'den, bu konularda fonlardan faydalanma imtiyazı oluşturuyor. Orada şunu görüyoruz dünya genelinde desteklenen yenilebilir enerji alanı Türkiye'de yine şirketlere bir imtiyaz kazandırma alanı şeklinde uygulanacak. 12. madde bunu öngörüyor. Salı günü Genel Kurul'da görüşmeler başlayacak. Biz de bu maddelerin düzeltilmesi için muhalefet edeceğiz. Bir bütün olarak yasa şirketlerin talebi üzerine, doğayı değil insanı, halkı değil şirketleri merkeze alan, önceleyen bir yasa tasarısıdır. Çekilmesini istiyoruz" dedi.