GÜNCEL

�HD: 6 ayda 543 ba�vuru ald�k

�STANBUL
24 Temmuz 2018 Sal�

Son 6 ayda cezaevlerinden 543 ba�vuru ald�klar�n� belirten �HD �stanbul Hapishaneler Komisyonu, bunlar�n 147'sinin sa�l�k ve tedavi hakk�na y�nelik engeller, 216's�n�n i�kence, darp, tehdit ve disiplin cezalar�, 115'inin ileti�im hakk�na y�nelik ve 65'inin di�er ihlaller oldu�unu belirtti.

�nsan Haklar� Derne�i (�HD) �stanbul Hapishaneler Komisyonu, Marmara Bölgesi'ndeki cezaevlerinde son 6 ayda ya�anan hak ihlallerine ili�kin haz�rlad�� raporu, dernek binas�nda düzenledi�i bas�n toplant�s�yla aç�klad�.

Rapor, Silivri, Tekirda� 1 ve 2 Nolu F Tipi, Edirne F Tipi, Bak�rköy Kad�n, Metris R Tipi, K�rklareli, Kand�ra F Tipi, Bolu F Tipi ve Düzce-Çilimli T Tipi cezaevlerinin yan� s�ra Adana Kürkçüler, Osmaniye T Tipi, Band�rma 1 Nolu, �zmir Menemen, Elaz�� T Tipi, Tarsus Kad�n, Rize Kalkandere L Tipi, Ermenek M Tipi, Antalya L Tipi, Gaziantep F Tipi, Kayseri Bünyan 2 Nolu T Tipi ile �akran T Tipi cezaevlerinden gelen ba�vurulardan olu�uyor.

Raporu aç�klayan Komisyon üyesi Hatice Onaran, 6 ay boyunca genel olarak tutsaklara yönelik fiziki sald�r�lar�n, tehdit, darp ve i�kencenin öne ç�kt��n� söyledi.

EN FAZLA BA�VURU MART AYINDA GELD�

Kendilerine en çok 128 ba�vuruyla Mart ay�nda geldi�ini kaydeden Onaran, "Ayakta say�m dayatmas�, ters kelepçe uygulamas�, say�m ve telefon görü�melerinde askeri tekmil ve askeri nizam dayatmas�, kar��t görü�lü mahpuslar�n ayn� ring arac�yla hastaneye götürülmesi de bunlardan baz�lar�. Yine keyfi disiplin cezalar�, mahpuslar�n özel alanlar�n� da görecek biçimde kameralar�n konulmas�, baz� hapishanelerde havaland�rman�n üzerinin tel kafeslerle kapat�lmas� ya�anan hak ihlallerinden bir kaç�. Ya�anan hak ihlalleri ya�am hakk� ihlallerine kadar gidebilmektedir" dedi.

Tutsaklara keyfi disiplin cezalar�n�n uyguland��n� aktaran Onaran, bu disiplin cezalar�n�n birbirine eklenmek suretiyle süreklilik sa�land��n�n alt�n� çizdi. Slogan at�lmas� ve görevliyi ça��rmak için hücre kap�s�na vurulmas�n�n dahi disiplin cezas� olarak gerekçelendirildi�ini belirten Onaran, "Verilen disiplin cezalar� mahpuslara yönelik tecridi derinle�tiren ileti�im ve görü� yasaklar�yla birlikte hücre cezalar�n� da içermektedir. 3 disiplin cezas� mahpusun infaz�n�n yak�lmas� için yeterli gerekçe kabul edilmektedir" diye belirtti.

Sa�l�k hakk�na eri�imin engellendi�ine de de�inen Onaran, bu alanda en çok ihlalin yine 99 ba�vuru ile Mart ay�nda geldi�ini söyledi. Onaran, "Sa�l�k ve tedavi hakk�na yönelik ihlallerin geçti�imiz 6 ayda tavan yapt��n� söyleyebiliriz. Bunlar revire sevk edilmeme ya da geç edilme, acil durumlarda dahi aylar sonra sevk, hastanede kontrol ve muayenelerin zaman�nda yap�lmamas�, hastane gidi�lerinde hasta mahpuslara ters kelepçe dayat�lmas�, ç�plak arama zorlamas�n� kabul etmeyen hasta mahpuslar�n hastanelere götürülmemeleri, doktor muayenesi s�ras�nda askerin odadan ç�kmamas�, muayene s�ras�nda kelepçelerin ç�kar�lmamas�, kelepçe ve jandarma e�li�inde muayeneye zorlanma gibi sa�l�k hakk� ihlalleri devam etmektedir" ifadelerini kulland�.

Onaran, yine DA��-El Kaide üyesi tutuklularla, farkl� görü�teki tutsaklar�n ayn� ring arac�yla götürülerek provokasyon ve nefret sald�r�lar�na ortam yarat�ld��na i�aret etti.

Tutsaklar�n bu dönemde en çok ihlal ya�ad�klar� konulardan birinin de ileti�im yasa�� oldu�unu söyleyen Onaran, �unlar� belirtti:

"Kitap gazete, dergi gibi süreli ve süresiz yay�nlar�n verilmemesi, d��ar�dan gönderilen gazete ve dergilerin al�nmamas�, yine mahpuslar�n yazd�� mektuplar�n hiçbir gerekçe gösterilmeden gönderilmemesi ve mahpuslara gönderilen mektuplar�n verilmemesi. Ayr�ca, mahpuslar�n edebi ve sanatsal üretimlerine de el konulmaktad�r. Ba�vurulara göre hapishanelerde; mahpuslara telefon görü�melerinde zorunlu k�l�nan tekmil uygulamas� (önce kendi ad�n� sonra konu�tu�u ki�inin ad�n� ba��rarak söylemesi), yine baz� hapishanelerde avukatlar�n müvekkilleri ile yapt�� görü�melerin cihazla sesli ve/veya görüntülü olarak kaydedilmesi, görü�meyi izlemek amac�yla bir görevlinin haz�r bulunmas�, avukat ile mahpusun birbirine verdi�i belgeleri inceleme ve el koyma, görü� gün ve saatlerinin keyfi olarak k�s�tlanmas� söz konusudur. Y�l�n ilk 3 ay�nda hapishanelerden çok yo�un mektuplar almaktayken Nisan ay�ndan bu yana hapishanelerden gelen mektup say�s�nda ciddi oranda azalma olmu�tur. Mahpus yak�nlar� ve avukatlar vas�tas�yla derne�imize ula�an bilgiye göre; mektup say�s�n�n azalmas� ihlallerin azalmas� anlam�na gelmemekte, ya�anan sorunlar�n bilinmesini ve kamuoyunda duyarl�l�k olu�mas�n� engellemek maksad� ile mahpus mektuplar�n�n gönderilmesi hapishane idareleri taraf�ndan keyfi olarak engellenmektedir."

Hapishanelerde ya�anan hak ihlallerinin d��ar�dan yükseltilecek ses ile ancak engellenebilece�ine dikkat çeken Hatice, �öyle dedi:

"2018 y�l�n�n ilk 6 ay�nda ya�anan ihlallerle ilgili derne�imize toplam 543 ba�vuru yap�lm��t�r. Bunlar�n 147'si sa�l�k ve tedavi hakk�na yönelik engeller, 216's� i�kence, darp, tehdit ve disiplin cezalar�, 115'i ileti�im hakk�na yönelik, 65'i 'di�er' ba�l�� alt�nda toplad��m�z ihlallerdir. Bu ba�vurular�n yo�unlu�u tehdit, darp, i�kence, kelepçe uygulamas�, askeri nizam dayatmas� ve sa�l�k ve tedavi hakk�na yönelik ihlallerdir. Bu ba�vurular�n 33 tanesi kad�n mahpuslar taraf�ndan yap�lm��t�r. Marmara Bölgesi'ndeki hapishaneler d��nda 12 hapishaneden ba�vuru alm�� bulunmaktay�z. Yine bas�ndan ç�kan haberlerden derledi�imiz ihlalleri de raporumuza ekledik. Hapishane komisyonu olarak sorunun çözümüne katk� sa�lamak amac�yla, ald��m�z her bir ba�vuru için ayr� ayr� Adalet Bakanl��, Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlü�ü, TBMM �nsan Haklar� Komisyonu, Hapishane �daresi ve hapishanenin bulundu�u ilin �l �nsan Haklar� Kurulu'na sorunun çözümü için dernek olarak yaz�lar yazd�k.

"Yazd��m�z yaz� say�s� 292'dir. Bu yaz�lar�n 54 tanesi Adalet Bakanl��'na, 83'ü Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlü�ü'ne, 42'si TBMM �nsan Haklar� Komisyonu'na, 75'i hapishane idaresine, 16's� �l �nsan Haklar� Kurulu'na, 22'si ise sevk talebine ili�kin yaz�lard�r. Gelen mektuplar ve yap�lan ba�vurularda a��rl�kl� olarak, derne�imiz taraf�ndan sorunun yerinde tespiti için hapishanelere heyet gönderilmesi ve avukat talebi öne ç�km�� bulunmaktad�r. Bu taleplerin bir k�sm�n� kar��lasak da talebin yo�unlu�u kar��s�nda avukat ve heyet göndermek noktas�nda eksik kald��m�z�n fark�nday�z. Sundu�umuz 6 ayl�k hak ihlalleri raporu bizim ula�abildiklerimizi kapsamaktad�r. Özellikle son dönemde bu hak ihlallerinde belirgin bir art�� vard�r. Hapishanelerde ya�anan hak ihlallerini tek ba��na bilgi sunmak için rapor haline getirmiyoruz. �nsan haklar� savunucular� olarak esas amac�m�z hak ihlallerini engellemektir."

�HD: 6 ayda 543 ba�vuru ald�k

�lgili Haberler