GÜNCEL

HDP'den 'Kürt Dü�manl��' raporu

HABER MERKEZ�
15 Temmuz 2020 Çar�amba

HDP, "Kürt Dü�manl�� Raporu"nu aç�klad�. Rapora göre pandemi sürecinde 84 ki�i i�kence ve kötü muameleye maruz kald�, HDP milletvekilleri hakk�nda 84 fezleke haz�rland�, 444 ki�i gözalt�na al�nd�, 93 ki�i tutukland�, 14 belediye de kayyumla gasp edildi.

Halklar�n Demokratik Partisi (HDP) Hukuk ve �nsan Haklar� Komisyonundan Sorumlu E� Genel Ba�kan Yard�mc�s� Ümit Dede ve Ankara Milletvekili Filiz Kerestecio�lu, pandemi döneminde iktidar�n uygulad�� "Kürt Dü�manl��" politikalar�na ili�kin haz�rlad�� raporu aç�klad�.

Parti Genel Merkezi'nde yap�lan bas�n toplant�s�nda ilk sözü Dede ald�.

DEDE: PANDEM� FIRSAT OLARAK GÖRDÜ
AKP iktidar�n�n salg�n�n yo�un ya�and�� 3 buçuk ayl�k dönem içerisinde salg�nla mücadele etmek yerine kendisi gibi dü�ünmeyenlerle, muhaliflerle mücadele etmeyi tercih etti�ine dikkati çeken Dede, "Salg�n� toplum üzerindeki kontrolün artt�r�lmas� için bir f�rsat olarak de�erlendiren AKP iktidar� kutupla�may�, ayr�mc�l�� derinle�tirdi. Pandemi sürecini yasaklar�n, hak ihlallerinin ve keyfi uygulamalar�n gerekçesine dönü�türdü. �ktidar�n öncelikli hedefi, uzun y�llard�r oldu�u gibi muhalifler ve Kürtler oldu. Halk sa�l��n�n öncelemesi gereken böylesi bir dönemde kayy�mlar atand�, gözalt�lar ya�and�, haks�z tutuklamalar�n ard� arkas� kesilmedi. Pandemi sürecinde ya�anan hak ihlallerine ili�kin kapsaml� bir rapor olu�turduk" dedi.

KERESTEC�O�LU: TOPLUMCU BELED�YEC�L�K HEDEF
Salg�n döneminde belediyelerinin s�nand�� kaydeden Filiz Kerestecio�lu da "Kimin toplum sa�l�� kimin kendi ç�kar� için çal��t�� bu dönemde bir kez daha ortaya ç�kt�. Belediyelerimiz salg�n�n ba��ndan itibaren h�zl�ca harekete geçti. Kamusal alanlar�n temizli�inden, i�lerini kaybeden insanlara ekonomik destek sa�lamaya kadar pek çok konuda tedbir almaya çal��t�k. Fakat, toplum temelli, demokratik ve ço�ulcu belediyecilik anlay��m�z bu dönemde de iktidar�n hedefi oldu" diye belirtti. Yap�lan aç�klamalar ard�ndan haz�rlanan raporun detay� payla��ld�.

KAYYUMLAR
HDP taraf�ndan 11 Mart- 25 Haziran tarihleri aras�nda yap�lan "Kürt Dü�manl�� Raporu"unda öne ç�kan ba�l�klar �öyle: "Bu dönemde; HDP'li 14 belediyeye kayy�m atand�, 4 belediye meclis üyesi görevinden al�nd�, belediye e�ba�kanlar� mesnetsiz iddialarla tutukland�, herhangi bir mahkeme karar� olmaks�z�n HDP'li belediye meclis üyelerinin toplant�lara kat�lmalar� engellendi. Kayy�mlar�n ilk icraat� Kürt dili ve kültürüne dönük sald�r�lar olurken, belediyelerin kad�n özgürlük mücadelesi ba�lam�nda hayata geçirdi�i projeler de sald�r�lar�n hedefi oldu. Pandemi önlemleri kapsam�nda su faturalar�n� erteleme karar� alan ve çal��malar�yla ilgi toplayan Batman Belediyesi, ilk kayy�m atanan belediyelerden biri oldu. Mardin Kayy�m� ise kayy�mdan önce 2 TL olan suyun metreküp fiyat�n� 5 Lira 80 Kuru�a yükseltti.

KARDE� A�LE KAMPANYASI
Korona salg�n�na, yurtta�lar� destekleyen bir sosyal devletin yoklu�unda, üstelik ekonomik kriz içinde yakaland�k. Salg�n tedbirleriyle birlikte artan i�sizlik kar��s�nda iktidar tercihini sermayeden yana kullan�rken, biz bir toplumsal dayan��ma kampanyas� örgütledik. Bu sürecin bizi yoksulla�t�r�p, yaln�zla�t�rmas�na seyirci kalmak yerine, herkesin kolayca birbirinin sesi solu�u, dayana�� olabilece�i Karde� Aile Kampanyam�z� örgütledik. �ktidar ise bu kampanyay� engellemek ve yard�mlar� kreminize etmek için elinden geleni ard�na koymad�. Dayan��ma kampanyas�n� yürüten üye ve gönüllülerimiz birçok ilde gözalt�na al�nd�, haklar�nda soru�turma ba�lat�ld�. Karde� Aile Kampanyam�z yanda� bas�n taraf�ndan yalan haberlerle hedef haline getirildi. Karde� Aile Kampanyas� ile 13 bin 180 aileyi karde� ailesiyle bulu�turduk. Ayr�ca gerek temel g�da ve temizlik ihtiyaçlar�n� içeren destek paketleriyle gerekse al��veri� çekleriyle 62 bin 94 aileyle dayan��ma sa�land�.

��KENCE, KÖTÜ MUAMELE
Salg�n önlemi olarak uygulamaya konulan soka�a ç�kma yasaklar�, ülkenin birçok yerinde polis ve bekçi �iddetine gerekçe olarak kullan�ld�. Pek çok kentte polis, bekçi hatta kaymakam korumalar� taraf�ndan, ekmek almaya veya çöp dökmeye ç�kan, evinin bahçesinde oturan yurtta�lara hakaret edildi, yüz üstü yere yat�r�larak ters kelepçe tak�ld�, silah çekildi. Adana'n�n Seyhan ilçesinde Suriye vatanda�� Ali El Hemdan salg�n günlerinde polis taraf�ndan vurularak öldürüldü. Diyarbak�r'da bir polisi öldürmekten M. E. C. 'ye ait i�kence foto�raf�n� yans�rken aileye i�kence yap�ld�.

84 K��YE ��KENCE YAPILDI
Diyarbak�r emniyeti i�kenceyi "Hain, emniyetin �efkatli kollar�nda" notuyla payla��lmas�nda hiçbir beis görülmedi. Demokratik Yerel Yönetimler Kurulu üyemiz Rojbin Çetin'e 3 saat boyunca i�kence edildi. Köpeklerin sald�r�s� sonucu yürüyemeyecek duruma gelen Çetin bir de 11 gün gözalt�nda tutulmak suretiyle i�kence süreci uzat�ld�. Çal��mam�zda tespit edebildi�imiz kadar�yla salg�n�n en yo�un ya�and�� 3,5 ayda en az 84 ki�i i�kence ve kötü muameleye maruz kald�. ��kence vakalar�n�n böylesine yayg�nla�t�� bir dönemde 2017 y�l�nda Van'�n Geva� ilçesinde mantar toplamaktan dönen köylülere i�kence yapt�� görüntülerle sabit olan polis O.�'ye 3 bin TL para cezas� verildi ve bu cezas� da hükmün aç�klanmas�n�n geri b�rak�lmas� yoluyla infaz edilmedi. Elbette 4 köylüye kameralar önünde yap�lan i�kencenin cezas�z kalmas� bu yönde verilen say�s�z yarg� karar� i�kencecileri cesaretlendirmekte ve i�kencenin Türkiye'de giderek yayg�nla�mas�nda rol oynamaktad�r.

GÖZALTI, TUTUKLAMA
Ba�ta HDP'li siyasetçiler olmak üzere muhalifleri hedef alan iktidar, kad�n haklar� aktivistlerini, gazetecileri, kötü çal��ma ko�ullar�n� protesto eden sa�l�k çal��anlar�, bir bütünen iktidar gibi dü�ünmeyen 444 vatanda�� hukuksuz bir �ekilde gözalt�na ald�. Gözalt�na al�nanlar�n 93'ü de tutukland� ve cezaevine gönderildi. Sadece dün bir gün içerisinde Diyarbak�r'da çe�itli kurumlarda kad�n çal��mas� yürüten TJA çat�s� alt�nda kad�n haklar�n� savunmaya yönelik 24 kad�n gözalt�na al�nd� halen gözalt�ndalar. Yine Antep'te aralar�nda il ilçe e�ba�kanlar�m�z�n da bulundu�u 33 ki�i gözalt�na al�nd�. AKP'nin partimize ve muhaliflere yönelik sadece bir günlük bilançosu 57 olarak gerçekle�ti.

MEZARLIKLARA SALDIRI
Pandemi sürecinde belki de ülkenin tarihine geçecek utançlar�ndan biri olarak ifade edebilece�imiz cenazelere ve mezarl�klara yap�lan sald�r�lara da tan�kl�k ettik. HPG'Li Agit �pek'in cenazesi Adli T�p'tan ailesine kargo ile gönderildi. Anne Halise Aksoy'un içinde o�lunun cenazesiyle çekilen fotosu AKP'nin kötülükte s�n�r tan�mad��n�n resmi olarak toplumun haf�zas�na kaz�nd�. Konunun HDP taraf�ndan meclis gündemine ta��nmas�yla AKP'li Cahit Özkan 'adli vaka' olarak s�radanla�t�rd�. Bir anneye o�lunun cenazesinin kargo ile gönderilmesi kötülü�ünü böyle savundu. Yine bu dönemde çat��malarda hayat�n� kaybedenlerin mezarl�klar� parçaland�. En az 13 mezarl�k defalarca tahrip edildi. Bununla da yetinilmedi ailelerden evlatlar�n�n mezarl�klar�n� parçalay�p foto�raflamalar� istendi. Garzan Mezarl��ndan hiçbir hukuki izah� dayana�� olmadan ç�kar�lan 282 cenaze Kilyos'ta bir kald�r�ma toplu olarak defnedildi.

HAP�SHANELER
Hapishaneler de hak ihlallerinin yo�un ya�and�� alanlardan oldu. Pandemi ile birlikte ziyaretçi ve avukat görü�leri olan mahpuslar�n aile görü� haklar� tamamen ortadan kald�r�ld�. Avukatlar�yla görü�meleri birçok cezaevinde engellendi. Sosyal faaliyet tamamen engellendi. D��ar�dan gazete ve kitaplar�n al�nmas� durduruldu, hasta tutsaklar�n tedavileri engellendi. Temizlik malzemeleri maske, mahpuslara verilmedi. Birçok cezaevinde de mahpuslar kantinde yüksek fiyatla sat�lan bu ürünleri almak zorunda b�rak�ld�. Bir k�s�m cezaevinde s�cak su ihtiyac� ya hiç kar��lanmad� ya da s�n�rl� olarak verildi. Ayr�mc� infaz yasas� aç�k cezaevlerindeki mahpuslar�n tahliyesi ile hemen hemen yemek s�k�nt�s� ya�and� hem yeme�in kalitesi dü�tü hem de miktar� azald�. AKP MHP salg�n dönemini f�rsat bilerek kendi yanda�lar�n� kapsayacak özel af ç�kard�. Ba�ta politik mahpuslar olmak üzere yüzbinlerce mapus cezaevlerinde ölüme terk edildi. Aralar�nda gazeteciler, ö�renciler, insan haklar� savunucular�, 65 ya� üstü tutsaklar, hasta tutsaklar, çocuklu kad�nlar ve Kürt siyasetçiler büyük bir ayr�mc�l��a tabi tutuldu. Bu dönemde 3 a��r hasta tutsak tahliye edilmeyerek bu süreçte ya�am�n� yitirdi. Yüzlerce mahpus da koronavirüse yakaland�.

KADINA YÖNEL�K ��DDET VE KATL�AM
Salg�nda evlere kapanmak, birçok kad�n için ev içi �iddet riskinin artmas� demekti. Salg�n�n ba��ndan itibaren bu riske dikkat çekmemize ra�men, iktidar bu durumla ilgili hiçbir önlem almad�, kad�nlar zaten zor bela ula�abildikleri desteklere de ula�amad�. Üstelik bir kamu spotu dahi yay�nlamad�� gibi, iktidar, bir de 6284 say�l� Kanun kapsam�nda erkeklerin evden uzakla�t�r�lmas� karar�na k�s�tlama getirmeye kalkt�. Bu da yetmedi! �nfaz yasas�yla �iddet failleri hiçbir tedbir al�nmadan serbest b�rak�ld�; kad�nlar ve çocuklar�n ba��na musallat edildi. Bu üç ayl�k dönemde bas�na yans�yan haberlere göre en az 70 kad�n erkekler taraf�ndan öldürüldü, çok daha fazla kad�n �iddete maruz kald�.

KÜRT VE GÖÇMEN KADINLAR
Yani, bu ülkede kad�n olman�n zorlu�una bir de i�çi olmak, Kürt olmak ya da göçmen olmak eklenince ayr�mc�l�klar�n etkisi de çok daha büyük oluyor. Örne�in, anadilde sa�l�k hizmeti sa�lanmad�� için, çok dilli hizmet veren belediyelerimize de kayy�m atand�� için anadili Türkçe olmayan kad�nlar�n, Kürt kad�nlar�n ya da göçmen kad�nlar�n sa�l�k hizmetlerinden yararlanmas� pandemi döneminde çok daha zorla�t�.

KADINLARA SALDIRI
Kad�n siyasetçilere ve kad�n örgütlerine yönelik sald�r�lar pandemi döneminde de devam etti. Kürt illerinde devletin yapmad��n� yap�p �iddete u�rayan kad�nlara destek olan, kad�n haklar�n� savunan Rosa Kad�n Derne�i üyeleri ve pek çok TJA aktivisti kad�n gözalt�na al�nd�, tutukland�. Belediyelerin kad�n merkezleri kapat�ld�, erkek müdürler atand�, e�ba�kanl�k sistemi, belediyenin öncü oldu�u kad�n kooperatifi bile suç unsuru say�ld�. Tüm bask�lara ra�men, bizler mücadeleye devam ettik, örne�in Kars belediyemiz bir kad�n dan��ma merkezi ve kad�nlar için destek hatt� açt�. Yine Silopi Belediyemiz Alo �iddet hatt� açt�. HDP Kad�n Meclisi olarak kad�n kazan�mlar�na dönük sald�r�lara kar�� 'Kad�n Mücadelesi Her Yerde' kampanyas�n� ba�latt�k.

MECL�S
Pandemi döneminde Ankara Cumhuriyet Ba�savc�l�� Parlamenterler Bürosunca haz�rlanan fezlekelerin Meclis Ba�kanl��na gönderilmesine de devam edildi. 11 Mart - 30 Haziran'� kapsayan 3 buçuk ayl�k raporlama dönemimizde toplam 93 fezleke TBMM Anayasa/Adalet Karma Komisyonuna gönderildi. 93 fezlekenin 84'ü HDP'li vekiller için haz�rlanm��t�. Haftalarca kapal� olan TBMM Genel Kurulu'nun aç�ld�� ilk hafta DTK E�ba�kan� ve Hakkari Milletvekili Leyla Güven, Diyarbak�r Milletvekili Musa Fariso�ullar� ve CHP'li Enis Berbero�lu hakk�ndaki yarg� kararlar� okundu. Vekillikleri dü�ürüldükten sonra gözalt�na al�nan Leyla Güven ve Musa Fariso�ullar� tutukland�. Leyla Güven 10 Haziran'da tahliye edildi. Anayasa Mahkemesine Leyla Güven ve Musa Fariso�ullar�'n�n milletvekilli�inin dü�mesine yönelik karar�n iptali için yapt��m�z ba�vuru ise reddedildi. Bu s�rada, Valilik Hakkari'de toplant� ve gösteri yürüyü�leri, stant açma, çad�r kurma ve oturma eylemlerini 15 gün süreyle yasaklad��n� duyurdu, Diyarbak�r �l Binas�nda yap�lan bas�n aç�klamas�na ise polis sald�rd�. Yani iktidar, halk�n iradesine göstermedi�i sayg�y�, protesto hakk�na da göstermedi.

BÖLGEDE YAPILAN OPERASYONLAR
Bu dönem sava� politikalar� h�z kazand�. Kürt yurtta�lar�n ya�ad�� bölgelerde soka�a ç�kma yasaklar�, özel ve askeri güvenlik bölgesi ilanlar�, 'Ne Mutlu Türküm Diyene' yaz�lamalar�, yok edilen ormanlar, helikopterler taraf�ndan taranarak öldürülen büyükba� hayvanlar, mezralarda hayvan otlatmak, ot toplamak isteyen yurtta�lar�n engellenmesi, hatta evlerin bas�lmas� ve 'Bize teröristlerin yerini göstereceksiniz' denilerek insanlara i�kence edilmesi 90'l� y�llarda uygulanan politikalar�n iktidar taraf�ndan tekrar edildi�ini bize bir kez daha gösterdi. Federe Kürdistan Bölgesine yönelik askeri operasyon ba�lat�ld� ve sivillerin ya�ad�� yerle�im yerleri bombaland�. Bas�na yans�yan bilgilere göre bu harekatta, sadece 17-27 Haziran aras�nda en az 9 sivil hayat�n� kaybetti.

E��T�M
Salg�ndan derinden etkilenen alanlardan biri de e�itim alan�yd�, çocuklar ve gençlerdi. Uzaktan e�itim uygulamas�, hem aileleri hem ö�retmenleri hem de ö�rencileri zorlad�. Bu süreçte en dezavantajl� gruplar uzaktan e�itime eri�im sorunu ya�ayan yoksullar, engelliler, mülteciler, anadili Türkçe olmayanlar oldu. Bu sorunlar� en derinden ya�ayan gruplardan biri de Kürt illerinde ya�ayan çocuk ve gençlerdi. Örne�in; Diyarbak�r'da EBA'ya giri�¸ yapan ö�rencilerin oran� yüzde 20'yi geçmedi.

6 ÇOCUK HAYATINI KAYBETT�
Mevsimlik tar�m i�çilerinin çocuklar� bu dönemde de yine sistematik bir �ekilde e�itim haklar�ndan mahrum b�rak�ld�lar. Çocuklara soka�a ç�kma yasa�� oldu�u dönemde bile bu çocuklar� istisna say�ld�. Bu süreçte 6 çocuk/genç¸ Kürt illerinde ya da Kürt kimli�i nedeniyle, sald�r�ya u�rayarak, �üpheli �ekilde, oynarken buldu�u cismin patlamas�, kur�un isabet etmesi gibi sebeplerle hayat�n� kaybetti.

EKOLOJ�
Pandemi sürecinde ilaca, tedaviye ihtiyaç duyuldu�u kadar güvenilir g�daya da ihtiyaç oldu�u ortaya ç�kt�. Birçok ülke tar�m ve g�da üretimi için salg�n�n ba��ndan itibaren tedbirler almaya ba�lam��ken Türkiye'de ise çiftçilere dönük bask�lar artt�. Kürt illerinde hizmet veren Dicle Elektrik Da��t�m Anonim �irketi (DEDA�), uygulamalar�yla hem g�da güvenli�ini hem de halk sa�l��n� tehlikeye att�. DEDA�, kolluk kuvvetleriyle beraber, salg�n�n en yo�un hissedildi�i dönemde, borçlar� bahane ederek pek çok köyün tamam�n�n elektriklerini kesti. Kesilen elektrikler nedeniyle su kuyular� çal��mad�, halk hijyenin böylesi önemli oldu�u bu süreçte �ebeke suyundan mahrum b�rak�ld�. DEDA� üzerinden Kürt halk�n�n cezaland�r�lmas� politikalar� sonucu g�daya en çok ihtiyaç duyuldu�u, uzmanlar�n k�tl�k tehlikesini �srarla vurgulad�� bir dönemde Kürt çiftçisinin hasad� susuzluk nedeniyle tarlada yand�. Hayvanlar susuzluktan telef oldu, Tar�m ve Orman Bakanl�� bitkisel üretimin geli�tirilmesi program�na önemli tar�m merkezleri aras�nda yer alan Diyarbak�r, Urfa ve Mardin'i dahil etmedi ve destekten mahrum b�rakt�. Bunlar�n yan� s�ra s�n�r ötesinde Rojava'da tar�m alanlar� top at��lar�yla ate�e verilerek tarladaki ürün harap edildi.

DO�A TALANI HIZ KESMED�
Tüm ba�l�klarda ifade etti�imiz gibi pandemi dönemini f�rsat bilerek bir çok ihlale imza att� bunlardan biri de do�al ve kültürel alanlar�n talan� oldu. Ancak bu gerçekli�e ra�men AKP iktidar� pandemi döneminde birçok hukuksuz ÇED raporu ç�karm��, ÇED raporu al�nmadan birçok projenin hayata geçirilmesine ön ayak olmu�tur. Ba�ta 12 bin y�ll�k geçmi�i olan Hasankeyf'i sular alt�nda b�rakan Il�su baraj� olmak üzere birçok do�al ve kültürel alan HES projeleri ve çe�itli rant politikalar�na iktidar taraf�ndan iktidar taraf�ndan kurban edildi.

�FADE ÖZGÜRLÜ�Ü RAFA KALDIRILDI
Elbette ya�anan tüm bu hak ihaleleri kar��s�nda muhalifler çevreciler, avukatlar insan haklar� savunucular�, muhalefet etmeyi durdurmad�lar. Ya�anan haks�zl�klara kar�� seslerini duyurmaya çal��t�lar. Ancak pandemi döneminde AKP'nin geçmi�ten bu yana uygulad�� pandemi gerekçe yaparak uygulamaz hale getirdi�i gösteri ve yürüyü� hakk� da büyük oranda engellendi."

'EN �Y� ANLA�TIKLARI KONU KÜRT DÜ�MANLI�I'
Rapor ard�ndan söz alan Kerestecio�lu, iktidar�n pandemi döneminde de Kürt siyasi hareketine ve HDP'ye yönelik zor ve bask� ayg�tlar�n� hiç aksatmadan çal��t�rd��n� belirtti. Raporun iktidar�n HDP ile olan kavgas�n�n art�k bir varl�k yokluk kavgas�na dönü�tü�ünü ifade eden Kerestecio�lu, �unlar� söyledi: "Yani, iktidar�n 15 Temmuz sonras�nda MHP ile kurmu� oldu�u koalisyonu ayakta tutabilmesinin yolu aç�k ki, Kürt dü�manl��ndan geçiyor. Nas�l ki 15 Temmuz öncesinde Gülen cemaatiyle ortakl�klar�nda en kolay uzla�t�klar� konu Kürtlere ve muhaliflere yönelik devlet bask�s� ise, bugünkü ortaklar�yla da en iyi bu konuda anla��yor. 15 Temmuz'dan önce siyasi bask� amac�yla kullan�lan davalar, gömlek de�i�tirmi� hakimler, savc�lar ve asl�nda bizzat iktidar taraf�ndan devral�nm�� durumda. Demokratik, e�it, özgür ve bar��ç�l bir ülkeyi geçmi�ten ald��m�z derslerle birlikte yaratma umudunu dün yitirmedi�imiz gibi bugün de yitirmeyece�iz."

HDP'den 'Kürt Dü�manl���' raporu

�lgili Haberler

HDP'den 'Kürt Dü�manl��' raporu