3 Ekim 2024 Perşembe

'Engel varsa engelli vardır, engelleri kaldırın'

3 Aralık Dünya Engelliler Günü'ne ilişkin açıklama yapan İHD İstanbul Şubesi, engellilerin sorunlarla mücadelede yalnız bırakıldığını kaydetti, devlete görev ve sorumluluklarını hatırlattı. 

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'ne ilişkin yazılı açıklama yaptı.

Engelli bireylerin sosyal ve ekonomik hayata katılmasının, temel hakları kullanabilmesinin ön şartı olarak görülen "erişilebilirliğin" devlete mali yük getireceği gerekçesiyle sağlanmadığı, eşit bireyler olarak hayata katılmalarının önündeki engellerin hala kaldırılmadığı kaydedilen açıklamada, bu engellerle mücadele etmenin de engele takılanlara bırakıldığı vurgulandı. Devlete görev ve sorumlulukları hatırlatıldı.

10 milyon civarında fiziksel, zihinsel ve fizyolojik duyu yitimli/engellinin yaşadığı Türkiye'de, bu alana dair güncel verilerin kaydedilmediği, engelli haklarının sağlanması için yeterli bütçenin ayrılmadığı, bunun yanında sorunun gözlerden ırak tutulmaya çalışıldığı ifade edildi. İHD, "Bu göz ardı edişte, meselenin sınıfsal boyutu, engellilik yaratan olayların ve engellerin aşılamadığı durumların ağırlıklı olarak yoksul kesimde yaşanmasının da etkisi olduğu gözden kaçmamaktadır. Bugün pandemi nedeni ile sıkça duyduğumuz 'evde kal' çağrıları onlarca yıldır engellilere dayatılan bir zorunluluk olarak yaşanmakta, sokağa çıkmaları, okullara kabul edilmeleri, eğitim hakkına erişebilmeleri, iş bulabilmeleri, sosyal hayata, kültürel hayata, siyasete katılmaları engellenmektedir" dedi.

Basit bir kaç sayısal verinin, devletin yakalaşımını gözler önüne serdiğine dikkat çeken İHD, şu verileri paylaştı: "İETT otobüslerinin yüzde 59'unda, kamu binalarının yüzde 51'inde tekerlekli sandalye rampası yok, yüzde 75'in de engelli kullanımına uygun tuvalet  dahi yok. Sokaklarda, çocuk parklarında, okullarda, hastanelerde de durum bundan farklı değil. Bu belirlemeler özellikle tekerlekli sandalye örneği üzerinden yapılsa da diğer engelli grupların da benzer engellere maruz kaldıkları gözardı edilmemelidir."

Mevzuatta tanımlanmış ve devlete sorumluluk olarak yüklenmiş olmasına rağmen, engelli bireylere "erişilebilirlik" sağlanmadığının altı çizilen açıklamada, "Covid-19 pandemisi sürecinde ayrıca; artan işsizlik, yoksulluk ve sağlığa erişimde yaşanan sorunlar; engelli kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve mahpuslar için özel iyileştirici önlemlerin acilen alınmasını zorunlu kılmaktadır" denildi.